เรื่องเล่าในเพลงลูกทุ่งอีสาน

Main Article Content

มะณีรัตน์ รักเพื่อน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาลักษณะของเรื่องเล่าในเพลงลูกทุ่งอีสานจากเพลงลูกทุ่งอีสานยอดนิยม จำนวน 300 เพลง ผลการศึกษาพบว่า เรื่องเล่าในเพลงลูกทุ่งอีสานมี 4 ลักษณะ ได้แก่ 1. เรื่องเล่าทางกายภาพ เป็นการสื่อผ่านบทเพลงแสดงความเป็นชุมชนหรือความเป็นชาติพันธุ์เดียวกัน แม้อยู่ห่างไกลด้วยความจำเป็นทางการงานหรือความจำเป็นอื่นๆ แต่สิ่งที่ร้อยรัดให้คนอีสานมีความรักสามัคคีกันคือบทเพลงลูกทุ่งอีสาน 2. เรื่องเล่าทางวัฒนธรรม ศิลปินใช้เพื่อฝ่าฟันให้ถึงความมุ่งหวังความต้องการเป็นการสื่ออารมณ์ของการโหยหาอดีต ภาพความทรงจำ ความสามารถในการปรับตัวเข้ากับสังคมใหม่ 3. เรื่องเล่าเป็นสัญลักษณ์ แสดงความจริงบางอย่างผ่านการเชื่อมโยงอารมณ์และความคิด 4. เรื่องเล่าเน้นเรื่องของจิตใจ เรื่องเล่าแต่ละลักษณะมีความมุ่งหมายในการแต่งบทเพลงคือ การนำเสนอศิลปะการประพันธ์ วางรากฐานจริยธรรมอีสาน คนร้องสวมบทบาทและสถานภาพของตัวละครในบทเพลง คนฟังผ่อนคลายความเครียดจากการทำงาน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
รักเพื่อน ม. . (2024). เรื่องเล่าในเพลงลูกทุ่งอีสาน. วารสารมนุษย์กับสังคม, 3(2), 129–142. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/husocjournal/article/view/272355
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา แก้วเทพ. (2553). แนวพินิจใหม่ในสื่อสารการศึกษา. กรุงเทพฯ: มติชน.

จารุวรรณ ธรรมวัตร. (2560). วาทกรรมเรื่องเล่าสงครามกู้ชาติลาว. มหาสารคาม: โครงการตำราคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

นิพินธุ์ สุวรรณรงค์. (2553). การพัฒนารูปแบบการประพันธุ์เพลงลูกทุ่งอีสานเพื่อเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ.วิทยานิพ นธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวัฒนธรรมศาสตร์มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

เบเนดิกท์ แอนเดอร์สัน. (2558). ศึกษารัฐไทยย้อนสภาวะไทยศึกษาว่าด้วยการเมืองไทยสมัยใหม่. นนทบุรี: ฟ้าเดียวกัน.

ปฐม หงส์สุวรรณ. (2557). ดงภูดิน: เรื่องเล่าศักดิ์สิทธิ์กับปฏิบัติการสร้างความหมายว่าด้วยสิทธิชุมชน. วารสารสังคมลุ่มน้ำโขง, 10(3), 167-192.

ศิราพร ณ ถลาง. (2558). เรื่องเล่าพื้นบ้านไทยในโลกที่เปลี่ยนแปลง. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

สรณัฐ ไตลังคะ. (2559). 3 กูรูเสวนา จับจ้องมองโลก: ก้าวใหม่ๆ ของวรรณกรรม. สกุลไทยรายสัปดาห์, 62(3204), 52-60.

สิริชญา คอนกรีต. (2556). เพลงลูกทุ่งอีสาน: อัตลักษณ์และการเมืองเชิงวัฒนธรรมของคนอีสานพลัดถิ่น.วิทยา นิพนธ์อักษรศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตบัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยศิลปากร.

สิริวรรณ วงษ์ทัต. (2548). คติความเชื่อของคนอีสาน. รวมเล่มบทความรายการ “มนุษย์กับสังคม”. (เล่มที่ 6, หน้า 66-69). ชลบุรี: สำนักบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยบูรพา.

อิราวดี ไตลังคะ. (2543). ศาสตร์และศิลป์แห่งการเล่าเรื่อง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์.

เอกลักษณ์ เกษมผลกูล. (2558). เรื่องเล่าพื้นบ้านกับการสร้างมูลค่าเพิ่มให้ผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น (OTOP) ในบริบทเศรษฐกิจสร้างสรรค์. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).