แนวทางการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง สู่การสร้างสังคมอยู่ดีมีสุข “พอมี พอกิน พอใช้”
คำสำคัญ:
เศรษฐกิจพอเพียง, แนวทางการพัฒนาชุมชนบทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้ผู้ศึกษามุ่งเน้นการศึกษาจากเอกสารและรวบรวมเป็นบทความวิชาการที่จะนำไปสู่การศึกษาถึงแนวทางการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การสร้างสังคมอยู่ดีมีสุข “พอมี” “พอกิน” “พอใช้” อย่างยั่งยืน หน่วยงานทั้งภาครัฐและภาคเอกชน จึงได้น้อมนำแนวพระราชดำริมาเป็นแนวทางการปฏิบัติการในระดับพื้นที่ เช่น กรมการพัฒนาชุมชน สำนักงานปฏิรูปที่ดินฯ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ผลการดำเนินงานพบว่า ได้เกิดหมู่บ้านต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียง นักปราชญ์ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนรวมทั้งเกิดการสืบทอดและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านอาชีพทางการเกษตร ผลจากการปฏิบัติการดังกล่าว ได้เกิดแนวทางการพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่การสร้างสังคมอยู่ดีมีสุข “พอมี” “พอกิน” “พอใช้” อย่างยั่งยืนคือ การมุ่งเน้นการให้ความรู้ ความเข้าใจในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง การฝึกทักษะการคิด วิเคราะห์และทบทวนตนเอง การสนับสนุนด้านปัจจัยการผลิต เช่น ที่ดิน ทุนทรัพย์ เมล็ดพันธุ์ ความรู้เกี่ยวกับการเกษตร มีการส่งเสริมการพัฒนาผลิตภัณฑ์และการแปรรูปทางการเกษตรรวมทั้งการส่งเสริมด้านการตลาดเพื่อให้เกษตรกรเกิดการพัฒนาและที่สำคัญมีการส่งเสริมและสนับสนุนให้เกิดสังคมอยู่ดีมีสุขด้วยการช่วยเหลือแบ่งปันซึ่งกันและกัน ซึ่งเป็นกลไกที่สำคัญและส่งผลให้ชุมชนสามารถพึ่งตนเองได้อย่างยั่งยืน
References
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย. (2562). วิสัยทัศน์กรมการพัฒนาชุมชน พ.ศ. 2560 – 2564. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562, จาก http://www.cdd.go.th.
กรมการพัฒนาชุมชน. (15 ส.ค. 2562). กรมการพัฒนาชุมชน. แหล่งที่มา: https://www.cdd.go.th. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
ประเวศน์ วะสี. (2542). เศรษฐกิจพอเพียงและประชาสังคม. กรุงเทพมหานคร : หมอชาวบ้าน.
พรชัย เจตามาน. (15 ส.ค. 2562). เศรษฐกิจพอเพียงกับการพัฒนาที่ยั่งยืน บูรณาการศาสตร์สหวิทยาการ. แหล่งที่มา: http://personnel.obec.go.th/hris-th. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
มหาวิทยาลัยมหิดล. (15 ส.ค. 2562). พระราชดำรัสด้านเศรษฐกิจพอเพียง. แหล่งที่มา: https://ka.mahidol.ac.th. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (15 ส.ค. 2562). วิกฤตเศรษฐกิจ 2540 : ผลกระทบจากวิกฤตเศรษฐกิจ. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562, จาก https://www.stou.ac.th.
มูลนิธิชัยพัฒนา. (15 ส.ค. 2562). เศรษฐกิจพอเพียง. แหล่งที่มา: http://www.chaipat.or.th. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
โพสต์ทูเดย์. (15 ส.ค. 2562). ยูเอ็นยกย่องปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวง. โพสต์ทูเดย์. แหล่งที่มา: https://www.posttoday.com. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
รังสรรค์ สิงหเลิศ และนิภาภรณ์ จงวุฒิเวศย์. (2561). รูปแบบการพัฒนาชุมชนเพื่อการพึ่งพาตนเองอย่างยั่งยืน : กรณีศึกษาบ้านดอนแดง อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิชาการการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศและนวัตกรรม คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม. 5 (1), 133 – 144.
ศูนย์บริหารงานกลาง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.(15 ส.ค. 2562). แหล่งที่มา: http://www.cca.chula.ac.th. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
สมชัย จิตสุชน. (2558). ความเหลื่อมล้ำในสังคมไทย: แนวโน้มนโยบายและแนวทางขับเคลื่อนนโยบาย. กรุงเทพมหานคร : สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศ.
สาวิตรี รังสิภัทร และ อภินัทธ์ แสงตรีเพชรกล้า. (2558). ปัญหาและแนวทางแก้ไขในการประยุกต์ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อการพัฒนา บุคคลและครอบครัวของนิสิตคณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (15 ส.ค. 2562). สรุปสาระสำคัญแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 9 พ.ศ. 2545-2549. แหล่งที่มา: https://www.nesdc.go.th. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
สำนักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม. (15 ส.ค. 2562). แหล่งที่มา: https://eoffice.alro.go.th. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
สำนักเสริมสร้างความเข้มแข็งชุมชน. (2561). การพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อสร้างความสุขให้ชุมชน. กรุงเทพมหานคร : กรมการพัฒนาชุมชน.
สิริกร บุญสังข์, วรรณษา แสนลำ, นัฎฐา มณฑล, นิตยา ปรุกระโทก. (2560). การพัฒนาชุมชนต้นแบบในการนำแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้เพื่อชุมชนอยู่เย็นเป็นสุข. วารสารชุมชนวิจัย. 11 (2), 9-20.
เสาวนีย์ อาภามงคล. (2559). ตัวแบบการพัฒนาชุมชนด้วยแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง. วารสารเอเชียพิจาร ศูนย์การศึกษาเอเชีย คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง. 3 (5), 151 –174.
หลักการทรงงานเพื่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง. (15 ส.ค. 2562). แหล่งที่มา: www.sufficiencyeconomic.org. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2562.
อภิชัย พันธเสน (2545). การวิเคราะห์อุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดย่อม ตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง. กรุงเทพมหานคร : คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
BBC News. (13 ตุลาคม 2561). ในหลวง ร.9 : 9 พระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสที่ประดับไว้ในใจไทย. แหล่งที่มา: https://www.bbc.com. สืบค้นเมื่อ 13 สิงหาคม 2562.