บทบาทการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุของพระสงฆ์ในอำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร

ผู้แต่ง

  • พระอธิการวิรัตน์ ฐิติโก (คุ้มหน่อแนว) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พิจิตร
  • สุภางค์พิมพ์ คล้ายธานี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พิจิตร
  • พระครูสุธีกิตติบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พิจิตร

คำสำคัญ:

บทบาทการส่งเสริม, สุขภาวะ, ผู้สูงอายุ, พระสงฆ์

บทคัดย่อ

 การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาระดับบทบาทการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุของพระสงฆ์ 2) ผลการเปรียบเทียบบทบาทการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุของพระสงฆ์ 3) ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะที่มีต่อบทบาทการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุของพระสงฆ์ในอำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี โดยวิจัยเชิงปริมาณ ใช้วิธีการวิจัยเชิงสำรวจ เก็บข้อมูลผู้สูงอายุที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 202 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถาม มีความเชื่อมั่น 0.938 สถิติที่ใช้ในการวิจัย คือ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทดสอบค่าที และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว

ส่วนวิจัยเชิงคุณภาพแบบกึ่งโครงสร้าง โดยเก็บข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 9 รูป/คน โดยวิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุของพระสงฆ์ โดยรวมอยู่ในระดับมาก 2) ผู้สูงอายุที่มีเพศ อายุ สถานะภาพ อาชีพ ระดับการศึกษา และประสบการณ์ทำงาน  แตกต่างกัน มีความคิดเห็นแตกต่างกัน อย่างไม่มีในสำคัญทางสถิติ และ3) ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะที่มีต่อบทบาทการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุของพระสงฆ์ในอำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร ด้านสุขภาวะทางกาย ขาดการดูแลตัวเอง พระสงฆ์แนะนำให้ออกกําลังกายที่เหมาะสมกับวัยของตนเองได้อย่างสม่ำเสมอ ด้านสุขภาวะทางจิต คิดมากเรื่องความเป็นอยู่ พระสงฆ์แนะนำให้รู้ปัญหาความไม่สบายใจ บุคลากรภายในวัดช่วยเหลือท่าน ด้านสุขภาวะทางสังคม มีภาวะอ้วนบ้าง ผอมเพราะขาดสารอาหาร พระสงฆ์แนะนำให้รู้คำปรึกษาเกี่ยวกับ การดูแลสุขภาพให้เหมาะสมตามวัยของท่าน ด้านสุขภาวะทางปัญญา กลัวหกล้ม สะดุดสิ่งกรีดขวาง พระสงฆ์แนะนำให้ท่านไปออกกําลังกายใน สนามของโรงเรียนหรือบริเวณลานกว้างๆ ผู้สูงอายุเป็นวัยที่ร่างกายเสื่อมสภาพลง  การออกกำลังกายจะช่วยชะลอการเสื่อมของร่างกายได้ รักษาสภาพร่างกายให้สมบูรณ์  แข็งแรง  ยืดอายุของชีวิต  และช่วยพัฒนาร่างกาย ควรคิดในแง่บวกและคิดเฉพาะเรื่องที่เป็นประโยชน์ต่อตัวเองเท่านั้น

เอกสารอ้างอิง

จงจิตร อังคทะวานิช วาสินี วิเศษฤทธิ์ อารยา แสงเทียน และพิจาริณ สมบูรณกุล. (2557). รายงานฉบับสมบูรณ์. การศึกษาวิถีชีวิต. ลักษณะอาหาร ภาวะโภชนาการของพระสงฆ์ สามเณร และฆราวาส : ในบริบท 4 ภูมิภาคประเทศไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: ช่อระกาการพิมพ์.

ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2551). การวิเคราะห์และวิจัยข้อมูลทางสถิติด้วย Taro Yamane. (พิมพ์ครั้งที่ 9) กรุงเทพมหานคร : บิสซิเนสอาร์แอนด์ดี.

นางวัชรีภร ชูแก้วร่วง. (2561). ศึกษากระบวนการจัดการสุขภาพชุมชนและศึกษาแนวทางการพัฒนากระบวนการจัดการสุขภาพชุมชนของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านบ่อทราย อำเภอป่าพะยอม จังหวัดพัทลุง. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต การพัฒนาสังคม). บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

บุญชม ศรีสะอาด. (2556). การวิจัยเบื้องต้น (ฉบับปรับปรุงใหมา). (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สุวีริยาสาส์น.

พระครูเกษมอินทเขต (วงศ์มา). (2562). ชุมชนกับมีส่วนร่วมในการส่งเสริมสุขภาพตามวิถีพุทธแก่ผู้สูงอายุบ้านล้อง หมู่ 2 ตำบลหนองหล่ม อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต การพัฒนาสังคม). บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูใบฎีกานิปุณ ญาณวีโร (นิตยพันธ์). (2562). ศึกษาระดับสุขภาวะทางจิตของพระสังฆาธิการในเขตการปกครองคณะสงฆ์ภาค 1. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต พุทธจิตวิทยา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธนวันต์ กิตติวณโณ (หวังนอก). (2562). วิเคราะห์การพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในบริบทพุทธธรรมของโรงเรียนผู้สูงอายุองค์การบริหารส่วนตำบลเวียง อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต พุทธศาสนา). บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพิบูลสิน ญาณวฑฒโน (เฉลิมรัตน์). (2562). ศึกษาการดูแลสุขภาพของอายุในเขตพื้นที่ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต พุทธศาสนา). บัณฑิตวิทยาลัย:มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

อนุชาติ พวงสำลี และอรทัย อาจอ่ำ. (2538). การพัฒนาเครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตและสังคมไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับ

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

เผยแพร่ 2025-06-30 — ปรับปรุง 2025-09-04

เวอร์ชัน

รูปแบบการอ้างอิง

ฐิติโก (คุ้มหน่อแนว) พ. ., คล้ายธานี ส., & พระครูสุธีกิตติบัณฑิต พ. (2025). บทบาทการส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุของพระสงฆ์ในอำเภอโพธิ์ประทับช้าง จังหวัดพิจิตร. มจร การพัฒนาสังคม, 10(1), 139–154. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JMSD/article/view/282605 (Original work published 30 มิถุนายน 2025)

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย