การศึกษาสมรรถนะที่ต้องการจำเป็นด้านการจัดการความขัดแย้งของผู้บริหาร

บทคัดย่อ

The Study of Needed and Necessary Competencies of Government Administrators for Conflict Management

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทำความเข้าใจลักษณะ กระบวนการ และสาเหตุความขัดแย้งที่เกิดขึ้นในองค์กรภาครัฐ และเพื่อศึกษาสมรรถนะที่ต้องการจำเป็นด้านการจัดการความขัดแย้งของผู้บริหารในองค์กรภาครัฐ โดยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ทำการเก็บรวบรวมข้อมูลกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลซึ่งเป็นบุคลากรระดับบริหารระดับกลางที่อยู่ในองค์กรภาครัฐ จำนวน 5 องค์กร ได้แก่ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงมหาดไทย กระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ รวมทั้งสิ้น 26 ท่าน ซึ่งได้มาจากการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ในการวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหาโดยผู้วิจัย ผลการวิจัย พบว่า ลักษณะของความขัดแย้งในบริบทการปฏิบัติงานขององค์กรภาครัฐ มีทั้งหมด 6 ลักษณะคือ 1) เป็นความขัดแย้งเชิงโครงสร้าง 2) เป็นความขัดแย้งที่มีวิวัฒนาการ 3) เป็นความขัดแย้งทางตรง 4) เป็นความขัดแย้งทางอ้อม 5) มีความไม่เป็นกลาง และ 6) เป็นผลข้างเคียงที่เกิดจากความแตกต่าง กระบวนการของความขัดแย้ง สรุปได้เป็น 3 ขั้นตอนคือ 1) ขั้นเริ่มต้น 2) ขั้นแสดงพฤติกรรม และ3) ขั้นสิ้นสุด ในส่วนของเหตุปัจจัยที่ทำให้เกิดความขัดแย้ง มี 9 ประการที่สำคัญ คือ 1) นโยบายไม่มีความโปร่งใส 2) โครงสร้างองค์กรไม่ชัดเจน 3) การมุ่งชิงดีชิงเด่นโดยขาดการเคารพผู้อื่น 4) การใช้อำนาจที่ไม่เหมาะสมของผู้บริหาร 5) ความรู้สึกต่อต้านกับงาน 6) ช่องว่างระหว่างวัย 7) การสื่อสารไม่ชัดเจน 8) การขาดการปรับตัวและประสานความร่วมมือในการทำงาน และ 9) สถานการณ์หรือสภาพแวดล้อมไม่เอื้ออำนาย ส่วนผลการวิเคราะห์สมรรถนะที่ต้องการของผู้บริหารในองค์กรภาครัฐ ได้แก่ 1) สมรรถนะด้านการสื่อสาร 2) สมรรถนะด้านบุคลิกภาพ และ3) สมรรถนะด้านการบริหารงาน และสมรรถนะที่จำเป็นของผู้บริหารในการจัดการความขัดแย้ง ได้แก่ 1) การคิดแบบ Win-Win 2) การติดตามและควบคุมปัญหา 3) การสื่อสารแบบเสวนา 4) การสื่อสารแบบโน้มน้าว และ 5) การสืบเสาะหาข้อเท็จจริง

คำสำคัญ: สมรรถนะ, การจัดการความขัดแย้ง, ผู้บริหารในองค์กรภาครัฐ