การพัฒนาสมรรถนะดิจิทัลและประสิทธิภาพการทำงาน
คำสำคัญ:
สมรรถนะดิจิทัล, ประสิทธิภาพการทำงานของพนักงาน, ประสิทธิภาพการทำงาน, การฝึกอบรมและพัฒนา, การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาสมรรถนะด้านดิจิทัลและประสิทธิภาพการทำงาน ในยุคดิจิทัลที่เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทแทรกซึมอยู่ในการดำนเนินชีวิตประจำวันและในการทำงาน ซึ่งทุกองค์กรมี “คน” เป็นส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนให้องค์กรพัฒนาเดินไปข้างหน้าอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้องค์กรได้เปรียบทางการแข่งขันสามารถปรับตัวให้เท่าทันกับโลกแห่งการเปลี่ยนแปลงในยุคดิจิทัลได้นั้น การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้มีคุณภาพจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งในโลกขององค์กรไม่ว่าจะเป็นภาครัฐหรือภาคเอกชน ดังนั้นการพัฒนาสมรรถนะดิจิทัลจะช่วยยกระดับความสามารถของบุคลากรให้สามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีดิจิทัลได้อย่างเต็มที่ ซึ่งจะส่งผลโดยตรงต่อประสิทธิภาพการปฏิบัติงาน โดยแนวทางการพัฒนาสมรรถนะดิจิทัลที่สำคัญมี 3 ด้าน ได้แก่ การศึกษา เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจเชิงทฤษฎีในระดับที่สูงขึ้น การฝึกอบรม เพื่อเพิ่มทักษะเชิงปฏิบัติที่เฉพาะเจาะจงกับงาน และการพัฒนา ซึ่งเน้นการเรียนรู้จากการปฏิบัติงานจริงเพื่อการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน การพัฒนาสมรรถนะดิจิทัลเหล่านี้ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานใน 4 ด้าน ได้แก่ คุณภาพของงาน ปริมาณงาน ระยะเวลาในการทำงาน ค่าใช้จ่ายและทรัพยากร บทความนี้ได้สรุปเป็นกรอบแนวคิดเชิงแผนภาพ ที่เชื่อม การศึกษา การฝึกอบรม การพัฒนา กับ 4 มิติของประสิทธิภาพการทำงาน เพื่อใช้เป็นแนวทางออกแบบกิจกรรมพัฒนาบุคลากรในหน่วยงานภาครัฐและเอกชน
เอกสารอ้างอิง
กชกร จงเกริกเกียรติ. (2563). อิทธิพลของ Digital HR ต่อประสิทธิภาพในการทำงานของพนักงานทรัพยากรบุคคล. (บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
กชกร สุขศิริสมบัติ, ยุทธชัย ฮารีบิน, บัญฑิต ไวว่อง และ รุ่งนภา อริยะพลปัญญา. (2566). แนวทางการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และการปรับตัวในชีวิตวิถีใหม่ที่มีผลต่อประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของพนักงานโรงแรมแห่งหนึ่งในจังหวัดภูเก็ต. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต, 19(2), 78–98.
กนกพร พลคชา. (2566). การเปลี่ยนแปลงกระบวนการทำงานด้วยเทคโนโลยีดิจิทัล กรณีศึกษา องค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรปราการ. (รัฐศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
กฤตพลลภ์ คิรินทร์, ปรัชนันท์ เจริญอาภรณ์วัฒนา และ จินดาภา ลีนิวา. (2566). การเปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัลของการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์. Journal of Information and Learning, 34(3), 154–165.
กฤตภาคิน มิ่งโสภา และ นพปฎล สุวรรณทรัพย์. (2564). แรงจูงใจที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการปฏิบัติงานบุคลากรสายสนับสนุนของมหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่ง ในจังหวัดปทุมธานี. ใน การประชุมนำเสนอผลงานวิจัยบัณฑิตศึกษาระดับชาติ ครั้งที่ 16 ประจำปีการศึกษา 2564 (น. 1615-1634). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยรังสิต.
กัลยกร สัญญะ. (2563). ความสัมพันธ์ระหว่างสมรรถนะและประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานของบุคลากรสำนักคณะกรรมการตุลาการศาลยุติธรรม. (รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีปทุม).
จอมภัค จันทะคัต. (2561). ปัจจัยสมรรถนะที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการทางานของอาจารย์. สถาบันอุดมศึกษาในจังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการบริหารธุรกิจ, 7(1), 162-176.
จุฬารัตน์ บุษบงก์. (2566).สมรรถนะดิจิทัล: ทักษะเพื่อการเรียนรู้อย่างยั่งยืนตามเป้าหมายของการประชุมเอเปคด้านการศึกษา 2022. วารสารเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา, 18(24), 70-85.
ชนิศา หาญสมบุญ และ กรเอก กาญจนาโภคิน. (2563). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ที่ส่งผลต่อ ประสิทธิภาพการทำงานของบุคลากรการทางพิเศษแห่งประเทศไทย. วารสารศิลปการจัดการ, 4(1), 46-58.
ธัญญารัตน์ พรหมสุทธิ์, สมพร เฟื่องจันทร์, เพ็ญศรี ฉิรินัง และ ศิริพร แย้มนิล. (2564). การพัฒนาสมรรถนะทรัพยากรมนุษย์เพื่อรองรับยุคประเทศไทย 4.0. วารสารวิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง, 10(1), 228–243.
เบญจภัคค์ เจริญมหาวิทย์. (2563). พรมแดนความรู้ในโลกยุคดิจิทัล. วารสารบริหารธุรกิจและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง, 3(2), 1-13.
ปภัสสร แสวงสุขสันต์. (2564). สำรวจความพร้อมด้านทักษะดิจิทัลในอุปทานแรงงานของไทย. สืบค้นจาก https://www.bot.or.th/content/dam/bot/documents/th/research-and-publications/research/stat-horizon-and-stat-in-focus/stat-in-focus/2021-DigitalSkillMismatch.pdf.
พระครูสุนทรมหาเจติยานุรักษ์. (2567). การพัฒนามนุษย์ในยุคดิจิทัล. ใน ประชุมสัมมนาทางวิชาระดับชาติ ครั้งที่ 2 และนานาชาติ ครั้งที่ 1 มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา (น. 205-214). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา.
พราวแพรวสิริรัตน์ พงศ์พันธ์, ภัททิราภรณ์ คำยัง, ศุภลักษณ์ ภาวันนา, กานดา ไสยรัตน์ และ รัตนา สีดี. (2565). เทคโนโลยีดิจิทัล HR กับประสิทธิภาพในการทำงานของพนักงานทรัพยากรบุคคล. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 4(4), 27–40.
พิพรรธน์ พิเชฐศิรประภา, ชัยฤทธิ์ ทองรอด, นรินทร สมทอง และ วัฒนา พิลาจันทร์. (2564). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพในการทำงานของภาคอุตสาหกรรมการผลิตในเขตภาคตะวันออกเพื่อรองรับ AEC. วารสารดุษฏีบัณฑิตทางสังคมศาสตร์, 11(2), 1–15.
รพี ม่วงนนท์ ศักดิ์ชัย นิรัญทวี, โกศล มีคุณ และ สมศักดิ์ เอี่ยมคงสี. (2566). การพัฒนาสมรรถนะเชิงดิจิทัลบุคลากรมหาวิทยาลัย. วารสารดุษฎีบัณฑิตทางสังคมศาสตร์ 13(3), 685-697.
วนิตา บุญภิรักษ์. (2566). นวัตกรรมอาหารกับเทคโนโลยีดิจิทัล. สืบค้นจาก https://www.depa.or.th/th/article-view/Food-innovation-and-digital-technology.
วันชนะ บุญบรรเจิด, ศุทธินี ประวิตราวงศ์, ขนิษฐา เจนจบ, ภูมิรักษ์ มีอุสาห์ และ อดิเรก ฟั่นเขียว. (2567). สมรรถนะดิจิทัลของข้าราชการและพนักงานส่วนท้องถิ่นไทยในยุคดิจิทัล. วารสารการจัดการและพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราภัฏพิบูลสงคราม, 4(2), 62-73.
วิไลภรณ์ เพ็ชร์กูล. (2566). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของบุคลากรกระทรวงพลังงาน. (บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช).
ศุภเชษฐ์ สิทธิสุนทรวงศ์. (2565). ประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานของบุคลากรสำนักงานตรวจสอบภายในสำนักงานตำรวจแห่งชาติ. (รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).
ศุภฤกษ์ เทียรฤกษ์. (2565). การพัฒนาสมรรถนะด้านเทคโนโลยีของบุคลากรในธุรกิจขนส่งสินค้าพื้นที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. (บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา).
สาธินี หมัดสะและ. (2566). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ที่ส่งผลต่อสมรรถนะการปฏิบัติงานของพนักงานบริษัทเจียไต๋ จำกัด. (การจัดการมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหิดล).
สำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. (2563). กรอบสมรรถนะด้านดิจิทัลสำหรับพลเมืองไทย. กรุงเทพฯ: สํานักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สิริวดี ชูเชิด. (2565). การพัฒนาสมรรถนะบุคลากร ในการปฏิบัติงานให้มีประสิทธิภาพ. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์, 12(1), 223–238.
อรรถยุทธ คงคาวงค์. (2563). องค์กรยุคดิจิทัล: กลยุทธ์และแนวทางสู่ความสำเร็จ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อลิศรา เปี่ยมถาวร. (2560). แนวทางการพัฒนาสมรรถนะการทำงานของบุคลากรในสายวิชาชีพด้านเทคโนโลยีดิจิทัลที่ปฏิบัติงานในภาคเอกชน กรณีศึกษา บริษัทเทคโนโลยีสารสนเทศ. (วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
เอกลักษณ์ เขตจัตุรัส. (2567). มนุษย์กับการใช้ชีวิตในยุคดิจิทัล. วารสารเมธีวิจัย, 1(3), 25-30.
Chaedir, C., M Anwar, S., Pajarianto, H., & Tahier, I. (2024). The Influence of Digital Competence, Motivation and Work Discipline on Employee Performance. International Journal Of Entrepreneurship and Management Practices, 7(27), 370-385.
Ingsih, K., Astuti, S. D., & Riyanto, F. (2024). The role of digital competence in improving service quality and employee performance. SA Journal of Human Resource Management, 22, 2689.
John Wiley & Sons, Inc. (2021). Digital Skills Gap Index (White paper). New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
Nadler, L. & Wiggs, G. D. (1989). Managing human resource development a practical guide. San Francisco: Jossey Bass
Nadler, L. (1980). Corporate Human Pesources Development. New York: American For Training and Development.
Nadler, L., & Nadler, Z. (1989). Developing human resources. (3rd ed.). San Francisco: Jossey-Bass.
Noe, R. A. (2013). Employee training and development. (6th ed.). New York: McGraw-Hill.
Peterson, E., & Plowman, G. E. (1953). Business organization and management. (3rd ed.). Homewood, IL: Irwin.
Punie, Y. (Ed.). (2017). European framework for the digital competence of educators: DigCompEdu. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Vial, G. (2021). Managing digital transformation: Understanding digital transformation: A review and a research agenda. New York: Routledge.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
