การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการปฏิบัติงานของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
การบูรณาการหลักพุทธธรรม;, การส่งเสริมสมรรถนะ;, การปฏิบัติงานของบุคลากร;, โรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานครบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาสมรรถนะการปฏิบัติงานของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร 2. ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อสมรรถนะการปฏิบัติงานของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร 3. นำเสนอการบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการปฏิบัติงานของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร ดำเนินการวิธีวิจัยแบบผสานวิธีโดยการวิจัยเชิงปริมาณเก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 397 คน ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา โดยใช้ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ด้วยโปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ การวิจัยเชิงคุณภาพเป็นการศึกษาภาคสนามด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก จากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 18 รูปหรือคน และการสนทนากลุ่มเฉพาะ จำนวน 9 รูปหรือคน เพื่อยืนยันองค์ความรู้หลังจากการสังเคราะห์ข้อมูล
ผลการวิจัยพบว่า 1. สมรรถนะการปฏิบัติงานของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ได้แก่ การบริการที่ดี การทำงานเป็นทีม การยึดมั่นในความถูกต้องชอบธรรม ด้านการมุ่งผลสัมฤทธิ์ และการสั่งสมความเชี่ยวชาญในงานอาชีพ 2. ปัจจัยที่ส่งผลต่อสมรรถนะการปฏิบัติงานของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร ได้แก่ กระบวนการปฏิบัติงาน โดยเฉพาะด้านสังคมและเศรษฐกิจ และด้านครอบครัว คิดเป็นร้อยละ 31.5 หลักพละ 5 โดยเฉพาะด้านวิริยะพละ ความเพียรและด้านปัญญาพละ ความรอบรู้ ซึ่งสามารถอธิบายความแปรปรวนของสมรรถนะการปฏิบัติงาน คิดเป็นร้อยละ 24.3 3. การบูรณาการหลักพละ 5 ประการ ได้แก่ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ และปัญญา เข้ากับกระบวนการปฏิบัติงาน 4 ด้าน คือ สุขภาพและการทำงาน สังคมและเศรษฐกิจ จิตวิญญาณ และครอบครัว เพื่อส่งเสริมสมรรถนะการปฏิบัติงาน 6 ด้านของบุคลากรโรงพยาบาลรัฐในกรุงเทพมหานคร ประกอบด้วยการมุ่งผลสัมฤทธิ์ การบริการที่ดี การสั่งสมความเชี่ยวชาญในงานอาชีพ การยึดมั่นในความถูกต้องชอบธรรม การทำงานเป็นทีม การบูรณาการหลักพละ 5 สามารถส่งเสริมสมรรถนะการปฏิบัติงานในทุกด้าน โดยเฉพาะการสร้างความเชื่อมั่น ความเพียรพยายาม การมีสติ การมุ่งมั่น และการใช้ปัญญาในการทำงาน ซึ่งส่งผลให้บุคลากรมีประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานและการให้บริการที่ดีขึ้น
References
กระทรวงสาธารณสุข. (2564). แผนยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี ด้านสาธารณสุข. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.
ดุษณีย์ ยศทอง. (2561). แนวทางการพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการสู่องค์กรพยาบาลสมรรถนะสูง : กรณีศึกษาโรงพยาบาลศิริราช (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยสยาม.
พรเทพ ศิริวนารังสรรค์. (2562). การพัฒนาคุณภาพชีวิตการทำงานของบุคลากรทางการแพทย์. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 28(4), 623-632.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2559). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาบุญเลิศ อินฺทปญฺโญ. (2560). พุทธวิธีการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงจริยธรรม. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์, 13(3), 1-16.
พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2561). พุทธจริยศาสตร์กับการพัฒนาสังคมไทยในยุค Thailand 4.0. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์, 14(1), 1-18.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2564). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2563. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย.
วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร และคณะ. (2563). รายงานการสาธารณสุขไทย พ.ศ. 2559-2563. นนทบุรี: สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ.
ศิริพันธุ์ สาสัตย์. (2561). การพยาบาลผู้สูงอายุ: ปัญหาและการจัดการ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมชาย วิริภิรมย์กูล. (2562). การพัฒนาสมรรถนะบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 28(2), 177-186.
สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย. (2563). แนวทางการจัดการความเครียดสำหรับบุคลากรทางการแพทย์ในสถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. กรุงเทพฯ: สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย.
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2564). ธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ 3 พ.ศ. 2565-2570. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ.
สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (2565). รายงานข้อมูลทรัพยากรสาธารณสุข ประจำปี 2564. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.
สุจิตตรา สวาทยานนท์. (2566). พุทธบูรณาการเพื่อส่งเสริมประสิทธิผลการปฏิบัติงานของพนักงานในธุรกิจขายปลีกขนาดเล็กในจังหวัดปทุมธานี (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
อวยชัย รางชัยกุล. (2566). การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อเสริมสร้างสมรรถนะการปฏิบัติงานของบุคลากรสำนักงานเกษตรจังหวัดชลบุรี (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
Likert, R. (1967). The Method of Constructing and Attitude Scale. Reading in Attitude Theory and Measurement. New York: Wiley & Son.
