The Status of Mueang Khukhan in the SiSaKet history During 1763 - 1938

Main Article Content

ธันยพงศ์ สารรัตน์

Abstract

This article aimed to study the status of Mueang Khukhan in politics The results show that before the year 1763 was an independent city in the name of Nakhon LamDuane City, . In the year 1763, Khukhan was reduced to being truly integrated into Ayutthaya as a border town of the Khmer border territory from the elevation of Ban Prasatsileam Khoklamduan to Khukhan in the name of the city of Danuan However, After the suppression had affected the status of Khukhan city, namely Khu Mueang Khan then gradually reduced to a town in the city of SiSaKet on behalf of Huai Nuea district in the year 1906-1907.  . Until 1938, the name of Khukhan was changed to SiSaKet province and changed the name of Huai Nuea District to Khukhan District

Article Details

How to Cite
สารรัตน์ ธ. (2021). The Status of Mueang Khukhan in the SiSaKet history During 1763 - 1938. Journal of Man and Society, 6(2), 125–150. Retrieved from https://so06.tci-thaijo.org/index.php/husocjournal/article/view/242493
Section
Academic Article

References

การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.). (2552). ศรีสะเกษ. กรุงเทพฯ: การท่องเที่ยว.

กรรณิกา ธรรมวัติ. (2534). วิเคราะห์ชื่อหมู่บ้านในจังหวัดศรีสะเกษ. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มหาสารคาม.

คณะกรรมการชำระประวัติศาสตร์ศรีสะเกษ. (2537). ประวัติศาสตร์ศรีสะเกษฉบับสมบูรณ์. ศรีสะเกษ: ศรีสะเกษการพิมพ์.

จิตร ภูมิศักดิ์. (2519). ความเป็นมาของคำสยาม ไทย ลาว และขอม และลักษณะทางสังคมของชื่อชนชาติ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา. (2509). เที่ยวตามทางรถไฟ. กรุงเทพฯ: อนุสรณ์ที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพรองอำมาตย์โทขุนสมานธุรพจน์ ณ เมรุวัดเทพศิรินทราวาส.

เติม วิภาคย์พจนกิจ. (2530). ประวัติศาสตร์อีสาน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ทวีศิลป์ สืบวัฒนะ. (2552). แนวคิดและแนวทางการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: อินทนิล.

ธิดา สาระยา. (2525). ตำนานและตำนานประวัติศาสตร์กับการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: พิทักษ์อักษร.

ธีรชัย บุญมาธรรม. (2533). ประวัติศาสตร์สังคมอีสานตอนบน พ.ศ.2318 – 2450. มหาสารคาม: วิทยาลัยครูมหาสารคาม.

นคร พันธุ์ณรงค์. (2521). เอกสารประกอบการสอนประวัติศาสตร์ท้องถิ่น. พิษณุโลก: ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พิษณุโลก.

นงลักษณ์ ลิ้มศิริ. (2524). ความสำคัญของกบฏหัวเมืองอีสาน พ.ศ.2325 - 2445. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิตมหาวิทยาลัยศิลปากร.

นิติภูมิ ขุขันธิน. (มปป.). วิพากษ์ประวัติศาสตร์จังหวัดศรีสะเกษ (ที่ตั้งเมืองขุขันธ์). ศรีสะเกษ: สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตศรีสะเกษ.

นิติภูมิ ขุขันธิน. (2552). เอกสารประกอบการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเรื่องเมืองขุขันธ์ จังหวัดขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ. ศรีสะเกษ. สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตศรีสะเกษ.

นิติภูมิ ขุขันธิน. (2553). เอกสารประกอบการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นบรรพบุรุษเมืองขุขันธ์ ศรีสะเกษ. สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตศรีสะเกษ.

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2547). ชาติไทย เมืองไทย แบบเรียนและอนุสาวรีย์ : ว่าด้วยวัฒนธรรม รัฐ และรูปการจิตสำนึก. กรุงเทพฯ: มติชน.

ประดิษฐ ศิลาบุตร. (2543). เหตุการณ์ต่อสู้ในอดีตของศรีสะเกษ. วารสารข่าวครูศรีสะเกษ,27(286),37.

ประวัติมหาดไทยส่วนภูมิภาคจังหวัดศรีสะเกษ. (2529). กรุงเทพฯ: กระทรวงมหาดไทย.

ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นอันเป็นเอกลักษณ์จังหวัดศรีสะเกษ. (2548).สภาวัฒนธรรมจังหวัดศรีสะเกษและสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดศรีสะเกษ.

ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น : ประวัติอำเภอ หมู่บ้านของจังหวัดศรีสะเกษ.(2549). ศรีสะเกษ: สำนักงานจังหวัดศรีสะเกษและภาคีเครือข่าย.

ไพฑูรย์ มีกุศล. (2515). การปฏิรูปการปกครองมณฑลอีสานสมัยที่พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์ทรงเป็นข้าหลวงใหญ่ (พ.ศ.2436 – 2453). ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต วิทยาลัยวิชาการศึกษา ประสานมิตร.

ไพฑูรย์ มีกุศล. (2517). ประวัติศาสตร์สมัยธนบุรี. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒมหาสารคาม

ภราดร ศรปัญญา. (2554). บทกวีนิพนธ์ : แผ่นดินอีสาน. อุบลราชธานี: ยงสวัสดิ์อินเตอร์กรุ๊ป.

ภราดร ศรปัญญา และคณะ. (2558ก). ศรีสะเกษจังหวัดของเรา 1 : ประวัติศาสตร์ สังคมศึกษาศาสนา และวัฒนธรรม. อุบลราชธานี: ยงสวัสดิ์อินเตอร์กรุ๊ป.

ภราดร ศรปัญญา และคณะ. (2558ข). ศรีสะเกษจังหวัดของเรา 2 : ภูมิศาสตร์ เศรษฐกิจ การคมนาคม และสิ่งแวดล้อม. อุบลราชธานี: ยงสวัสดิ์อินเตอร์กรุ๊ป.

ยงยุทธ ชูแว่น. (2550). ครึ่งศตวรรษแห่งการค้นหาและเส้นทางสู่อนาคต : ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).

ยุวดี วงศ์สว่าง. (2538). เอกสารประกอบการสอนวิชา ปศ. 392 : ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นกับการท่องเที่ยว. กรุงเทพฯ: ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.

ราชกิจจานุเบกษา. (2460). เรื่องเขตปกครองจังหวัดขุขันธ์. (หน้า 502). วันที่ 29 เมษายน 2460.

ราชกิจจานุเบกษา. (2481). เรื่องเปลี่ยนชื่อเมืองขุขันธ์. (หน้า 664). วันที่ 29 เมษายน 2481.

รายงานการสัมมนาประวัติศาสตร์ศรีสะเกษในโอกาสการย้ายศาลากลางครบ 100 ปี. (2548).ศรีสะเกษ: มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษและภาคีเครือข่าย.

วนะ วรรยางกูร. (2558). การศึกษาเพื่อสร้างสรรค์ผลงานทัศนศิลป์กรณีศึกษาประเด็นปัญหาความขัดแย้งระหว่างองค์ความรู้เก่าและองค์ความรู้ใหม่ของอนุสาวรีย์วีรบุรุษ. ปริญญานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

วศิน ปัญญาวุธตระกูล. (2562). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น : วิธีการศึกษาเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม.พิษณุโลก: ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร.

วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญาจังหวัดศรีสะเกษ. (2549).กรุงเทพฯ: คุรุสภา.

วิท คันธี. (2560). แนวทางการมีส่วนร่วมของท้องถิ่นในการจัดประเพณีแซนโฎนตา อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ.

วิโรจน์ หีบแก้ว. (2529). ประวัติศาสตร์อีสานบริเวณลุ่มแม่น้ำชีตอนกลางระหว่าง พ.ศ.2325 - 2443. ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.

วิศเวศ อุดมเดชาณัติ. (2550). การศึกษาวัฒนธรรมทางภาษา : กรณีชื่อบ้านนามเมืองอำเภอขุขันธ์ และอำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยรามคำแหง

วีระ สุดสังข์. (2555). วิพากษ์ประวัติศาสตร์ศรีสะเกษ. ในประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และวิถีศรีสะเกษ. (หน้า 27 – 28). ศรีสะเกษ: สำนักพิมพ์สโมสรศิลปินศรีสะเกษ.

ศิริพร สุเมธารัตน์. (2535). อีสานใต้กับโบราณสถานเขมรโบราณ. ใน รวมบทความ. (น.1-7).สุรินทร์: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สถาบันราชภัฏสุรินทร์.

ศศิธร คงจันทร์. (2558). กบฏผู้มีบุญในภาคอีสานระหว่าง พ.ศ.2479 - 2502. ปริญญานิพนธ์

ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

สมทอง เกิดโภค. (2555). ประวัติศาสตร์ พงศาวดารเมืองสุรินทร์ สังขะ สุรินทร์. สมุทรปราการ: สำนักพิมพ์บ้านเกิดโภค.

สรเชต วรคามวิชัย. (2532). ประวัติศาสตร์อีสานใต้ถึงพุทธศตวรรษที่ 16. บุรีรัมย์: วิทยาลัยครูบุรีรัมย์.

สารานุกรมไทยวัฒนธรรมไทยภาคอีสาน เล่ม 2. (2542). กรุงเทพฯ: มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์.

สุทัศน์ กองทรัพย์. (2536). ความสำคัญของหัวเมืองคูขันธ์ สังฆะ และสุรินทร์. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มหาสารคาม.

สุทัศน์ กองทรัพย์. (2556). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นอีสานใต้ระหว่าง พ.ศ.2302 – 2450. มหาสารคาม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

สุทัศน์ กองทรัพย์. (2558). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นอีสานใต้ระหว่าง พ.ศ.2302 – 2450. สุรินทร์: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

สุวิทย์ ธีรศาศวัต. (2523). ความสัมพันธ์ไทยฝรั่งเศส ร.ศ.112-126. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แสงรุ้ง.

สุวิทย์ ธีรศาศวัต. (2551). เศรษฐกิจอีสานหลังมีทางรถไฟ (พ.ศ.2443 – 2488). ขอนแก่น: สาขาวิชาประวัติศาสตร์และโบราณคดี คณะมนุษยศาสตร์และโบราณคดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สุฬิญน เทิดกิจเจริญ. (2559). รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์ : การสำรวจมรดกภูมิปัญญาทางศิลปะและวัฒนธรรมจังหวัดศรีสะเกษ. ศรีสะเกษ: มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ.

อภิญญา เพ็ญ. (2561). ประวัติศาสตร์เมืองศรีสะเกษจากพงศาวดาร วารสารเมืองโบราณ, 15(2),35 - 40.

อมรวงศ์วิจิตร, หม่อม (ม.ร.ว. ปฐม คเนจร). (2506). ประชุมพงศาวดารภาค 4 เล่ม 3 : พงศาวดารหัวเมืองมณฑลอีสาน. กรุงเทพฯ: คุรุสภา.

อรุณรัตน์ ทองปัญญา. (2545). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นศรีสะเกษ. กรุงเทพฯ: ศูนย์พัฒนาหนังสือกรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ.

เอเจียน แอมอนิเย. (2539). บันทึกการเดินทางในลาวภาคหนึ่ง พ.ศ. 2438. แปลโดย ทองสมุทร โดเร และสมหมาย เปรมจิตต์ แปล. เชียงใหม่: สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

อุราลักษณ์ สิถิรบุตร. (2526). มณฑลอีสานและความสำคัญในทางประวัติศาสตร์. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Paitoon Mikusol. (1984). Social and Cultural History of Northeastern Thailand From 1808 – 1910 : A Case Study of The Huamuang Khamen Padong : Surin Sang Kha and Khu Khan. (Docter, s Thesis). University of Washington, The United States of America.

การสัมภาษณ์

กาญจนา กาญจนศิริ. (20 เมษายน 2563). สัมภาษณ์. ชาวอำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ.

ถนอม ขุขันธิน. (1 พฤษภาคม 2563). สัมภาษณ์. ชาวอำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ.

ประดิษฐ ศิลาบุตร. (25 พฤษภาคม 2563). สัมภาษณ์. ปราชญ์ท้องถิ่นจังหวัดศรีสะเกษ.

วาทิน มากนวล. (1 พฤษภาคม 2563). สัมภาษณ์. ชาวอำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ.

เอมอร มัฆวิบูลย์. (1 พฤษภาคม 2563). สัมภาษณ์. ชาวอำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ.