นวัตกรรมการท่องเที่ยวเชิงส่งเสริมสุขภาพของเมืองมรดกโลกสำหรับผู้สูงอายุ ในเขตอุตสาหกรรม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์สมรรถนะการเสริมสร้างสุขภาวะแบบองค์รวม เพื่อพัฒนานวัตกรรมการท่องเที่ยวเชิงส่งเสริมสุขภาพของเมืองมรดกโลก และเพื่อถ่ายทอดการใช้นวัตกรรมการท่องเที่ยวเชิงส่งเสริมสุขภาพของเมืองมรดกโลกสำหรับผู้สูงอายุในเขตอุตสาหกรรม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ซึ่งดำเนินการ การวิจัยแบบผสมผสาน โดยนำผลการศึกษาเชิงปริมาณมาสนับสนุนผลการศึกษาข้อมูลเชิงคุณภาพผ่านกระบวนการตามวงจร PDCA คือ วางแผน ปฏิบัติตามแผน ตรวจสอบประเมินผลและปรับปรุงการดำเนินงานอย่างเหมาะสม กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 395 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามสมรรถนะการเสริมสร้างสุขภาพแบบองค์รวม และแบบถอดบทเรียนโครงการ และแบบสัมภาษณ์เชิงลึกกึ่งโครงสร้างกับกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย มีค่าความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา เท่ากับ 0.85, 1.00 และ 1.00 ตามลำดับ วิเคราะห์สถิติด้วยค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) สมรรถนะการเสริมสร้างสุขภาวะแบบองค์รวม พบว่า มี 4 ด้าน คือ การวางแผน การจัดองค์การ การปฏิบัติงาน และการควบคุม ซึ่งมีความโดดเด่นทั้งด้านกิจกรรม สถานที่ แหล่งท่องเที่ยว วัฒนธรรมและวิถีชีวิตของชาวอำเภอบางปะอิน โดยการดำเนินงานการเสริมสร้างสุขภาวะแบบองค์รวมสำหรับผู้สูงอายุ ภาพรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ย 3.56 และระดับสมรรถนะการท่องเที่ยวเชิงส่งเสริมสุขภาพของเมืองมรดกโลกสำหรับผู้สูงอายุ พบว่า ภาพรวมอยู่ในระดับน้อย มีค่าเฉลี่ย 3.22 2) นวัตกรรมที่เป็นคู่มือการท่องเที่ยวชุมชนฯ มีค่าเฉลี่ยของความเหมาะสม เท่ากับ 4.08 อยู่ในระดับมาก และความเป็นไปได้ เท่ากับ 4.17 อยู่ในระดับมาก และ 3) ความพึงพอใจต่อคู่มือการท่องเที่ยวชุมชนฯ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ย 3.98
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กซธมน วงศ์คำ. (2562). การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านหัวขัวตำบลแกดา อำเภอแกดา จังหวัดมหาสารคาม. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
กนกพร ฉิมพลี. (2559). รูปแบบการจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านหัตถกรรมเครื่องจักสาน กรณีศึกษาวิสาหกิจชุมชน จังหวัดนครราชสีมา. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนาสังคมและการจัดการสิ่งแวดล้อม. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
กรมสนับสนุนการบริการสุขภาพ. (2563). เอกสารความรู้ ผู้ดำเนินการสปาเพื่อสุขภาพ. สำนักงานส่งเสริมธุรกิจบริการสุขภาพ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ. เรียกใช้เมื่อ 15 กรกฏาคม 2566 จาก http://www.thaispa.go.th/spa2013/web/web_new/fileupload_doc/2023-02-21-3-23-3148296.pdf.
กฤษฎา บัวรังษี. (20 พฤศจิกายน 2566). สมรรถนะการเสริมสุขภาวะและพัฒนาศักยภาพประชาชน. (ประวิทย์ ประมาน, ผู้สัมภาษณ์).
กัลยาณี กุลชัย. (2560). การสร้างคู่มือการท่องเที่ยวชุมชน โดยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนตำบลบางน้ำผึ้ง อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 20(1), 26-41.
จันทิมา ฤกษ์เลื่อนฤทธิ์ และรักชนก คชไกร. (2563). แนวทางการสร้างเสริมพฤฒพลังในการเป็นมัคคุเทศก์การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ: มุมมองของผู้สูงอายุกรณีศึกษาจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารพยาบาลทหารบก, 21(3), 473-480.
จิรดาภา สนิทจันทร์. (2564). ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยวเชิงนิเวศของนักท่องเที่ยว กรณีศึกษาตลาดน้ำบางน้ำผึ้ง จังหวัดสมุทรปราการ. ใน สารนิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพัฒนาสิ่งแวดล้อม. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
จุฑาธิปต์ จันทร์เอียด และคณะ. (2561). รูปแบบที่ส่งผลต่อความสำเร็จของการจัดการการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืนของชุมชนบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารมหาวิทยาลัยคริสเตียน, 24(4), 548-561.
ชยพจน์ ลีอนันต์. (2565). แนวทางการจัดการการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพเพื่อนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุ. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา, 17(1), 147-155.
ธนรัตน์ รัตนพงศ์ธระ และคณะ. (2561). การศึกษาศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวเชิงมรดกวัฒนธรรมในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย, 10(1), 65-80.
บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น จำกัด.
พัดยศ เพชรวงษ์ และเขม อภิภัทรวโรดม. (2565). แนวทางการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพตามมาตรฐานกระทรวงการท่องเที่ยว และกีฬา ณ บ้านพุน้ำร้อน อำเภอหนองหญ้าปล้อง จังหวัดเพชรบุรี. วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี, 13(3), 113-123.
มธุรา สวนศรี และคณะ. (2565). การส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพผู้สูงอายุจังหวัดนครนายก. วารสารวิจัยราชภัฏเชียงใหม่, 23(2), 150-173.
ยุภา คำตะพล และคณะ. (2565). ระบบการแนะนำสถานที่ท่องเที่ยวเชิงสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์. Life Sciences and Environment Journal, (23)2, 521-538.
ศิโสภา ริวัฒนา. (2566). การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในจังหวัดชลบุรี. วารสารมหาจุฬานครทรรศน์, 9(3), 12-23.
ศิริชัย พงษ์วิชัย. (2551). การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วยคอมพิวเตอร์. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศิวธิดา ภูมิวรมุนี. (2562). แนวทางการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของจังหวัดนครพนม. พะเยา: สาขาวิชาการจดัการท่องเที่ยว มหาวทิยาลยัพะเยา.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). (2566). เกร็ดความรู้สุขภาพ. เรียกใช้เมื่อ 10 มีนาคม 2566 จาก https://www.thaihealth.or.th/category/สาระสุขภาพ/เกร็ดความรู้สุขภาพ/.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษกิจและสังคมแห่งชาติ.
Global Wellness Institute. (2018). INTERNATIONAL WELLNESS TOURISM GROWING MUCH FASTER THAN DOMESTIC. Retrieved May 18, 2022, from http://www.thaispaassociation.com/news_inside.php?new_id=22.
Yamane, T. (1973). Statistics: An Introductory Analysis. (3rd ed). New York: Harper and Row Publications.
เอกลักษณ์ นวลรัตน์. (20 พฤศจิกายน 2566). สมรรถนะการเสริมสุขภาวะและพัฒนาศักยภาพประชาชน. (ประวิทย์ ประมาน, ผู้สัมภาษณ์).