การพัฒนาระบบปศุสัตว์อินทรีย์แบบบูรณาการเพื่อความยั่งยืนในยุคดิจิทัล: แนวทางการจัดการฟาร์มอัจฉริยะสำหรับเกษตรกรไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้เน้นการพัฒนาระบบปศุสัตว์อินทรีย์แบบบูรณาการโดยผสมผสานเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของเกษตรกรไทยในยุคที่เทคโนโลยีและสภาพแวดล้อมเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ระบบฟาร์มอัจฉริยะที่พัฒนาขึ้นใช้เทคโนโลยี Internet of Things (IoT) เพื่อเก็บข้อมูลเรียลไทม์ เช่น สภาพแวดล้อม อุณหภูมิ และสุขภาพสัตว์ รวมทั้งวิเคราะห์ข้อมูลผ่าน Big Data เพื่อช่วยการตัดสินใจอย่างแม่นยำ ช่วยให้เกษตรกรบริหารฟาร์มได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ทั้งลดการใช้ทรัพยากร เช่น น้ำ อาหารสัตว์ และพลังงาน รวมถึงป้องกันโรคในสัตว์ได้ทันเวลาและลดความเสี่ยงจากการสูญเสียในฟาร์มอย่างมีประสิทธิผล จากการศึกษาพบว่า การใช้ระบบฟาร์มอัจฉริยะช่วยลดต้นทุนเพิ่มผลผลิตอย่างมีนัยสำคัญและเสริมสร้างความน่าเชื่อถือในผลิตภัณฑ์ปศุสัตว์อินทรีย์ เนื่องจากตรวจสอบย้อนกลับและรับรองคุณภาพได้ชัดเจน นอกจากนี้ ยังได้ส่งเสริมการแลกเปลี่ยนความรู้และเครือข่ายระหว่างเกษตรกร รวมถึงการเข้าถึงตลาดที่กว้างขึ้น จึงเน้นย้ำความสำคัญของการพัฒนาทักษะดิจิทัลให้เกษตรกรควบคู่กับการใช้เทคโนโลยี เพื่อสร้างความยั่งยืนในระยะยาวและการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของตลาดโลก รวมทั้ง
การสร้างความมั่นคงทางอาหารและการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมควบคู่กันไป บทความสรุปข้อเสนอเชิงนโยบายสำคัญ ได้แก่ การสนับสนุนงบประมาณและเทคโนโลยี การจัดตั้งศูนย์ส่งเสริมและฝึกอบรมฟาร์มอัจฉริยะ การสร้างมาตรฐานและกรอบรับรองฟาร์มปศุสัตว์อินทรีย์อัจฉริยะ ซึ่งจะช่วยเร่งนำระบบนี้ไปใช้ในวงกว้างและส่งเสริมเกษตรกรไทยให้พร้อมรับมือความท้าทายใหม่ ๆ ในยุคดิจิทัล รวมทั้งส่งเสริมความร่วมมือระหว่างภาครัฐ เอกชน และชุมชน เพื่อสร้างระบบนิเวศ
ที่เอื้อต่อการพัฒนาปศุสัตว์อินทรีย์อย่างยั่งยืนและสร้างมูลค่าเพิ่มในตลาดโลกได้อย่างต่อเนื่องและมั่นคงอย่างยั่งยืนจริง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมปศุสัตว์. (2564). แนวทางการเลี้ยงสัตว์แบบเกษตรอินทรีย์. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
กรมวิชาการเกษตร. (2565). มาตรฐานและการรับรองสินค้าอินทรีย์ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2564). รายงานเทคโนโลยีและนวัตกรรมการปศุสัตว์ในยุคดิจิทัล. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. (2563). แผนพัฒนาดิจิทัลแห่งชาติ. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม.
พิเชษฐ์ วิริยะจิตรา. (2563). เศรษฐกิจพอเพียงกับการพัฒนาเกษตรกรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์เกษตรยั่งยืน.
มูลนิธิเกษตรกรรมยั่งยืน. (2563). การใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อพัฒนาการเกษตรอินทรีย์. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิเกษตรกรรมยั่งยืน.
ศูนย์พัฒนาเกษตรอินทรีย์. (2564). แนวทางการพัฒนาเกษตรอินทรีย์เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตเกษตรกร. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิเกษตรอินทรีย์.
สถาบันวิจัยเกษตรอินทรีย์. (2563). คู่มือการทำฟาร์มอินทรีย์แบบบูรณาการ. เชียงใหม่: สำนักพิมพ์เกษตรธรรมชาติ.
สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ. (2565). บทบาทเทคโนโลยีดิจิทัลในการพัฒนาการเกษตรยั่งยืน. กรุงเทพมหานคร: BEDO.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2565ก). รายงานนโยบายและแนวทางส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2565ข). รายงานการเกษตรยั่งยืนในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงเกษตรและสหกรณ์.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2567). รายงานภาวะเศรษฐกิจการเกษตรไตรมาส 1 - 3 ปี 2567 และแนวโน้มปี 2567. เรียกใช้เมื่อ 20 พฤษภาคม 2568 จาก https://www.oae.go.th
สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2565). รายงานประจำปี 2564. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม.
FAO. (2019). The State of Food and Agriculture 2019: Moving forward on food loss and waste reduction. Retrieved May 20, 2025, from https://www.fao.org.
IFOAM. (2020). The principles of organic agriculture. Retrieved May 20, 2025, from https://www.ifoam.bio.
Indrasukhsri, S. (2021). The study of factors and obstacles in implementing a smart farming solution. Master of Business Administration. Bangkok: Thammasat University.
Organic Trade Association. (2024). Organic Market Report 2025. Washington, D.C.: Organic Trade Association.
Pretty, J. (2008). Agricultural sustainability: Concepts, principles and evidence. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 363(1491), 447-465.
Willer, H. & Lernoud, J. (2023). The World of Organic Agriculture: Statistics and Emerging Trends 2023. Switzerland: Research Institute of Organic Agriculture (FiBL).
Wolfert, S. et al. (2024). “Systematic Literature Review”. European Review of Agricultural Economics, 51(4), 1012-1044.
World Bank. (2021). Transforming food systems for a resilient and prosperous future. Washington, D.C.: World Bank.