พลวัตการบริหารจัดการเรียนรู้แบบผสมผสานในโรงเรียนขยายโอกาสในยุควิถีปกติถัดไป
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ในช่วงหลังวิกฤตโควิด-19 ระบบการศึกษาไทยต้องเผชิญความเปลี่ยนแปลงทั้งในด้านรูปแบบการเรียนรู้ การจัดการทรัพยากร และการลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา โรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาในฐานะกลไกสำคัญที่ช่วยให้เด็กในพื้นที่ชนบทและด้อยโอกาสได้รับการศึกษา กลับต้องเผชิญข้อจำกัดเชิงโครงสร้างหลายประการ ทั้งการขาดแคลนครูเฉพาะทาง งบประมาณจำกัด ความไม่พร้อมด้านเทคโนโลยี และข้อจำกัดในการบริหารจัดการเรียนรู้ที่ยังคงยึดติดกับรูปแบบเดิม ส่งผลให้การจัดการเรียนรู้ไม่สามารถตอบสนองต่อบริบทยุคดิจิทัลและความต้องการของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ วิกฤตโควิด-19 ยังสะท้อนช่องว่างด้านทักษะดิจิทัลของครูและผู้เรียน รวมถึงความไม่เสมอภาคในการเข้าถึงสื่อและเทคโนโลยี บทความวิชาการนี้จึงมุ่งสำรวจและสังเคราะห์พลวัตของการบริหารจัดการเรียนรู้แบบผสมผสานในโรงเรียนขยายโอกาส ภายใต้บริบทวิถีปกติถัดไป โดยอาศัยแนวคิดเชิงทฤษฎีและเชิงประจักษ์ ได้แก่ แนวคิดการเรียนรู้แบบผสมผสาน ทฤษฎีพลวัต ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสม์ และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนากรอบแนวคิดเชิงพลวัตที่สะท้อนทั้งความลึกซึ้งทางทฤษฎีและการประยุกต์ใช้ ผลการสังเคราะห์ชี้ว่า โรงเรียนขยายโอกาสต้องพัฒนากลยุทธ์การบริหารจัดการเรียนรู้ที่บูรณาการการพัฒนาครู การใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรม การเสริมสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ยืดหยุ่น และการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอย่างสมดุล พร้อมทั้งผลักดันนโยบายพัฒนาสมรรถนะดิจิทัลของครู การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน และการสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างโรงเรียน ชุมชน และหน่วยงานการศึกษา เพื่อยกระดับคุณภาพการเรียนรู้ ลดความเหลื่อมล้ำ และสร้างความยั่งยืนทางการศึกษาในยุควิถีปกติถัดไปอย่างแท้จริง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
จิรกาญจน์ แผนกุล และคณะ. (2567). โมเดลเชิงสาเหตุของปัจจัยการบริหารสถานศึกษาที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิผลของโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาสังกัดสำนักงาคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารสถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ, 6(1), 170-187.
เชรษฐรัฐ กองรัตน์. (2565). ห้องเรียนกลับด้าน (Flipped Classroom): การจัดการเรียนรู้ภาษาไทยเพื่อพัฒนาผู้เรียนในยุคความปกติถัดไป (Next Normal). วารสารราชพฤกษ์, 20(2), 1-15.
ณัฐพัชร์ บุญเกตุ. (2564). การบริหารการจัดการเรียนรู้ในยุคฐานวิถีชีวิตใหม่ของโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา. วารสาร Roi Kaensarn Academi, 6(8), 69-80.
ไพโรจน์ ปิยะวงศ์วัฒนา และคณะ. (2559). การเรียนรู้ขององค์กรและความสามารถเชิงพลวัตที่มีอิทธิพลต่อผลการดำเนินงาน. WMS Journal of Management, 5(3), 22-34.
รัชนี เตชา และคณะ. (2567). การบริหารโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาที่ส่งเสริมคุณลักษณะของห้องเรียนประสิทธิภาพสูง. Journal of Education and Innovation, 27(1), 212-228.
ศดานันท์ เลียบภูเขียว และยุทธศาสตร์ กงเพชร. (2567). การดําเนินงานตามระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนในยุควิถีปกติใหม่ของโรงเรียนในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 2. วารสารพุทธปรัชญาวิวัฒน์, 8(2), 329-339.
โสวนีย์ จงแดง และอภิชาติ เลนะนันท์. (2566). พัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้แบบผสมผสานเพื่อพัฒนาทักษะการแก้ปัญหาของนักเรียน โรงเรียนบ้านกลาง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพร เขต 1. วารสารมหาจุฬาอุบลปริทรรศน์, 8(3), 271-284.
อมราวดี พงษ์เจริญ และคณะ. (2565). การศึกษาปัญหาการบริหารงานกิจการนักเรียนของโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิจิตร เขต 2. วารสารการบริหารการศึกษาและนวัตกรรมการศึกษา, 2(2), 28-38.
อลิษา อยู่ยัง และคณะ. (2567). ปัญหาการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาฉะเชิงเทรา เขต 2. วารสาร มจร พุทธปัญญาปริทรรศน์, 9(5), 215-226.
Adukia, A. & Evans, D. (2023). Most out-of-school children are in rural areaseducation systems must serve them better. Center for Global Development. Retrieved January 15, 2025, from https://www.cgdev.org/blog/most-out-school-children-are-rural-areas-education-systems-must-serve-them-better
Bertalanffy, L. v. (1968). General system theory: Foundations, development, applications. New York: George Braziller.
Bower, M. et al. (2015). Design and implementation factors in blended synchronous learning environments: Outcomes from a cross-case analysis. Computers & Education, 86(2015), 1-17.
Chaiyasit, W. et al. (2023). Hybrid Teaching using problem-based learning to promote self-directed learning abilities of students during the COVID-19 pandemic. International Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 22(8), 1-22.
Dabie, P. K. (2025). Closing the Opportunity Gap: Bridging the Digital Divide in the US Schools. Open Journal of Social Sciences, 13(2), 85-100.
Dillon, A. et al. (2024). What are the success factors for schools in remote Indigenous communities? British Educational Research Journal, 50(3), 944-963.
Downes, S. (2007). What connectivism is. Half an Hour, February 3, 2007. Retrieved March 18, 2025, from https://halfanhour.blogspot.com/2007/02/what-connectivism-is.html
Duffy, T. M. & Cunningham, D. J. (1996). Constructivism: Implication for the Design and Delivery of Instruction. New York: Simon & Schuster Macmillan.
Fraley, H. et al. (2024). Trauma-informed research with emerging adult survivors of sexual violence. Clinical Nursing Research, 33(5), 429-436.
Ghimire, B. (2022). Blended learning in rural and remote schools: Challenges and opportunities. International Journal of Technology in Education, 5(1), 45-58.
Henríquez, V. & Hilliger, I. (2024). Blended learning in rural K-12 education: Stakeholder dynamics and recommendations. Journal of Computer Assisted Learning, 40(2), 233-248.
Hrastinski, S. (2019). What do we mean by blended learning? TechTrends, 63(5), 564-569.
Ibarra-Vargas, S. et al. (2023). A bibliometric and cluster analysis of blended learning literature. IEEE Revista Iberoamericana De Tecnologias Del Aprendizaje, 18(1), 86-99.
Ingersoll, R. et al. (2023). Teacher shortages and turnover in rural schools in the US: An organizational analysis. Educational Administration Quarterly, 59(2), 396-431.
Jantunen, A. et al. (2012). Beyond appearances-do dynamic capabilities of innovative firms actually differ? European management journal, 30(2), 141-155.
Karanasios, S. et al. (2017). Exploring the use of contradictions in activity theory studies: An interdisciplinary review. In Presented at the 33rd EGOS Colloquium: The Good Organization, Copenhagen: Chulalongkorn Business School
Liu, M. et al. (2024). Handbook of Educational Reform Through Blended Learning. Singapore: Springer.
Maslow, A. H. (1968). Toward a psychology of being. (2nd ed.). New York: Van Nostrand Reinhold.
Reigeluth C. M. & Carr-Chellman, A. A. (2009). Instructional-design theories and models: Building a common knowledge base (Vol. 3). New York: Routledge.
Rogers, C. R. (1969). Freedom to learn. Columbus: Charles E. Merrill.
Siemens, G. (2005). Connectivism: A learning theory for the digital age. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 2(1), 3-10.
Teece, D. J. (2012). Dynamic Capabilities: Routines versus Entrepreneurial Action. Journal of Management Studies, 49(8), 1395-1401.
Tonbuloğlu, B. & Tonbuloğlu, İ. (2023). Trends and patterns in blended learning research (1965-2022). Education and Information Technologies, 28(11), 13987-14018.
Vygotsky, L. (1978). Mind in Society: The developmental of Higher Psychological process. Cambridge: Harvard University Press.
