การพัฒนารูปแบบการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อสารของผู้นำชุมชนสตรี

ผู้แต่ง

  • นิพัทธ์ กานตอัมพร
  • วรรณวีร์ บุญคุ้ม

คำสำคัญ:

การสื่อสารเชิงสร้างสรรค์, การพัฒนาทักษะการสื่อสาร, ผู้นำชุมชนสตรี, ภาคกลางตอนล่าง 1

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของดุษฎีนิพนธ์เรื่อง การพัฒนารูปแบบการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อสารของผู้นำชุมชนสตรี มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพการสื่อสารของผู้นำชุมชนสตรี ในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง 1 2) พัฒนารูปแบบการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อสารของผู้นำชุมชนสตรีในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง 1 และ 3) เพื่อรับรองรูปแบบการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อสารของผู้นำชุมชนสตรี เป็นแนวทางการพัฒนาผู้นำและทักษะการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์ของผู้นำสตรีต่อไป ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบการวิจัยและพัฒนา พื้นที่ที่ศึกษาคือกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง 1 ที่ประกอบด้วย 4 จังหวัด คือ นครปฐม ราชบุรี กาญจนบุรี และสุพรรณบุรี ผู้ให้ข้อมูลหลักในการศึกษาคือ 1) ผู้นำชุมชนในพื้นที่ที่ศึกษาจำนวน 15 คนเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสังเกตการณ์และการสัมภาษณ์ 2) ผู้นำชุมชนที่มีแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศ จำนวน 8 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก เก็บรวบรวมข้อมูลในเดือน สิงหาคม พ.ศ. 2564 ถึงกันยายน พ.ศ. 2565 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยการหาค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สําหรับข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เชิงพรรณนา

ผลการวิจัยพบว่า

1) สภาพการสื่อสารของผู้นำชุมชนสตรีในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง 1 โดยเฉพาะการสื่อสารในการประชุมร่วมกันเป็นกลุ่ม มีอัตราส่วนน้อยกว่าผู้นำชุมชนบุรุษอย่างชัดเจน ทั้งด้านการสื่อสารการแสดงความคิดเห็นและด้านการสื่อสารในการสอบถามข้อสงสัยในที่ประชุม พบว่าผู้นำชุมชนสตรีไม่มั่นใจในการสื่อสารและไม่กล้าพูดสื่อสาร ไม่รู้วิธีพูดสื่อสาร เกรงใจที่ประชุม

2) รูปแบบการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อสารของผู้นำชุมชนสตรีที่พัฒนาขึ้น คือ PAR3S Model (พา-สาม-เอส-โม-เดล) มีปัจจัยหลัก 3 ด้านคือ ปัจจัยนำเข้า (Input) ปัจจัยด้านการสื่อสาร (Process) และปัจจัยนำออก (Output) และเส้นของข้อมูลสะท้อนกลับ (Feedback) โดยปัจจัยด้านการสื่อสารมีองค์ประกอบหลัก 6 ด้านคือ ด้านการสื่อสารอย่างมีหลักการ (P: Principle) ด้านการมีทัศนคติที่ดีต่อการสื่อสาร (A: Attitude) ด้านการรับรู้ผลลัพธ์และข้อมูลป้อนกลับ (R: Response and Feedback) ด้านการสื่อสารแบบมีโครงสร้าง (S: Structure) ด้านการสื่อสารแบบเป็นขั้นตอน (S: Step) และด้านการมีทักษะการสื่อสาร การใช้คำพูด (S: Skill) และองค์ประกอบย่อยภายในองค์ประกอบหลักแต่ละด้าน รวม 29 องค์ประกอบ

3) การรับรองรูปแบบการสื่อสารเชิงสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อสารของผู้นำชุมชนสตรี เป็นแนวทางในการพัฒนาทักษะผู้นำด้านอื่นๆ ได้ผลการประเมินความเหมาะสมในการนำไปใช้โดยผู้เชี่ยวชาญอยู่ในระดับมาก

References

กาญจนา แก้วเทพ. (2547). สื่อสารมวลชน: ทฤษฎีและแนวทางการศึกษา. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เลิฟ แอนด์ ลิฟ.

เกศรี วิวัฒนปฐพี. (2549). กระบวนการสร้างพลังผู้นำสตรีในวัฒนธรรมอีสาน (รายงานวิจัย). มหาสารคาม:มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ฒาลัศมา จุลเพชร. (2548). บทบาทผู้นำสตรีในการปกครองท้องถิ่น: กรณีศึกษานายกองค์การบริหารส่วนตำบล (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาเศรษฐศาสตร์การเมือง). กรงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ดวงพร คำนูณวัฒน์ และคณะ. (2550). วิจัยและพัฒนาการสื่อสารสุขภาพของท้องถิ่น. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.

นวลฉวี ประเสริฐสุข. (2558). สื่อสารอย่างสร้างสรรค์เพื่อสร้างสุขในครอบครัว. สืบค้น 1 ธันวาคม 2566, จากhttps://he02.tci-thaijo.org/index.php/Veridian-E-Journal/article/view/38603

ปราณี สุรสิทธิ์. (2555). รูปแบบการสื่อสารเพื่อส่งเสริมความสมานฉันท์ของผู้นำชุมชน ในเขตจังหวัดนนทบุรี.กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร.

เผด็จ โชคเรืองสกุล. (2553). คำอธิบายกฎหมายว่าด้วยศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง. กรุงเทพฯ: นิติธรรม.

พรรณี จันทะศร. (2551). บทบาทกลุ่มผู้นำสตรีอำเภอโนนสัง จังหวัดหนองบัวลำภูต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม.

พัลลภ ตันจริยภรณ์. (2543). กระบวนการพัฒนาสตรีในประเทศไทย: แนวคิดและนโยบาย.

สร้อยตระกูล อรรถมานะ. (2550). พฤติกรรมองค์การ ทฤษฎีและการประยุกต์ (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุเทพ พงศ์ศรีวัฒน์. (2563). ภาวะความเป็นผู้นำ (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์เอ็กซเปอร์เน็ท.

สุพัตรา ชั้นสุวรรณ และพระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2561). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำสตรีด้านธุรกิจเชิงพุทธบูรณาการ, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

สุมาลี สุวรรณกร. (2559). แนวทางการสื่อสารอย่างสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาเมืองขอนแก่น (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

------------- . (2559) แนวทางการสื่อสารอย่างสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาเมืองขอนแก่น วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น มหาวิทยาลัยขอนแก่น. วารสารการบริหารท้องถิ่น, 9(2).

Barnard, C.I. (1972). The function of executive. London: Oxford University.

Csikszentmihalyi, M. (2024). Society, Culture, and Person: A Systems View of Creativity. Springer.

David K. Berlo. (1960). The Process of Communication. New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc.

Devito, A. (1987). Communicology: An Introduction to the study of communication. New York: Harper & Row. Publishers.

Sawyer, R. K. (2012). Explaining Creativity: The Science of Human Innovation. Oxford University Press.

Stott, K. & Walker, A. (1995). Teams Teamwork & Teambuilding. Singapore: Prentice-Hall.

Trenholm, S. and Jensen, A. (2000). Interpersonal Communication. Belmont California: Wadsworth publishing Company.

Warren G. Bennis and Robert J. Thomas. (2002). Crucibles of Leadership. Harvard business review.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-05-04