การพัฒนารูปแบบการเสริมพลังชุมชน การเฝ้าระวังทางสังคมและดูแลช่วยเหลือ ผู้ที่ได้รับผลกระทบทางเศรษฐกิจ สังคมจากการแพร่ระบาดโรคโควิด-19: ชุมชนริมทางรถไฟ คลองเตย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการเสริมพลังชุมชนริมทางรถไฟ
เขตคลองเตย ให้มีระบบการเฝ้าระวังทางสังคมและดูแลช่วยเหลือผู้ที่ได้รับผลกระทบทางเศรษฐกิจสังคมจากการแพร่ระบาดโรคโควิด-19 ด้วยวิจัยเชิงปฏิบัติการ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ การสังเกต การวิเคราะห์เอกสาร จากปฏิบัติการในเวทีชุมชน วิเคราะห์ข้อมูลจากการสร้างประเด็น
ที่ได้จากข้อมูลเชิงลึกตามประเด็นในแต่ละเวทีที่มีการปฏิบัติการกับสมาชิกในชุมชน ประกอบด้วย ผู้นำชุมชน อาสาสมัคร กลุ่ม องค์กร และเครือข่ายในชุมชนและนอกชุมชน นำเสนอข้อมูลในเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า แผนเผชิญเหตุและรองรับสถานการณ์การแพร่ระบาดระดับชุมชนของริมทางรถไฟ ประกอบด้วย 3 แผนหลัก คือ แผนช่วยเหลือเฉพาะหน้าสำหรับกลุ่มคนเปราะบางในชุมชน แผนลดผลกระทบด้วยการส่งเสริมการมีอาชีพ และแผนป้องกันและเฝ้าระวัง ด้วยกระบวนการเสริมพลังชุมชนซึ่งประกอบด้วย 5 ขั้นตอน คือ 1. การระบุสภาพและปัญหาของชุมชน (Diagnosing)
2. การร่วมกำหนดแผนปฏิบัติการในการแก้ไขปัญหา (Action Planning) 3. การร่วมกันจัดลำดับปัญหาที่จำเป็นและสำคัญ (Action Taking) 4. การทบทวนวัตถุประสงค์ที่ร่วมกันตั้งไว้ในขั้นตอน
การสร้างแผนปฏิบัติการ (Evaluation) 5. การระบุองค์ความรู้ (Specifying Learning) ที่ได้เรียนรู้จากกระบวนการแก้ปัญหาและการร่วมสร้างการเปลี่ยนแปลงของชุมชน

คำสำคัญ: การเสนิยมพลังชุมชน, วิจัยปฏิบัติการ, ระบบเฝ้าระวังทางสังคม, แผนเชิญเหตุชุมชน