ธรรมาภิบาลของไทยกับมิตรภาพที่ยั่งยืนของอาเซียน

ผู้แต่ง

  • พระมหาเอกพันธ์ วรธมฺมญฺญู
  • พระมหามานะ ปิยภาณี
  • พระวิกรม อิทธิญาโณ
  • ทิพย์สุคนธ์ ยามดี

คำสำคัญ:

ธรรมาภิบาล, การปกครองที่ดี, การบริหารที่ดี, อาเซียน

บทคัดย่อ

บทความนี้ศึกษาบทบาทของธรรมาภิบาลในฐานะกลไกสำคัญในการส่งเสริม การปกครองที่ดี และ การบริหารที่ดี ของประเทศไทย ทั้งในระดับชาติและระดับภูมิภาค โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของความร่วมมือภายในสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) ท่ามกลางความท้าทายของศตวรรษที่ 21 เช่น วิกฤติสิ่งแวดล้อม การลงทุนข้ามพรมแดน และผลกระทบจากโลกดิจิทัล บทความวิเคราะห์แนวคิดธรรมาภิบาลตามกรอบของ UNESCAP และ UNDP ซึ่งเน้นองค์ประกอบสำคัญ อาทิ ความโปร่งใส นิติธรรม ความรับผิดชอบ การมีส่วนร่วม และความเสมอภาค

บทความได้นำเสนอกรณีศึกษาผลกระทบข้ามพรมแดนในอาเซียน เช่น ไฟป่าอินโดนีเซีย น้ำมันรั่วที่ระยอง เหตุเขื่อนแตกในลาว และความแห้งแล้งของแม่น้ำโขง โดยชี้ว่าการขาดธรรมาภิบาลที่มีประสิทธิภาพ ส่งผลต่อเสถียรภาพและความมั่นคงของภูมิภาค ทั้งนี้ผู้เขียนเสนอให้ประเทศสมาชิกอาเซียนส่งเสริม ธรรมาภิบาลข้ามพรมแดน และปรับใช้หลักการดังกล่าวกับการลงทุนและการบริหารนโยบายสาธารณะ

ข้อเสนอเชิงนโยบาย ได้แก่ การพัฒนาดัชนีธรรมาภิบาลอาเซียน การยกระดับกลไกตรวจสอบร่วม และการปลูกฝังวัฒนธรรมธรรมาภิบาลผ่านระบบราชการและภาคประชาชน เพื่อสร้างประชาคมอาเซียนที่มีการปกครองที่ดี บริหารอย่างมีคุณธรรม และยั่งยืนในระยะยาว

เอกสารอ้างอิง

กรมอาเซียน. (2559). อาเซียน 2025 : มุ่งหน้าไปด้วยกัน. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: กรมอาเซียน กระทรวงการต่างประเทศ.

ข่าวไทยพีบีเอส. (2562) เผย 3 สาเหตุน้ำโขงแล้ง. สืบค้น 30 กรกฎาคม 2565, จาก https://news.thaipbs.or.th/ content/281871.

ข่าวสด. (2562). เปิดผลชันสูตร ต้นตอทำ “มาเรียม” ติดเชื้อในกระแสเลือด-ปอดเป็นหนองจนคร่าชีวิต. สืบค้น 20 กันยายน 2565, จาก https://www.khaosod.co.th/breaking-news/news_2808789.

คณะทำงานส่งเสริมธรรมาภิบาลของสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (ไม่ทราบปี). ที่มา ความหมาย และพัฒนาการขอหลักธรรมาภิบาล. สืบค้น 29 กรกฎาคม 2565, จาก http://www.socgg.soc.go.th/History1.htm.

เปิดผลชันสูตร ต้นตอทำ “มาเรียม” ติดเชื้อในกระแสเลือด-ปอดเป็นหนองจนคร่าชีวิตตติกานต์ เดชชพงศ์. เจาะการลงทุนไทยในต่างแดน-มีธรรมาภิบาลหรือไม่?. สืบค้น 29 กรกฎาคม 2565, จาก https://voicetv.co.th/read/H1vJnRZxf.

ณัฏฐพัชร์ ทัศนรุ่งเรือง. (2562). “เพียรพร ดีเทศน์” : คำถามถึงทุนข้ามชาติ เขื่อนข้ามพรมแดน ธรรมาภิบาลในอุษาคเนย์. สืบค้น 29 กรกฎาคม 2565, จาก https://www.isranews.org.

ดนัย ไชยโยธา. (2557). อาเซียนศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.

ธีระ วรธนารัตน์. (2558). การรับรู้ผลกระทบและการจัดการวิกฤติน้ำมันรั่วลงทะเล บริเวณอ่าวพร้าว เกาะเสม็ด จังหวัดระยอง. (พิมพ์ครั้งที่ 1). สำนักงานวิจัยและพัฒนาเพื่อการแปรงานวิจัยสุขภาพสู่การปฏิบัติ ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม. คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ปธาน สุวรรณมงคล. (2558). การบริหารงานภาครัฐกับการสร้างธรรมาภิบาล. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: สถาบันพระปกเกล้า.

พนิดา อนันต์รัตนสุข. (2555). เรียนรู้เรื่องอาเซียน. นนทบุรี: ธิงค์ บียอนด์บุ๊คส์.

พิมพ์รพี พันธุ์วิชาติกุล. (2562) การตายของ “มาเรียม” อาจนำไปสู่การตายของคุณในอนาคต. สืบค้น 20 กันยายน 2565, จาก: https://www.thebangkokinsight.com/199404/.

มติชน. (2561). แนะนำให้รู้จัก เขื่อนเซเปียน-เซน้ำน้อย อ่างเก็บน้ำ 3 ระดับ. สืบค้น 26 กรกฎาคม 2565, จาก https://www.matichon.co.th/bullet-news-today/news_1059208.

ราชกิจจานุเบกษา. (2561). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพมหานคร: สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี.(2561). เหตุเขื่อนแตกที่ลาว พ.ศ.256. สืบค้น 26 กรกฎาคม 2565, จาก https://th.wikipedia.org/wiki/เหตุเขื่อนแตกที่ลาว พ.ศ.2561.

ศิริชนก วิริยเกื้อกูล. (2559). มลพิษหมอกควันข้ามแดน. กรุงเทพมหานคร: สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สำนักเลขาธิการอาเซียน. (2562). แถลงการณ์ของประธานการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 34. สืบค้น 29 กรกฎาคม 2565, จาก https://www.asean2019.go.th/th/news/แถลงการณ์ของประธานการป/.

อรพินท์ สพโชคชัย. (2541). สังคมเสถียรภาพและกลไกประชารัฐที่ดี (Good Governance). รายงานทีดีอาร์ไอ ฉบับที่ 20. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.

อริย์ธัช แก้วเกาะสะบ้า. (2560). หลักธรรมาภิบาลในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพมหานคร: สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

RYT9. (2565). ร่างถ้อยแถลงอาเซียนว่าด้วยการส่งเสริมธรรมาภิบาลและการเร่งยกระดับภาคราชการพลเรือนในยุคดิจิทัล. สืบค้น 25 กรกฎาคม 2565, จาก https://www.ryt9.com/s/cabt/3012942.

Thai PR. (ไม่ระบุปี). ธรรมาภิบาลอาเซียน. สืบค้น 29 กรกฎาคม 2565, จาก https://www.thaipr.net/tag/ธรรมาภิบาลอาเซียน.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-28

รูปแบบการอ้างอิง

วรธมฺมญฺญู พ., ปิยภาณี พ. ., อิทธิญาโณ พ. ., & ยามดี ท. . (2025). ธรรมาภิบาลของไทยกับมิตรภาพที่ยั่งยืนของอาเซียน. มจร การพัฒนาสังคม, 10(1), 67–80. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JMSD/article/view/266674

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ