การศึกษาทางเลือกของไทยกับการศึกษายุคพุทธกาล

ผู้แต่ง

  • นิกร ศรีราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • กรกต ชาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระครูสมุทรวชิรานุวัตร (ธนัญชัย อริญฺชโย) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พระมหาไพโรจน์ ญาณกุสโล มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • จิรัตติกาล สุขสิงห์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การศึกษาทางเลือก, ไทย, พุทธกาล

บทคัดย่อ

หนังสือเล่มนี้ที่ท่านผู้เขียน คือ รองศาสตราจารย์ ดร. วีระเทพ ปทุมเจริญวัฒนา ได้เขียนและพิมพ์ไว้ในปี 2564 ได้กล่าวถึงเชื่อมโยงถึงการศึกษาทางเลือกซึ่งเป็นการศึกษาที่มีผลกระทบที่ดีต่อเยาวชนและคนไทยเป็นอย่างมากเพราะการศึกษาในระบบเป็นการศึกษาภาคบังคับซึ่งตามพระราชบัญญัติการศึกษาของไทย พ.ศ 2542 มาตรา 15 ซึ่งกำหนดให้มีการศึกษาใน 3 รูปแบบ คือ การศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยซึ่งมาตรา 12 ได้กล่าวถึงการศึกษาทางเลือกที่ผู้เรียนสามารถเลือกเรียนได้ตามอัธยาศัยแต่ว่าในปัจจุบันนี้การศึกษาส่วนใหญ่จะมุ่งเน้นให้นักเรียนโดยเฉพาะในเด็กและเยาวชนนั้นศึกษาตามรูปแบบที่กระทรวงได้กำหนดให้มีการศึกษาถึงแม้จะมีวิชาทางเลือกทางเลือก ที่ไม่สามารถจะเลือกเองได้รวมไปถึงการศึกษาในระดับอุดมศึกษาไม่ว่าจะเป็นประกาศนียบัตร ซึ่งการศึกษาในปัจจุบันที่ไม่จำเป็นจะเน้นในวุฒิปริญญาหรือวุฒิบัตรประกาศนียบัตรอย่างเดียวแต่เน้นสร้างอาชีพให้ได้และสร้างบุคลากรทรัพยากรของประเทศไทยที่มีคุณภาพซึ่งในลักษณะของการกำกับการศึกษาในระบบหรือนอกระบบนั้นล้วนแต่ว่าจะสามารถนำไปสู่การพัฒนาได้อย่างดี ผู้วิจารณ์จึงเห็นสอดคล้องกับผู้เขียนหนังสือการศึกษาทางเลือกที่สอดคล้องกับการศึกษาในยุคพุทธกาลซึ่งมีความสำคัญไม่ว่าจะเป็นศาสตร์ใดก็ตาม แต่จุดสำคัญคือการมุ่งเน้นให้ผู้เรียนสามารถที่จะพัฒนาตนแล้วนำไปสู่การอยู่ร่วมกับสังคมได้ สามารถต่อยอดการปฏิบัติที่สามารถใช้ชีวิตโดยไม่เป็นภาระผู้อื่นและทำประโยชน์ให้แก่สังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เอกสารอ้างอิง

จักรกฤษณ์ สิริริน. (2568). นวังคสัตถุสาสน์ แนวการสอนยุคพุทธกาล. สืบค้น 10 มิถุนายน 2568, จาก https://www.salika.co/2019/05/20/buddhist-era-teaching/

พราวตะวัน. (2568). ศิลปศาสตร์ 18 ประการ พระพุทธเจ้าในสมัยเป็นเจ้าชายสิทธัตถะทรงศึกษาจบภายใน 7 วัน. สืบค้น 10 มิถุนายน 2568, จาก https://www.winnews.tv/news/14506

วีระเทพ ปทุมเจริญวัฒนา. (2564). การศึกษาทางเลือก. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2568). พุทธประวัติ. สืบค้น 10 มิถุนายน 2568, จาก https://www.onab.go.th/th/content/category/detail/id/72/iid/460

สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย. (2551). เอกสารสาระหลักการและแนวคิดประกอบการดำเนินงาน กศน. : คัมภีร์ กศน. กรุงเทพฯ: สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย.

สุชาดา จักรพิสุทธิ์ และคณะ. (2546). โครงการวิจัยการศึกษาทางเลือก : ฐานข้อมูลและการวิเคราะห์. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

Anderson, L. W. & Krathwohl, D. R. (Eds.). (2001). A taxonomy for learning, teaching, and assessing: A revision of Bloom’s taxonomy of educational objectives. New York: Longman.

Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Handbook I: Cognitive domain. New York: David McKay Company.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-16

รูปแบบการอ้างอิง

ศรีราช น., ชาบัณฑิต ก., (ธนัญชัย อริญฺชโย) พ., ญาณกุสโล พ., & สุขสิงห์ จ. (2025). การศึกษาทางเลือกของไทยกับการศึกษายุคพุทธกาล. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 8(4), 333–347. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/bim/article/view/285806

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทวิจารณ์หนังสือ