หลักการใช้และการประยุกต์การตีความกฎหมายปกครอง
คำสำคัญ:
การตีความกฎหมายปกครอง, การประยุกต์ใช้การตีความกฎหมาย, การกระทำทางปกครองบทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งนำเสนอหลักการพื้นฐานและแนวทางการประยุกต์ใช้การตีความกฎหมายปกครอง ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างความสมดุลระหว่างการใช้อำนาจของรัฐและการคุ้มครองสิทธิของประชาชน หลักการตีความกฎหมายปกครองประกอบด้วยแนวทางสำคัญ ได้แก่ การตีความโดยยึดความชัดเจนของถ้อยคำ การตีความตามเจตนารมณ์ของกฎหมาย การตีความที่เป็นธรรม และการตีความที่สอดคล้องกับหลักนิติธรรมและประโยชน์สาธารณะ ในด้านการประยุกต์ใช้ การตีความต้องพิจารณาบริบทของข้อเท็จจริงและวัตถุประสงค์ของกฎหมายอย่างรอบด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่ถ้อยคำในตัวบทกฎหมายมีความคลุมเครือหรือไม่ชัดเจน นอกจากนี้ ยังต้องคำนึงถึงแนวคำพิพากษาของศาลปกครองที่มีบทบาทสำคัญในการสร้างแนวปฏิบัติที่สอดคล้องกับมาตรฐานทางกฎหมาย โดยการประยุกต์ใช้การตีความกฎหมายปกครองได้มาจากหลักการตีความกฎหมายทั่วไปและกำหนดกระบวนการในการประยุกต์การตีความกฎหมายปกครองเพื่อให้เกิดภาพความเข้าใจมากขึ้น
เอกสารอ้างอิง
กองบรรณาธิการ สำนักกฎหมาย. (2553). บทสัมภาษณ์ความเห็นทางวิชาการ : เรื่อง “หลักการตีความกฎหมายตามครรลองของหลักนิติธรรม" : ฯพณฯ ศาสตราจารย์ (พิเศษ) ธานินทร์ กรัยวิเชียร”, จุลนิติ, 7 (4), 4-13.
กาญจนา สุขาบูรณ์. (2566). แนวทางการใช้ดุลพินิจของเจ้าหน้าที่ของรัฐภายใต้กรอบของกฎหมาย ศึกษากรณี มาตรการให้ความช่วยเหลือผู้ประกอบการในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. วารสารการเมือง การบริหาร และกฎหมาย, 15 (2), 6-7.
เครือข่ายกฎหมายมหาชนไทย. (2554). การใช้และการตีความกฎหมายปกครอง. สืบค้นวันที่ 10 มกราคม 2568, จาก http://www.public-law.net/publaw/view.aspx?id=1605.
ตระหง่าน เกียรติศิริโรจน์. (2566). คัมภีร์คดีปกครอง. กรุงเทพมหานคร : พิมพ์อักษร.
นันทวัฒน์ บรมานันท์. (2551). แนวคิดและปรัชญาของกฎหมายปกครอง. สืบค้นวันที่ 27 มีนาคม 2568, จาก http://public-law.net/publaw/view.aspx?id=1228
บวรศักดิ์ อุวรรณโณ. (2542). การตีความกฎหมาย : ตัวอักษรหรือเจตนารมณ์. วารสารศาลรัฐธรรมนูญ, 1 (2), 31-39.
ประสิทธิ์ ปิวาวัฒนพานิช. (2548). ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับกฎหมาย. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ปาลีรัฐ ศรีวรรณพฤกษ์. (2555). Jurislateur ในกฎหมายปกครองฝรั่งเศส. สืบค้นวันที่ 27 มีนาคม 2568, จาก http://public-law.net/publaw/view.aspx?id=1795
มานิตย์ จุมปา. (2566). ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมาย. พิมพ์ครั้งที่ 22. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มานิตย์ วงศ์เสรี. (2565). นิติวิธีว่าด้วยสัญญาทางปกครอง. กรุงเทพมหานคร : วิญญูชน.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร : บริษัท อักษรเจริญทัศน์ อจท. จำกัด.
ฤทัย หงส์สิริ. (2543). นิติกรรมทางปกครอง. ใน คู่มือการศึกษาวิชากฎหมายปกครอง, น. 235. กรุงเทพมหานคร : สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตสภา.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2546). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายปกครอง : หลักการพื้นฐานของกฎหมายปกครองและการกระทำทางปกครอง. กรุงเทพมหานคร : วิญญูชน.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2553). การใช้และการตีความกฎหมายมหาชน. จุลนิติ, 7 (4), 53-84.
ศาลปกครอง. (2565). รวมคำวินิจฉัยที่พิจารณาจากที่ประชุมใหญ่ของศาลปกครองสูงสุด ตั้งแต่ปี 2544-2562. กรุงเทพมหานคร : หจก.แสงจันทร์การพิมพ์.
สมยศ เชื้อไทย. (2550). หลักกฎหมายมหาชนเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร : วิญญูชน.
สมยศ เชื้อไทย. (2551). คำอธิบายวิชากฎหมายแพ่ง : หลักทั่วไป. พิมพ์ครั้งที่ 15. กรุงเทพมหานคร : วิญญูชน.
สุนันทา พิลาล้ำ. (2556). คำวินิจฉัยของศาลปกครองเกี่ยวกับประโยชน์สาธารณะในคดีปกครอง. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
หยุด แสงอุทัย. (2565). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป. พิมพ์ครั้งที่ 22. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
อริยพร โพธิใส. (2553). หลักทั่วไปในการตีความกฎหมายแพ่งและอาญา. จุลนิติ, 7 (4), 165.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารกฎหมายสงขลานครินทร์

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์ในบทความที่ตีพิมพ์เผยแพร่เป็นของวารสารกฎหมายสงขลานครินทร์ วารสารกฎหมายสงขลานครินทร์มีสิทธิในการเผยแพร่ ทำซ้ำ หรือรวบรวมบทความที่ตีพิมพ์เผยแพร่แล้ว ความคิดเห็นใด ๆ ของผู้เขียนในบทความ กองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วย ทั้งนี้กองบรรณาธิการวารสารไม่สงวนสิทธิในการคัดลอกแต่ให้อ้างอิงแหล่งที่มาด้วย