การพัฒนารูปแบบความรอบรู้สุขภาพเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง ในเขตพื้นที่อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาวการณ์และความพร้อมของการดูแลสุขภาพในกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี และ 2) พัฒนารูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้สุขภาพเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน วิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างคือชาวไทยเชื้อสายกะเหรี่ยงอำเภอสวนผึ้ง จำนวน 326 คน แบบสอบถามมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.83 สถิติที่ใช้คือค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูล 12 คน เป็นการสัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่ม เลือกแบบเจาะจง เครื่องมือคือแบบสัมภาษณ์ โดยมีเกณฑ์การเลือก คือ เจ้าหน้าที่ส่งเสริมสุขภาพของสำนักงานเขตสุขภาพที่ 5 อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ผู้นําชุมชนในพื้นที่ และประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา และตรวจด้วยเทคนิคสามเส้า ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาวการณ์และความพร้อมของการดูแลสุขภาพ คือ ความรอบรู้สุขภาพด้านการโต้ตอบซักถามข้อมูลอยู่ระดับมาก และการเข้าถึงการบริการด้านสุขภาพอยู่ระดับมาก แนวทางการส่งเสริมความรอบรู้สุขภาพ 5 ประเด็น คือ การมีส่วนร่วม การสนับสนุนทรัพยากรและงบประมาณที่เพียงพอ การส่งเสริมแกนนำสุขภาพจิตอาสา การส่งเสริมและพัฒนาต้นแบบด้านสุขภาพ และการให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพทุกช่วงวัย และ 2) รูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้สุขภาพเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง ประกอบด้วย การได้รับการสนับสนุนที่ดีและต่อเนื่อง การบริหารจัดการที่เพียงพอ การเสริมพลังอำนาจทั้งด้านความเชื่อมั่น ศรัทธาในการมีสุขภาพที่ดี การมีส่วนร่วมทุกภาคส่วนในการส่งเสริมสุขภาพ และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของสมาชิกในชุมชน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ. (2559). ทำเนียบชุมชนบนพื้นที่สูง ครอบคลุมพื้นที่ 20 จังหวัดของประเทศไทย ปี พ.ศ. 2559. กรุงเทพมหานคร: กองกิจการนิคมสร้างตนเองและพัฒนาชาวเขา กลุ่มกิจการชาวเขา.
กลุ่มงานพัฒนายุทธศาสตร์สาธารณสุข. (2565). แผนยุทธศาสตร์สาธารณสุขจังหวัดราชบุรี ปีงบประมาณ พ.ศ. 2566-2570. ราชบุรี: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดราชบุรี.
กัลยา วานิชย์บัญชา. (2552). การวิเคราะห์สถิติ: สถิติเพื่อการตัดสินใจ. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กิ่งแก้ว สำรวยรื่น และนิทรา กิจธีระวุฒิวงษ์. (2561). การทำความเข้าใจในการประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพ. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอิสเทิร์นเอเชีย ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 12(3), 1-13.
จินตนา อาจสันเที๊ยะ และสายสมร เฉลยกิตติ. (2559). การพยาบาลข้ามวัฒนธรรมกับการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน. วารสารพยาบาลทหารบก, 17(1), 10-16.
ชินตา เตชะวิจิตรจารุ. (2561). ความรอบรู้ทางสุขภาพ: กุญแจสำคัญสู่พฤติกรรมสุขภาพและผลลัพธ์สุขภาพที่ดี. วารสารพยาบาลทหารบก, 19(ฉบับพิเศษ), 1-11.
ตัวแทนเจ้าหน้าที่คนที่ 1. (6 ก.ค. 2566). การพัฒนารูปแบบความรอบรู้สุขภาพเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง ในเขตพื้นที่อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี. (ธารารัตน์ สัญญะโม, ผู้สัมภาษณ์)
ตัวแทนเจ้าหน้าที่คนที่ 2. (6 ก.ค. 2566). การพัฒนารูปแบบความรอบรู้สุขภาพเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง ในเขตพื้นที่อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี. (ธารารัตน์ สัญญะโม, ผู้สัมภาษณ์)
ตัวแทนผู้มีส่วนได้เสียกับชุมชนคนที่ 1. (10 ส.ค. 2566). การพัฒนารูปแบบความรอบรู้สุขภาพเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง ในเขตพื้นที่อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี. (ธารารัตน์ สัญญะโม, ผู้สัมภาษณ์)
ตัวแทนผู้มีส่วนได้เสียกับชุมชนคนที่ 2. (10 ส.ค. 2566). การพัฒนารูปแบบความรอบรู้สุขภาพเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง ในเขตพื้นที่อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี. (ธารารัตน์ สัญญะโม, ผู้สัมภาษณ์)
บุญชม ศรีสะอาด. (2556). การวิจัยเบื้องต้น ฉบับปรับปรุงใหม่. กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาส์น.
ปรารถนา ลังการ์พินธุ์. (2563). การดูแลสุขภาพแบบข้ามวัฒนธรรมในยุคดิจิทัลดิสรัปชั่น. วารสารสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทย, 26(2), 71-72.
ปริศนา กาญจนกันทร และคมพล สุวรรณกูฏ. (2563). รูปแบบการดูแลรักษาสุขภาพแบบพื้นบ้านของกลุ่มชาติพันธุ์ซองในจังหวัดจันทบุรีและตราด. วารสารวิชาการศรีปทุม, 17(2), 98-118.
เริงวิชญ์ นิลโคตร และคณะ. (2564). การพัฒนาสุขภาวะชุมชนโดยประยุกต์ใช้บริบทชุมชนเป็นฐาน: กรณีศึกษาการฟ้อนไทยทรงดำบ้านดอนทอง ตำบลดอนข่อย อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม. วารสารกระแสวัฒนธรรม, 23(43), 94-110.
โรงพยาบาลสวนผึ้ง. (2565). ข้อมูลสถานะสุขภาพของโรงพยาบาลสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี. ราชบุรี: งานแผนงานยุทธศาสตร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ.
ศูนย์อนามัยกลุ่มชาติพันธุ์. (2562). สุขภาพพึงประสงค์. เรียกใช้เมื่อ 6 มกราคม 2567 จาก https://hhdc.anamai.moph.go.th/th/home
สำนักบริหารการทะเบียน. (2566). ข้อมูลประชากร. เรียกใช้เมื่อ 6 กรกฎาคม 2567 จาก https://dashboard.anamai.moph.go.th/population/pop-y0y2/changwat?year=2022&cw=70
สุชาติ ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2555). ระเบียบวิธีวิจัยทางสังคมศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัดสามลดา.
Agyemang, J. B. (2019). Transcultural nursing and traditional care in Sukuma ethnic group. International Journal of Healthcare Sciences, 7(1), 63-66.
Kaçan, C. Y. & Örsal, Ö. (2020). Effects of transcultural nursing education on the professional values, empathic skills, cultural sensitivity and intelligence of students. Journal of Community Health Nursing, 37(2), 65-76.
Kilinc, K. O. & Altun, E. C. (2018). International Journal of Emerging Trends in Health Sciences. Health Sciences, 2(1), 001-006.
Yamane, T. (1973). Statistics: An introductory analysis. New York: aHarper & Row Ltd.
