การบริหารจัดการวัดเพื่อการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างยั่งยืน
คำสำคัญ:
การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม, การบริหารจัดการวัด, ความยั่งยืน, การอนุรักษ์วัฒนธรรม, การมีส่วนร่วมบทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอการบริหารจัดการวัดเพื่อการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างยั่งยืนซึ่งเป็นกระบวนการสำคัญที่ต้องพิจารณาในมิติต่าง ๆ เพื่อสร้างความสมดุลระหว่างการอนุรักษ์ศาสนสถานและการตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยว การศึกษานี้ได้นำเสนอแนวทางใน 4 ด้านสำคัญ ได้แก่ การบริหารจัดการพื้นที่วัดเพื่อการท่องเที่ยว การจัดการองค์ความรู้และการสื่อความหมายทางวัฒนธรรมการจัดการผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และการจัดการผลกระทบจากการท่องเที่ยว ผลการศึกษาพบว่าการแบ่งโซนพื้นที่ใช้งานที่ชัดเจนและการจัดหาสิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสมช่วยเพิ่มประสบการณ์ที่ดีให้แก่นักท่องเที่ยว ขณะเดียวกัน การใช้เทคโนโลยีในการสื่อความหมาย เช่น QR Code และนิทรรศการแบบอินเทอร์แอคทีฟ ช่วยเพิ่มการเข้าถึงข้อมูล การสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างวัด ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องช่วยเสริมสร้างความยั่งยืนในระยะยาว นอกจากนี้ การจัดการผลกระทบ เช่น การกำหนดขีดความสามารถในการรองรับนักท่องเที่ยว และการดูแลสิ่งแวดล้อมในพื้นที่วัดเป็นองค์ประกอบสำคัญที่สนับสนุนการอนุรักษ์คุณค่าทางวัฒนธรรมและศาสนาอย่างยั่งยืน การบูรณาการการบริหารจัดการในทุกมิติพร้อมการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนสามารถส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในวัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
ชูสิทธิ์ ชูชาติ. (2560). การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่ยั่งยืน. กรุงเทพฯ: มูลนิธิชุมชนท้องถิ่น.
เทิดชาย ช่วยบำรุง. (2554). แนวทางการจัดการการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมอย่างยั่งยืน. กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยการท่องเที่ยว.
พจนา สวนศรี. (2556). คู่มือการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชน. กรุงเทพฯ: สถาบันการท่องเที่ยวโดยชุมชน.
พระมหาสุทิตย์ อาภากโร. (2558). การพัฒนาวัดเพื่อการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์, 11(2), 1-16.
สมบัติ กาญจนา. (2560). การจัดการการท่องเที่ยวแบบยั่งยืน. กรุงเทพฯ: เพรส แอนด์ ดีไซน์.
สายันต์ ไพรชาญจิตร์. (2557). การจัดการทรัพยากรทางโบราณคดีในงานพัฒนาชุมชน. กรุงเทพฯ: ศักดิ์โสภาการพิมพ์.
สุดแดน วิสุทธิลักษณ์. (2559). การจัดการการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Sachs, J. D. (2015). The Age of Sustainable Development. New York: Columbia University Press.
Smith, L. (2015). Uses of Heritage. London: Routledge.


