ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคมและสถาบันของโครงการแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ประเมินผลกระทบโครงการแก้ไขปัญหาพยาธิใบไม้ในตับและมะเร็งท่อน้ำดีที่มีต่อ เศรษฐกิจ สังคมและสถาบัน 2) เพื่อแสดงถึงความคุ้มค่า คุ้มทุน อรรถประโยชน์ ที่เกิดจากการใช้ประโยชน์จากผลงานวิจัย ประชากรศึกษา คือ กลุ่มที่ขึ้นทะเบียนเพื่อเข้ารับการคัดกรองพยาธิใบไม้ตับ อาศัยในจังหวัดกาฬสินธุ์ ขอนแก่น มหาสารคาม และร้อยเอ็ด อายุ 40 ปีขึ้นไป กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างจากตารางสำเร็จรูปได้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 752 ราย สุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือการวัดอรรถประโยชน์ใช้วิธีวัดค่าทางตรง Visual analog scale (VAS) และการวัดค่าทางอ้อมด้วยวิธี EuroQoL (5Q-5D-5L) การวัดมูลค่าความเต็มใจจ่าย ใช้วิธีการต่อรอง ผลการศึกษาพบว่า ค่าเฉลี่ย VAS เท่ากับ 76.90 (SD = 14.33) และ สถานะสุขภาพ 5 ด้าน (5Q-5D-5L) พบอาการไม่สุขสบายเพียงเล็กน้อย และคำนวณหาค่าอรรถประโยชน์ซึ่งสะท้อนคุณภาพชีวิตประจำวันมีค่าเท่ากับ 0.89 (SD = 0.11) การตรวจด้วยวิธีอัลตร้าซาวด์ช่องท้อง ได้ค่าดังกล่าวที่ไม่แตกต่างกัน คือ 77.12 (SD = 14.15) และ 0.89 (SD = 0.109) ความเต็มใจจ่ายในชุดตรวจสำเร็จรูป มีมูลค่าเฉลี่ย 187 บาท ต่อครั้ง และการตรวจอัลตร้าซาวด์ช่องท้องได้ค่าความเต็มใจจ่ายเฉลี่ย 796 บาท ต่อครั้ง เหตุผลที่ไม่จ่าย ราคาสูงกว่าความเต็มใจจ่ายของตนเองเนื่องจากมีข้อจำกัด ควรจัดให้เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานในการเข้าถึงบริการสุขภาพ เพื่อประโยชน์ของประชาชน และผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง มีความเห็นตรงกันว่า เป็นโครงการที่เกิดประโยชน์ต่อประชาชน ทั้งทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม รวมถึงสถาบัน หากกระทรวงสาธารณสุข และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องผลักดันให้เกิดการใช้ประโยชน์ได้อย่างแท้จริงทั้งเชิงนโยบายและเชิงปฏิบัติการ จะก่อให้เกิดประโยชน์ต่อประชาชนอย่างสูงสุด