ระบบคิดและสัญลักษณ์ในประวัติศาสตร์จากคำบอกเล่า (Oral history): ศึกษากรณีตำนานบึงพระรามกับการสถาปนา กรุงศรีอยุธยา พ.ศ. 1893
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งนำเสนอการศึกษาระบบคิดและสัญลักษณ์ในประวัติศาสตร์จากคำบอกเล่า (Oral history) จากกรณีบึงพระราม (Nong Sano) ที่เกาะเมืองอยุธยา อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ซึ่งมีตำนานเรื่องเล่าเกี่ยวกับการสถาปนากรุงศรีอยุธยาของพระเจ้าอู่ทอง พ.ศ. 1893 โดยใช้หลักฐานเอกสารจำนวน 3 ชิ้นเป็นหลัก คือ“คำให้การชาวกรุงเก่า” “พงศาวดารเหนือ” และ “พงศาวดารฉบับวัน วลิต” มาวิเคราะห์ตีความด้วยวิธีการวิจัยทางประวัติศาสตร์ จากคำบอกเล่าพบว่า หลักฐานทั้งสามชิ้นเล่าเรื่องการสถาปนากรุงศรีอยุธยา พ.ศ.1893 ตามมุมมองความเชื่อและโลกทัศน์ของคนชั้นไพร่ราษฎร เนื้อความจึงแตกต่างอย่างสิ้นเชิงเมื่อเปรียบเทียบกับหลักฐานประเภทพระราชพงศาวดารฉบับบันทึกและชำระโดยราชสำนัก เอกสารตำนานประวัติศาสตร์จึงควรได้รับความสนใจในฐานะหลักฐานประวัติศาสตร์จากคำบอกเล่าที่สำคัญอีกประเภทหนึ่ง
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลที่ตีพิมพ์ลงในวารสารมนุษย์กับสังคม ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้เขียนซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารมนุษย์กับสังคม ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารมนุษย์กับสังคมก่อน
เอกสารอ้างอิง
กำพล จำปาพันธ์. (2559). อยุธยา: จากสังคมเมืองท่านานาชาติสู่มรดกโลก. นนทบุรี:มิวเซียมเพรส.
. (2560 ก). วิจารณ์หนังสือ Van Vliet’s Siam. วารสารไทยคดีศึกษา. 14(1).
. (2560 ข). สงครามระหว่างอโยธยากับนครธม (พุทธศตวรรษที่ 19-20) จากเอกสารประวัติศาสตร์ไทย กัมพูชา และชาติตะวันตก. วารสารสังคมลุ่มน้ำโขง.,13(1), 99-123.
แชนเลอร์, เดวิด. (2546). ประวัติศาสตร์กัมพูชา. (พรรณงาม เง่าธรรมสาร และคณะ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.
ธิดา สาระยา. (2525). ตำนานและตำนานประวัติศาสตร์กับการศึกษาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น.กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ.
น. ณ ปากน้ำ. (2542). เที่ยวเมืองศิลปะอู่ทอง. กรุงเทพฯ: ต้นอ้อ.
ปรีดี พิศภูมิวิถี. (2552). พบใหม่ “พงศาวดารเหนือฉบับกรุงปารีส” ไม่ใช่เอกสารครั้งรัชกาลที่ 1. ศิลปวัฒนธรรม, 30(3), 100-108.
ฟานฟลีต, เยเรเมียส. (2552). พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับเยเรเมียส ฟานฟลีต.กรุงเทพฯ: สมาคมประวัติศาสตร์ในพระบรมราชูปถัมภ์.
มานิต วัลลิโภดม. (2510). ศิลปะสมัยอู่ทอง. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร.
ลาลูแบร์, ซิมง เดอ. (2552). จดหมายเหตุ ลา ลูแบร์ ราชอาณาจักรสยาม. นนทบุรี: ศรีปัญญา.
ศิลปากร, กรม. (2502). ต�ำนานพระธาตุเมืองนครศรีธรรมราช. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร.
. (2504). พงศาวดารเหนือฉบับพระยาวิเชียรปรีชา (น้อย) กรุงเทพฯ: คุรุสภา.
. (2514). พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับสมเด็จพระพนรัตน์. กรุงเทพฯ: คลังวิทยา.
. (2516). พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม 1. กรุงเทพฯ: คลังวิทยา.
. (2552). คำให้การชาวกรุงเก่า. กรุงเทพฯ: จดหมายเหตุ.
. (2553). พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับพันจันทนุมาศ, พระราชพงศาวดาร
กรุงศรีอยุธยาฉบับหลวงประเสริฐ, คำให้การชาวกรุงเก่า, คำให้การขุนหลวงหาวัด. นนทบุรี: ศรีปัญญา.
ศิลปากร. กรม. (2507). พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และฉบับพระจักรพรรดิพงศ์ (จาด). กรุงเทพฯ: คลังวิทยา.
สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2545). ประชุมหลักฐานประวัติศาสตร์เรื่องพระเจ้าอู่ทองไม่ได้มาจากเมืองอู่ทอง กรุงเทพฯ: มติชน.
สุภัทรดิศ ดิศกุล. (2546). ศิลปะในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.
โหราธิบดี, พระ. (2549). พระราชพงศาวดารกรุงเก่าฉบับหลวงประเสริฐฯ. นนทบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
Baker, Chris and Pongpaichit, Pasuk. (2017). A History of Ayutthaya: Siam in the Early Modern World. London: Cambridge University press.
Borgman, Christine L. (2000). From Gutenberg to the Global Information Infrastructure Access to Information in the Networked World. Cambridge and Massachusetts: The MIT Press.
Fussel, Stephan. (2005). Gutenberg: and the Impact of Printing. Aldershot: AshgatePublishing.
Lim Pui Huen, P. and Morrison, James H., Kwa Chong Guan. (1998). Oral History in Southeast Asia: Theory and Method. Singapore: National Archives of Singapore and Institute of Southeast Asian Studies.
Man, John. (2009). The Gutenberg Revolution: the Story of a Genius and Inventionthat Changed the World. London: Bantam Books.
Reid, Anthony and Marr, David. (ed.). (1979). Perceptions of the Past in SoutheastAsia. Kuala Lumpur: Published for the Asian Studies Association of Australia by Heinemann Educational Books.
Van Vlet, Jeremias. (2005). Van Vliet’s Siam. In Editor, Chris Baker (and et al). Chiangmai: Silkworm Books.
Wyatt, David K. (1994). Chronicle Traditions in Thai Historiography. Studies in Thai
History: Collected Articles. Chiangmai: Silkworm Books.