การประยุกต์เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศเพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงมูลค่าที่ดิน ในพื้นที่เขตเทศบาลนครขอนแก่น คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) จำแนกการเปลี่ยนแปลงของพื้นที่เมืองในเขตเทศบาลนครขอนแก่น ในช่วงปี 2538, 2548, 2558 และปี 2562 ด้วยเทคนิคการจำแนกแบบกำกับดูแล (Supervised Classification) ด้วยหลักการความน่าจะเป็นสูงสุด (Maximum Likelihood) ร่วมกับการแปลตีความด้วยสายตา (Visual Image Interpretation) เพื่อจำแนกลักษณะการใช้ที่ดินเป็น 2 ประเภท คือ การใช้ที่ดินประเภทเมือง และการใช้ที่ดินที่ไม่ใช่เมือง พบว่า ในปี 2538 การใช้ที่ดินประเภทที่ไม่ใช่พื้นที่เมืองมากที่สุด จำนวน 23,976.5 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 83.3 ในขณะที่การใช้ที่ดินประเภทเมืองมีเพียง 4,773.5 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 16.7 ในขณะที่พื้นที่เมืองจะค่อย ๆ เพิ่มขึ้นในทุก ๆ ช่วงปี เป็นจำนวน 7,617.3 ไร่ 12,243.9 ไร่ และ 15,345.3 ไร่ ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 26.5, 42.6 และ 53.3 ในช่วงปี 2548, 2558 และปี 2562 ตามลำดับ  ซึ่งจะเห็นว่าพื้นที่เมืองในเขตพื้นที่เทศบาลนครขอนแก่นจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยที่พื้นที่เกษตรกรรมและพื้นที่ป่าไม้จะถูกเปลี่ยนมาเป็นที่อยู่อาศัยอาคารพาณิชย์ ตึก คอนโด เพื่อให้คนมาเช่า และมีศูนย์กลางการค้าเนื่องจากสามารถประกอบการค้าที่ดี มีการส่งออกสินค้า และมีจำนวนประชากรในพื้นที่มาก ทั้งที่อพยพเข้ามาเพื่อประกอบอาชีพ และศึกษาเล่าเรียน 2) วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงมูลค่าที่ดินในแต่ละช่วงปี 2555 – 2558 และปี 2559 - 2562 พบว่า ปัจจัยทางกายภาพที่มีอิทธิพลต่อหลักการเปลี่ยนแปลงมูลค่าที่ดินมากที่สุด คือ ปัจจัยด้านการคมนาคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณถนนศรีจันทร์ ถนนกลางเมือง แปลงที่ดินที่อยู่ตามแนวทางหลวงหมายเลข 12 และหมายเลข 1231 ทำให้เมืองขอนแก่นเกิดความเจริญทั้งแนวดิ่งและแนวราบ ส่งผลให้ในปัจจุบันที่ดินในพื้นที่เทศบาลนครขอนแก่นมีมูลค่าสูงขึ้น การพัฒนาเมืองส่วนใหญ่อยู่ทางด้านทิศตะวันตกของพื้นที่ ส่งผลให้บริเวณพื้นที่เขตเทศบาลนครขอนแก่นมีมูลค่าที่ดินเพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพในด้านคมนาคมขนส่งที่สะดวก และมีการพัฒนาทางด้านเศรษฐกิจสูง ส่งผลให้ราคาการประเมินมูลค่าราคาที่ดินมีมูลค่าสูงขึ้น พื้นที่เขต 2 ชุมชนศรีจันทร์จะมีมูลค่าการประเมินราคาที่ดินสูงที่สุด...