การเปรียบเทียบต้นทุนของการขนส่งและกระจายโลหิต ระหว่างรถพยาบาลและอากาศยานไร้คนขับ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเชิงปริมาณนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ต้นทุนของการขนส่งและกระจายโลหิตโดยรถพยาบาลเปรียบเทียบกับการใช้อากาศยานไร้คนขับในโรงพยาบาลที่อยู่ในพื้นที่รับผิดชอบของภาคบริการโลหิตที่ 10 สภากาชาดไทย พื้นที่รับผิดชอบของภาคบริการโลหิตที่ 10 สภากาชาดไทย ครอบคลุม 3 จังหวัด ได้แก่ เชียงใหม่ ลำปาง และ ลำพูน ทั้งหมด 24 โรงพยาบาลโดยแบ่งกลุ่มตามเกณฑ์ระยะเวลาการเดินทางจากภาคบริการโลหิตที่ 10 เชียงใหม่ ทำการวิเคราะห์ในมุมมองของผู้ให้บริการ โดยใช้วิธีการต้นทุน-ผลตอบแทน (Cost-Effectiveness Analysis :CEA) ศึกษาการให้บริการของรถพยาบาลจากงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง โดยวิเคราะห์ต้นทุนต่อเที่ยวของการให้บริการเปรียบเทียบกับต้นทุนต่อเที่ยวของอากาศยานไร้คนขับ ผลการศึกษาพบว่า ต้นทุนของการขนส่งและกระจายโลหิตโดยรถพยาบาล กลุ่มโรงพยาบาลระยะใกล้มีต้นทุนต่อเที่ยวเฉลี่ย 641.76 บาท โรงพยาบาลที่ตั้งในระยะกลางมีต้นทุนเฉลี่ย11,226.07 บาท และในระยะไกลมีต้นทุนเฉลี่ย 22,208.91 บาท โดยจำแนกเป็นต้นทุนค่าเสื่อมราคาเฉลี่ยร้อยละ 61.70 ต้นทุนน้ำมันเชื้อเพลิงเฉลี่ยร้อยละ 23.62 ต้นทุนค่าซ่อมบำรุงเฉลี่ยร้อยละ 4.58 และ ต้นทุนค่าแรงงานคนขับรถเฉลี่ยร้อยละ 3.74 ในขณะที่ต้นทุนต่อเที่ยวของอากาศยานไร้คนขับมีต้นทุนคงที่เที่ยวละ 805.00 บาท การวิเคราะห์ต้นทุน-ผลตอบแทนของการขนส่งและกระจายโลหิตโดยรถพยาบาลมีค่าเท่ากับ 13.68 บาทต่อนาที และต้นทุน-ผลตอบแทนของการขนส่งและกระจายโลหิตโดยอากาศยานไร้คนขับมีค่าเท่ากับ 46.98 บาทต่อนาที ซึ่งการศึกษาครั้งนี้นับเป็นการศึกษาเบื้องต้นและเป็นงานชิ้นแรกๆ ที่ใช้แนวคิดเกี่ยวกับต้นทุน-ผลตอบแทนกับการขนส่งและกระจายโลหิตโดยรถพยาบาลเปรียบเทียบกับการใช้อากาศยานไร้คนขับ ผลการศึกษานี้เป็นข้อมูลเบื้องต้นเพื่อประกอบการตัดสินใจ ช่วยพัฒนาระบบการขนส่งด้านสาธารณสุข และสามารถช่วยในการหาทางเลือกอื่นในการนำอากาศยานไร้คนขับมาใช้ในการขนส่งและประเมินผลตอบแทนจากการลงทุน ซึ่งจะนำไปสู่การวางแผนนโยบายสาธารณะที่มีประสิทธิภาพในอนาคต