ภูมิปัญญาหัตถศิลป์พื้นบ้านที่ปรากฏในวิถีชีวิตชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์

ผู้แต่ง

  • พระมหาเอกพันธ์ มะเดื่อ -
  • ถนัด ยันต์ทอง
  • ในตะวัน กำหอม

คำสำคัญ:

ภูมิปัญญาหัตถศิลป์พื้นบ้าน, วิถีชีวิต, ชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

             การวิจัยเรื่อง ภูมิปัญญาหัตถศิลป์พื้นบ้านที่ปรากฏในวิถีชีวิตชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ประวัติความเป็นมา ขั้นตอนการปฏิบัติ และองค์ประกอบวิถีชีวิตของชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์ 2) ภูมิปัญญาด้านงานหัตถศิลป์พื้นบ้านที่ปรากฏอยู่ในวิถีชีวิตชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์ และ 3) เพื่อเสนอแนวทางการจัดการความรู้ภูมิปัญญาหัตถศิลป์พื้นบ้านที่ปรากฏในวิถีชีวิตชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์ ประกอบการศึกษากลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ การศึกษาภาคสนาม วิธีการสังเกต สัมภาษณ์และปฏิบัติสถานการณ์จริง กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย จำนวน 25 คน

             ผลการวิจัยพบว่า

             วิถีชีวิตชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์ มีประวัติความเป็นมา ขั้นตอนและองค์ประกอบที่ปรากฏ 4 ช่วงชีวิต คือ 1) ช่วงการเกิด 2) ช่วงการแก่ 3) ช่วงการเจ็บ และ 4) ช่วงการตาย ที่แสดงให้เห็นเอกลักษณ์เฉพาะของแต่ละช่วงชีวิต

             ภูมิปัญญาหัตถศิลป์พื้นบ้านที่ปรากฏในวิถีชีวิตชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์ ปรากฏงานหัตถศิลป์ 4 ประเพณี ดังนี้ 1) ประเพณีบูชาจวมกรูกำเนิด 2) ประเพณีโกนจุก 3) ประเพณีบวชนาคและ 4) ประเพณีการทำบุญศพ และ 3 พิธีกรรม ประกอบด้วย 1) พิธีทำบุญต่ออายุ2) พิธีสะเดาะเคราะห์ และ 3) พิธีมะม็วต

             แนวทางการในการจัดการความรู้ ได้คู่มือภูมิปัญญาหัตถศิลป์พื้นบ้านที่ปรากฏในวิถีชีวิตชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์ ประกอบการศึกษากลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

References

กิ่งแก้ว อัตถากร. (2523). “ลักษณะพิธีกรรมในสังคมไทย.” ใน เอกสารการสอนชุดวิชาไทยศึกษา. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

นิยมพรรณ วรรณศิริ. (2540). มานุษยวิทยาสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ : ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

บันเทิง พาพิจิตร. (2549). ประเพณี วัฒนธรรมไทย และคติความเชื่อ. กรุงเทพฯ : โอ. เอส. พริ้นติ้งเฮ้าส์.

วาสนา แก้วหล้า. (2558). ภูมิปัญญาหัตถศิลป์ในระบบสุขภาพชุมชนของกลุ่มชาติพันธุ์เขมร ในจังหวัดสุรินทร์ ประเทศไทยและเมืองเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา. คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

เสถียรโกเศศ. (2551). ประเพณีเกี่ยวกับชีวิต. กรุงเทพฯ : ศยาม.

อัมพร โด่งดี. (2555). บทบาทพระสงฆ์ในพิธีกรรมบำบัดที่เกี่ยวข้องกับการดูแลสุขภาพของ ประชาชนในจังหวัดสุรินทร์. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสาธารณสุข ศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

อารีย์ ทองแก้ว. (2549). วัฒนธรรมท้องถิ่นสุรินทร์. อุบลราชธานี : โรงพิมพ์ศิริธรรมออฟเซ็ท.

Durkheim, Emile. (1897). Suicide: A Study in Sociology. New York : Free Press.

Turner, Jonathan H. (1969). The Structure of Sociogical Theory. Homewood, lll : the Dorsey Press.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-12-30

How to Cite

มะเดื่อ พ., ยันต์ทอง ถ. ., & กำหอม ใ. . (2024). ภูมิปัญญาหัตถศิลป์พื้นบ้านที่ปรากฏในวิถีชีวิตชาวเขมรถิ่นไทยจังหวัดสุรินทร์. มจร การพัฒนาสังคม, 9(3), 26–35. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JMSD/article/view/267855