ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการรับรู้ความสามารถของตนเองและพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงาน: กรณีศึกษาสำนักงานปลัดกระทรวงพลังงาน
คำสำคัญ:
การรับรู้ความสามารถของตนเอง, พฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงาน, กระทรวงพลังงานบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการรับรู้ความสามารถของตนเองและพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงาน โดยปัจจัยนำ ได้แก่ การเรียนรู้จากประสบการณ์ความสำเร็จของตนเอง การเปิดกว้างทางความคิด การหมุนเวียนงาน และการชักจูงทางสังคม ตลอดจนศึกษาบทบาทเชิงตัวแปรคั่นกลางของการรับรู้ความสามารถของตนเองในความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยนำดังกล่าวกับพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงาน การวิจัยเรื่องนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ ใช้วิธีการสำรวจโดยมีแบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูล กลุ่มตัวอย่าง คือ ข้าราชการ ประเภททั่วไปและประเภทวิชาการ สำนักงานปลัดกระทรวงพลังงาน จำนวน 230 คน สถิติเชิงพรรณนาที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติเชิงอนุมานที่ใช้ในการทดสอบสมมติฐาน คือ การวิเคราะห์ในรูปแบบของโมเดลสมการโครงสร้างแบบกำลังสองน้อยที่สุดบางส่วน ผลการวิจัยพบว่า การเรียนรู้จากประสบการณ์ความสำเร็จของตนเอง การเปิดกว้างทางความคิด และการชักจูงทางสังคม มีผลกระทบต่อการรับรู้ความสามารถของตนเอง อีกทั้งการรับรู้ความสามารถของตนเองมีผลกระทบต่อพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงานอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ขณะที่การหมุนเวียนงานมีผลกระทบต่อการรับรู้ความสามารถของตนเองอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 นอกจากนี้ การรับรู้ความสามารถของตนเองยังทำหน้าที่เป็นตัวแปรคั่นกลางในความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรนำ ที่มีต่อพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในการทำงานอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 การศึกษาครั้งนี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมในองค์กร เพื่อให้บุคลากรสามารถปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์กรได้อย่างยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
ตรีทิพ บุญแย้ม. (2554). ปัจจัยเชิงสาเหตุพหุระดับที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการสร้างนวัตกรรมระดับบุคคล และระดับกลุ่มงานเพื่อสร้างนวัตกรรมผลิตภัณฑ์ในบริษัทเอกชนของไทย. (วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ).
สำนักงานปลัดกระทรวงพลังงาน. (2567). รายงานผลการดำเนินงานพัฒนาทรัพยากรบุคคล ประจำปี 2566. สืบค้นจาก https://ops.energy.go.th/th/annual-report-on-management-and-human-resource-development.
Amabile, T. M. (1988). A model of creativity and innovation in organizations. Research in organizational behavior, 10(1), 123–167.
Amabile, T. M., Conti, R., Coon, H., Lazenby, J., & Herron, M. (1996). Assessing the work environment for creativity. Academy of management journal, 39(5), 1154–1184.
Axtell, C. M., Holman, D. J., Unsworth, K. L., Wall, T. D., Waterson, P. E., & Harrington, E. (2000). Shopfloor innovation: Facilitating the suggestion and implementation of ideas. Journal of occupational and organizational psychology, 73(3), 265–285.
Bagozzi, R. P., & Yi, Y. (1988). On the evaluation of structural equation models. Journal of the Academy of Marketing Science, 16(1), 74–94.
Baldwin, T. T., & Ford, J. K. (1988). Transfer of training: A review and directions for future research. Personnel psychology, 41(1), 63–105.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215.
Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American psychologist, 37(2), 122.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The Exercise of Control. New York: W.H. Freeman and Company.
Baregheh, A., Rowley, J., & Sambrook, S. (2009). Towards a multidisciplinary definition of innovation. Management decision, 47(8), 1323–1339.
Bong, M. (1999). Personal factors affecting the generality of academic self-efficacy judgments: Gender, ethnicity, and relative expertise. The Journal of Experimental Education, 67(4), 315–331.
Campion, M. A., Cheraskin, L., & Stevens, M. J. (1994). Career-related antecedents and outcomes of job rotation. Academy of management journal, 37(6), 1518–1542.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (2008). The revised neo personality inventory (neo-pi-r). The SAGE handbook of personality theory and assessment, 2(2), 179–198.
Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16, 297–334.
DeCenzo, D. A., Robbins, S. P., & Verhulst, S. L. (2016). Fundamentals of Human Resource Management. (12th ed.). NJ: John Wiley & Sons.
Dinther, M. V., Dochy, F., & Segers, M. (2011). Factors affecting students’ self-efficacy in higher education. Educational research review, 6(2), 95–108.
Dweck, C. S. (2006). Mindset: The new psychology of success. New York: Random house.
Ebel, R. L., & Frisbie, D. A. (1991). Essentials of Educational Measurement. (5th ed.). Prentice-Hall: Englewood Cliffs.
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39–50.
Ghafoor, A., Qureshi, T. M., Azeemi, H. R., & Hijazi, S. T. (2011). Mediating role of creative self-efficacy. African Journal of Business Management, 5(27), 11093.
Gist, M. E., & Mitchell, T. R. (1992). Self-efficacy: A theoretical analysis of its determinants and malleability. Academy of Management review, 17(2), 183–211.
Gong, Y., Huang, J. C., & Farh, J. L. (2009). Employee learning orientation, transformational leadership, and employee creativity: The mediating role of employee creative self-efficacy. Academy of management Journal, 52(4), 765–778.
Hackman, J. R., & Oldham, G. R. (1975). Development of the job diagnostic survey. Journal of Applied psychology, 60(2), 159.
Haiman, F. S. (1964). A revised scale for the measurement of open-mindedness. Communications Monographs, 31(2), 97–102.
Hsiao, H. C., Chang, J. C., Tu, Y. L., & Chen, S. C. (2011). The impact of self-efficacy on innovative work behavior for teachers. International Journal of Social Science and Humanity, 1(1), 31.
Hu, C. (2023). Study on the relationship between innovation self-efficacy and innovation behavior. Academic Journal of Management and Social Sciences, 2(1), 89–93.
Janssen, O. (2000). Job demands, perceptions of effort-reward fairness and innovative work behaviour. Journal of Occupational and organizational psychology, 73(3), 287–302.
Janssen, O. (2004). How fairness perceptions make innovative behavior more or less stressful. Journal of organizational behavior, 25(2), 201–215.
Kampkötter, P., Harbring, C., & Sliwka, D. (2018). Job rotation and employee performance–evidence from a longitudinal study in the financial services industry. The international journal of human resource management, 29(10), 1709–1735.
Karwowski, M. (2014). Creative mindsets: Measurement, correlates, consequences. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 8(1), 62.
Latip, M. S. A., Tamrin, M., Noh, I., Rahim, F. A., Nur, S., & Latip, N. A. (2022). Factors affecting e-learning acceptance among students: The moderating effect of self-efficacy. International Journal of Information and Education Technology, 12(2), 116–122.
LePine, J. A. (2003). Team adaptation and postchange performance: effects of team composition in terms of members' cognitive ability and personality. Journal of applied psychology, 88(1), 27.
Likert, R. (1932). A technique for measurement of attitudes. Archives of Psychology, 140, 5–55.
Marsh, H. W., & Hau, K. T. (1999). Confirmatory factor analysis: strategies for small sample sizes. Statistical Strategies for Small Sample Size. California: Sage Publications.
McCrae, R. R., & Costa Jr, P. T. (1997). Personality trait structure as a human universal. American psychologist, 52(5), 509.
Naowakhoaksorn, P., Suwannarat, P., Pratoom, K., & Pataraarechachai, K. (2021). Mediating Role of Knowledge Management Capability on the Relationship between Knowledge-Oriented Leadership and Organizational Innovativeness in Public Organizations. Executive Journal, 41(2), 17–36.
. (2022). Knowledge Management Capability and Innovativeness of Public Organizations: Examining the Moderating Roles of Social Capital and Creative Organizational Climate. Suranaree Journal of Social Science, 16(1), 107–125.
Newman, A., Herman, H. M., Schwarz, G., & Nielsen, I. (2018). The effects of employees' creative self-efficacy on innovative behavior: The role of entrepreneurial leadership. Journal of business research, 89, 1–9.
Noe, R. A. (1988). An investigation of the determinants of successful assigned mentoring relationships. Personnel psychology, 41(3), 457–479.
Nunnally, J. C., & Bernstein, I. P. (1994). Psychometric Theory. (3rd ed.). New York: McGraw-Hill.
Odira, C. (2022). Job rotation and employee performance in public sector: A study of Chukwuemeka Odumegwu Ojukwu University, Igbariam. International Journal of Business Systems and Economics, 13(7), 61–83.
OECD, & Eurostat. (2005). Oslo Manual: Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data. (3rd ed.). Paris, OECD Publishing.
Osterloh, M., & Frey, B. S. (2000). Motivation, knowledge transfer, and organizational forms. Organization science, 11(5), 538–550.
Peterson, R. A. (2000). A meta-analysis of variance accounted for and factor loadings in exploratory factor analysis. Marketing Letters, 11, 261–275.
Schreiber, J.B., Nora, A., Stage, F.K., Barlow, E.A., & King, J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338.
Schunk, D. H. (1989). Self-efficacy and achievement behaviors. Educational psychology review, 1, 173–208.
Schyns, B., & Collani, V. G. (2002). A new occupational self-efficacy scale and its relation to personality constructs and organizational variables. European journal of work and organizational psychology, 11(2), 219–241.
Scott, S. G., & Bruce, R. A. (1994). Determinants of innovative behavior: A path model of individual innovation in the workplace. Academy of management journal, 37(3), 580–607.
Shearman, S. M., & Levine T. R. (2006). Dognatic Updated: A Scale Revision and Validation. Communication Quarterly, 54(3), 275 – 291.
Stajkovic, A. D., & Luthans, F. (1998). Self-efficacy and work-related performance: A meta-analysis. Psychological bulletin, 124(2), 240.
Tarus, B. K. (2014). Effects of job rotation strategy on high performance workplace, in Lake Victoria North Water Services Board, Kenya. International Journal of Business and Management, 9(11), 139.
Usher, E. L., & Pajares, F. (2008). Sources of self-efficacy in school: Critical review of the literature and future directions. Review of educational research, 78(4), 751–796.
Won, S., Lee, S. Y., & Bong, M. (2017). Social persuasions by teachers as a source of student self-efficacy: The moderating role of perceived teacher credibility. Psychology in the Schools, 54(5), 532–547.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
