การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการพื้นที่มรดกโลกอุทยานประวัติศาสตร์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ คือ 1) เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการพื้นที่มรดกโลกอุทยานประวัติศาสตร์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 2) เพื่อศึกษาเปรียบเทียบระดับความคิดเห็นของประชาชนเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการพื้นที่มรดกโลกอุทยานประวัติศาสตร์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยาและ 3) เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรคและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการพื้นที่มรดกโลกอุทยานประวัติศาสตร์จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นวิจัยแบบผสานวิธี (Mixed Methods) ทั้งการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) จากการ และเชิงปริมาณ (Qualitative Research) โดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) กับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key Informants) โดยใช้วิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างอย่างง่าย ได้จำนวนกลุ่มตัวอย่าง 368 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยค่าร้อยละ หาค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที การวิเคราะห์ ความแปรปรวนทางเดียวและเปรียบเทียบ ผลการวิจัยพบว่า

1. โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.54 เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ข้อว่า ท่านได้มีส่วนร่วมปฏิบัติในการบูรณปฏิสังขรณ์/ดูแลรักษาความสะอาด/การกำจัดวัชพืช/สิ่งกีดขวาง/และความปลอดภัย ในอุทยานประวัติศาสตร์ อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อว่าท่านมีส่วนร่วมในการเป็นคณะกรรมการในเผยแพร่และจัดงานในกิจกรรมต่างๆ ด้านการจัดการทรัพยากร โดยภาพรวม อยู่ในระดับปานกลาง เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อว่า ท่านได้ร่วมวางแผนในการแก้ปัญหาอันเกิดจากภัยต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นในอุทยานประวัติศาสตร์ อยู่ในระดับมากที่สุด
2. ผลจากระดับความคิดเห็นของประชาชนเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการพื้นที่มรดกโลกอุทยานประวัติศาสตร์จังหวัดพระนครศรีอยุธยาพบว่า โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.52 ด้านการได้รับประโยชน์ อยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าเฉลี่ย 3.65
3. ด้านการจัดการพื้นที่ ชุมชนไม่ได้เข้าไปมีส่วนร่วม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรให้ชุมชนได้เข้าไปมีส่วนร่วมจัดการด้านพื้นที่อย่างเต็มที่ ด้านการปกป้อง ชุมชนได้เข้าไปมีส่วนร่วมจัดการด้านการปกป้องพื้นที่ ควรจัดให้มีการพบปะกันระหว่างชุมชนกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อทำความเข้าใจด้านนี้อย่างชัดเจน หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรให้ชุมชนได้เข้าไปมีส่วนร่วมจัดการด้านนี้อย่างเต็มที่