รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานวิชาการในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา; THE COMPETENCY DEVELOPMENT MODEL FOR HEAD OF ACADEMIC AFFAIRS IN THE PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFFICE

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนารูปแบบสมรรถนะหัวหน้างานวิชาการในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา มีขั้นตอนการวิจัย 3 ขั้นตอน คือ 1) เพื่อศึกษาสมรรถนะและแนวทาง
การพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานวิชาการในสถานศึกษา ใช้วิธีสังเคราะห์เอกสารและสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 13 คน 2) เพื่อสร้างและตรวจสอบรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานวิชาการในสถานศึกษา โดยนำผลการศึกษาจากขั้นตอนที่ 1 มาใช้ยกร่างแล้วตรวจสอบความเหมาะสมโดยการประชุมระดมความคิดของผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9คน 3) เพื่อประเมินความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานวิชาการในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาโดยการประชุมประชาพิจารณ์ของผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 62 คน ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาสมรรถนะหัวหน้างานวิชาการในสถานศึกษา มีองค์ประกอบ 4 ส่วน ได้แก่ 1) องค์ประกอบสมรรถนะหัวหน้างานวิชาการในสถานศึกษา มี 3 กลุ่มสมรรถนะ คือ 1.1) กลุ่มความรู้ ประกอบด้วย 1.1.1) มีความรู้ข้อมูลสารสนเทศ นโยบาย การวางแผนและการประเมินผลงานวิชาการ 1.1.2) มีความรู้หลักการของเทคโนโลยี ขอบข่ายเทคนิควิธีการจัดการงานวิชาการ 1.2) กลุ่มทักษะ ประกอบด้วย 1.2.1) เทคนิควิธีการจัดการงานวิชาการ 1.2.2) การนิเทศงานวิชาการ 1.2.3) การบริหารงานบุคคลฝ่ายวิชาการ 1.2.4) การสื่อสารและจูงใจ 1.2.5) ภาวะผู้นำทางวิชาการเกี่ยวกับด้านสารสนเทศการสื่อสารและรู้เท่าทันสื่อเทคโนโลยี 1.3) กลุ่มคุณลักษณะ ประกอบด้วย 1.3.1) การมีวิสัยทัศน์ 1.3.2) การประพฤติปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดี 1.3.3) ความใฝ่รู้ 2) รูปแบบองค์ประกอบกระบวนการพัฒนาและแนวดำเนินการพัฒนา มี 4 ขั้นตอน ประกอบด้วย 2.1) ขั้นการกำหนดความต้องการจำเป็นที่พัฒนา 2.2) ขั้นการจัดทำแผนพัฒนา 2.3) ขั้นการดำเนินการแผนพัฒนา 2.4) ขั้นการติดตามประเมินผลการพัฒนา 3) องค์ประกอบวิธีการพัฒนามี 3 วิธีประกอบด้วย 3.1) การศึกษาหรือพัฒนาด้วยตนเอง 3.2) การฝึกอบรม 3.3) การเรียนรู้จากการปฏิบัติงาน และ 4) องค์ประกอบเงื่อนไขความสำเร็จมี 3 ประการ ประกอบด้วย 4.1) ผลประเมินของแผนพัฒนา/แผนพัฒนาตนเอง/หลักสูตรการพัฒนาหรือวิธีการพัฒนา 4.2) การมีส่วนร่วมขององค์คณะและบุคคล 4.3) มีระบบการสร้างขวัญและแรงจูงใจของหัวหน้างานวิชาการ
2. ผลการประเมินรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานวิชาการในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา มีความเป็นไปได้ในการนำไปใช้อยู่ในระดับมาก และมีความเป็นประโยชน์ในการนำไปใช้อยู่ในระดับมากที่สุด

THE COMPETENCY DEVELOPMENT MODEL FOR HEAD OF ACADEMIC AFFAIRS IN THE PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFFICE

This research aimed at developing competency model for a head of academic affairs in schools in the Primary Educational Service Area Office. Three stages of the research processes were: 1) studying the performance and development of the head of academic affairs in schools. Information and content from texts were analyzed and thirteen experts were interviewed, 2) constructing and appraise a drafted model. Nine experts were invited to be a focus group to check the proposed model, and 3) evaluating the feasibility and usefulness of the model development. Sixty two people comprised of experts and head of academic affairs were requested to attend a public hearing. The results were as follows: Major competency components of a head of academic affairs in schools in the model comprised of four parts.
1. A head of academic affairs competencies of; 1.1) Knowledge in information, policy, planning, evaluation, and research principles of technology, techniques and scope of academic management. 1.2) Skills in academic management, academic supervision, personnel management, communication, motivation, leadership in information and communication technology. 1.3) Attribute in various aspects as: visions, being a good role model, intellectual. 2. Component process and guidelines consisted of four steps; 2.1) need assessment study, 2.2) development of plan, 2.3) plan implementation, and 2.4) monitoring and evaluation of the development. 3. Elements for the development comprised of; 3.1) self-development, 3.2) Training, and 3.3) learning from practices. 4. The conditions for success contain of; 4.1) results of the plan/ self-plan/ curriculum development, or steps for development, 4.2) participation of the involved people, and 4.3) systems for increasing morale and motivation.
2. Based on the results of the analysis, the competency model for the head of academic affairs in primary schools in the Primary Educational Service area Office revealed that in possibility of using the model it was at a high level. In an application of the model it, was at the most.