ผลกระทบเชิงเศรษฐกิจของโรค COVID-19 ที่มีต่อธุรกิจร้านอาหารขนาดย่อย ขนาดย่อม และขนาดกลางในประเทศไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาโครงสร้างต้นทุนและการกระจายผลผลิตของอุตสาหกรรมร้านอาหารขนาดย่อย ขนาดย่อม และขนาดกลาง (2) เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบของโรค COVID-19 ที่มีต่ออุตสาหกรรมร้านอาหารและอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง และ (3) เพื่อศึกษาแนวทางการบริหารจัดการร้านอาหารในช่วงการระบาดของโรค COVID-19 การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสานโดยใช้ข้อมูลจากตารางปัจจัยการผลิต – ผลผลิต ด้านการท่องเที่ยว ปี 2560 จากกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา มาปรับด้วยข้อมูลโครงสร้างต้นทุนที่เก็บจากกลุ่มตัวอย่างร้านอาหารขนาดย่อย ขนาดย่อม และขนาดกลางในประเทศไทยที่จดทะเบียนกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้าและมีสถานะยังดำเนินกิจการอยู่ และใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูลครั้งนี้ ได้แก่ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง โดยการวิเคราะห์เชิงปริมาณใช้แบบจำลองปัจจัยการผลิต – ผลผลิต ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ ใช้วิธีถอดบทสนทนาจากการสัมภาษณ์แบบคำต่อคำและใช้การวิเคราะห์อย่างเป็นระบบ ผลการศึกษาพบว่า สาขาที่เป็นปัจจัยการผลิตให้กับสาขาภัตตาคารและร้านอาหารที่มีสัดส่วนสูงสุด คือ สาขาการผลิตที่เป็นวัตถุดิบสำหรับทำอาหาร สาขาด้านสาธารณูปโภคพื้นฐาน และสาขาซึ่งเป็นแหล่งทุนของภัตตาคารและร้านอาหาร ในขณะที่สาขาภัตตาคารและร้านอาหารกระจายผลผลิตส่วนใหญ่ไปที่การอุปโภคและบริโภคของครัวเรือน การแพร่ระบาดของโรค COVID-19 ส่งผลกระทบต่อมูลค่าการผลิตสินค้าและบริการของสาขาภัตตาคารและร้านอาหารมากที่สุด รองลงมาเป็นสาขาการผลิตต้นน้ำของสาขาภัตตาคารและร้านอาหาร และยังกระทบไปถึงสาขาการผลิตที่เป็นปัจจัยการผลิตขั้นกลางของสาขาการผลิตต้นน้ำดังกล่าวอีกที แนวทางการบริหารจัดการร้านอาหารในช่วงการระบาดของโรค COVID-19 จะเน้นไปที่กลยุทธ์ทางการตลาดออนไลน์ และการบริหารจัดการที่คำนึงถึงความสัมพันธ์กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมดของธุรกิจภัตตาคารและร้านอาหาร องค์ความรู้ใหม่ที่เกิดขึ้นคือ การวิเคราะห์แบบดุลยภาพทั่วไปสามารถนำเสนอผลการศึกษาได้ครอบคลุมทุกสาขาการผลิตที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมร้านอาหารขนาด MSME ทำให้มองเห็นภาพรวมของโครงสร้างการผลิตและผลกระทบที่เกิดขึ้นได้