Creating a Sustainable Community Forest Management Network Based on the Principles of HM’S Development Works in Lamphun Province
Main Article Content
Abstract
This research aimed to analyze factors contributing to sustainable community forest management success using HM’s Development Works principles and proposed a model for establishing a network of community forest management in Lamphun Province. Data were collected from community leaders and community forest committee members at 7 locations. through document study, observation, interviews, participatory workshops, and a 5-point Likert scale questionnaire, then analyzed using descriptive statistics and t-tests. Results showed that Dong Huay Yen Community Lamphun Province, was recognized as a model for sustainable forest management, successfully applying 13 principles of HM’s Development Works. Emphasizing sufficiency, integrity, and participation, the community covered four dimensions: social, process, principles, and development, whereas other communities applied these principles to a lesser extent. Expert evaluation of the network model across all seven communities showed high suitability (4.70 ± 0.249), including economic and methodological appropriateness (4.56±0.387), feasibility of implementation (4.55±0.409), and alignment with HM’s Development Works (4.87 ±0.279). Community feedback on the model’s applicability also increased (3.66±0.611 compared to 3.92±0.541), though this difference was not statistically significant (P > 0.05). This study demonstrated that community forest management networks based on HM’s Development Works emphasizing community participation, learning, conservation, cooperation, honesty, Sufficiency Economy, and continuous improvement effectively supported communities in achieving sustainable forest management.
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความ ให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความ ต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสาร วิชาการธรรม ทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ ภาพหรือตารางของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้ง แสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์References
กนกวรรณ ทุมอนันต์, อดิศักดิ์ ทุมอนันต์ และฉัตรชัย ชมชารี. (2564). การจัดการป่าชุมชนแบบมีส่วนร่วม: กรณีศึกษาป่าชุมชนดงหัน บ้านท่าม่วง ตำบลท่าม่วง อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารพุทธปรัชญาวิวัฒน์, 5(1), 33-41. http://ojs.mbu.ac.th/index.php/jbpe/article/view/1451/975
ก้องเกียรติ เต็มตำนาน. (2565). รูปแบบการจัดการป่าชุมชนโดยการมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน จังหวัดมหาสารคาม. (วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
คณะอนุกรรมการศึกษาปรัชญาทฤษฎีแห่งศาสตร์พระราชา. (2560). รายงานคณะอนุกรรมการศึกษาปรัชญาทฤษฎีแห่งศาสตร์พระราชา ในคณะกรรมการขับเคลื่อนสืบสานศาสตร์พระราชา สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ. กรุงเทพฯ: กลุ่มงานคณะกรรมาธิการติดตามการบริหารงบประมาณ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
โชดก จรุครธ์. (2558). รายงานผลการดำเนินการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมและช้าง. เชียงใหม่: สำนักทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเชียงใหม่.
นันทิกานต์ พิลาวัลย์, จักรกฤษณ์ คณารีย์, ณัฐวุฒิ ใหม่นวล และกัญจนภรณ์ ธงทอง. (2565). การสำรวจพืชสมุนไพรในพื้นที่ป่าชุมชนเพื่อใช้เป็นแหล่งในการผลิตวัตถุดิบสมุนไพร กรณีศึกษา ป่าชุมชนบ้านหัวฝาย ตำบลบ้านดู่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี, 11(2), 83-96. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/hsudru/article/view/254286
ปวีณา วงศ์หงษ์, จินตนา อมรสงวนสิน และณัฐพล จันทร์แก้ว. (2560). การถอดบทเรียนการจัดการป่าชุมชน: กรณีศึกษาป่าชุมชนบ้านตะเกราทอง หมู่ 6 ตำบลบ้านแลง อำเภอเมือง จังหวัดระยอง. วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 11(1), 122-132. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/RRBR/article/view/241026
พยุงพร ศรีจันทวงษ์ และสาคร พรหมโคตร. (2562). จิตอาสากับบทบาทการอนุรักษ์และการจัดการป่าชุมชน: กรณีศึกษาป่าชุมชนบ้านบุ่งกุ่ม ตำบลนาหอ อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย. วารสารมณีเชษฐาราม วัดจอมมณี, 2(2), 65-76. https://so07.tci-thaijo.org/index.php/JMCR/article/view/173
พระครูสุวรรณทัศนสุนทร, จีรศักดิ์ ปันลำ และสมจันทร์ ศรีปรัชยานนท์. (2565). แนวทางการพัฒนาและอนุรักษ์ป่าชุมชนของพระบาทดอยโตน ตำบลล้อมแรด อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง. วารสารบัณฑิตแสงโคมคำ, 7(1), 100-115. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jsbs/article/view/250566
พระพลากร สุมงฺคโล (อนุพันธ์). (2561). การจัดการป่าชุมชนท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง. (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พิชิตชัย คําอินทร์. (2557). พฤติกรรมการอนุรักษ์ป่าชุมชนของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย. (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาสารคาม: คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
พิทยาภรณ์ ป่าหลวง, สุรินทร์ อ้นพรม และรัชนี โพธิแท่น. (2561). การพัฒนาศักยภาพและความเข้มแข็งเครือข่ายป่าชุมชน จังหวัดมหาสารคาม. วารสารการจัดการป่าไม้, 12(23), 1-13.
ภาวดี ทะไกรราช. (2561). การจัดการป่าชุมชนในพื้นที่ชั้นคุณภาพลุ่มน้ำชั้นที่ 3 จังหวัดศรีสะเกษโดยการมีส่วนร่วมของประชาชน. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ,12(3), 108-122. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/sskrujournal/article/view/149097/109518
มูลนิธิสืบนาคะเสถียร. (2566). สถานการณ์ป่าไม้ไทย 2565. เข้าถึงได้จาก https://www.seub.or.th/document/สถานการณ์ป่าไม้ไทย/2023-235/
รังสรรค์ เกตุอ๊อต, บุญศิริ สุขพร้อมสรรพ์ และนิติ เอี่ยมชื่น. (2563). การประเมินศักยภาพชุมชนต้นแบบเพื่อการจัดการปัญหาหมอกควันและไฟป่าในพื้นที่จังหวัดพะเยา. วารสารวิชาการเพื่อการพัฒนานวัตกรรมเชิงพื้นที่, 1(3), 36-50. https://ph01.tci-thaijo.org/index.php/jsid/article/view/244854/166531
วันชัย แก้วแสน และกฤษณา ไวสำรวจ. (2563). การจัดการป่าชุมชนต้นน้ำโดยการจัดการเครือข่ายในจังหวัดน่าน. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(8), 141-159. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JSBA/article/view/244719/166421
วิภาวรรณ มะลิวรรณ์, อภิชาต ใจอารีย์ และประสงค์ ตันพิชัย. (2560). แนวทางส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการจัดการป่าชุมชนเขาขลุง ตำบลเขาขลุง อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร ฉบับภาษาไทย สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ, 10(1), 694-708. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Veridian-E-Journal/article/view/87405
สายชล สง่าศรี, จีรศักดิ์ ปันลัม และสมจันทร์ ศรีปรัชยานนท์. (2565). การจัดการปัญหาไฟป่าและหมอกควันตามหลักพุทธนิเวศวิทยาของหน่วยป้องกันและพัฒนาป่าไม้เกาะคา จังหวัดลำปาง. วารสารปัญญา, 9(1), 70-84. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/panya-thjo/article/view/254323
สุทธิพันธ์ อรัญญวาส, พระครูเอกุตตรสตาธิคุณ (วงค์ธรรม) และพระครูปริยัติวรเมธี (ทิพย์มณี). (2563). ป่าชุมชน: แนวคิดทางนิเวศวิทยาในการจัดการป่าไม้ของพระสงฆ์ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 7(2), 230-246. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jg-mcukk/article/view/241928/165143
สุมัย หมายหมั้น. (2562). การพัฒนาศักยภาพเครือข่ายป่าชุมชน. เอกสารประกอบการสัมมนาเชิงปฏิบัติการเรื่องการพัฒนาศักยภาพผู้นำเครือข่ายป่าชุมชน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2562, วันที่ 4-6 กันยายน 2562, ณ โรงแรมเอเชีย แอร์พอร์ท (ศูนย์การค้าเซียร์ รังสิต), จังหวัดปทุมธานี.
อภิษฎาข์ ศรีเครือดง และจิดาภา เร่งมีศรีสุข. (2558). การพัฒนาเครือข่ายการบริหารงานของเทศบาลนครนนทบุรี. (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
Cronbach, L. J. (1970). Essentials of psychological testing. (3rd ed.). New York: Harper & Row.