การประเมินความเสียหายผลผลิตข้าวจากการเกิดน้ำาท่วม บริเวณแม่น้ำชีจังหวัดมหาสารคาม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปัญหาน้ำท่วมบริเวณแม่น้ำชีส่งผลกระทบต่อความเสียหายของพื้นที่นาข้าวบริเวณกว้าง การศึกษามีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจวัดพื้นที่น้ำท่วม จำาแนกพื้นที่นาข้าว และการประเมินความเสียหายผลผลิตข้าวจากน้ำท่วม ปีพ.ศ. 2554 และ 2560 ด้วยข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียม Landsat 5 และ Sentinel-2 ทำการปรับแก้ข้อมูลภาพด้วยวิธีการปรับแก้เชิงรังสี และการปรับแก้ความคลาดเคลื่อนเชิงเรขาคณิต จำแนกพื้นที่น้ำท่วมและพื้นที่นาข้าวด้วยวิธีการจำแนกเชิงวัตถุ โดยใช้วิธีการจำแนกแบบลำดับชั้น และการจำแนกแบบจุดภาพข้างเคียงใกล้ที่สุด และประเมินความเสียหายข้าวจากพื้นที่น้ำท่วมนาข้าวร่วมกับข้อมูลผลผลิตจริงต่อไร่จากสมการประเมินความเสียหาย ผลการศึกษาพบว่า ค่าความถูกต้องของแผนที่น้ำท่วม ร้อยละ 95.5 และ 96.5% และแผนที่นาข้าวร้อยละ 93 และ 94% ความเสียหายผลผลิตข้าว พบว่า ปี 2554 มีพื้นที่ 131,855.87 ไร่ มีมูลค่า 993,716,766.80 บาทเนื่องจากได้รับผลกระทบจากพายุโซนร้อน ส่งผลให้น้ำล้นเข้าท่วมพื้นที่บริเวณกว้าง และปี2560 มีค่าความเสียหาย 88,420.35 ไร่ มูลค่า 430,829,683.34 บาท เนื่องจากส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ราบต่ำ และบางพื้นที่มีการสนับสนุนเรื่องของการสร้างพนังกั้นน้ำ ประกอบกับ
พื้นที่นาข้าวมีสัดส่วนลดลง ส่งผลให้ปัจจุบันมีความเสียหายน้อยลง ผลการศึกษาสามารถ
เป็นฐานข้อมูลเพื่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องใช้วางแผนตัดสินใจให้ความช่วยเหลือเกษตรกรที่
ได้รับความเสียหายได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลที่ตีพิมพ์ลงในวารสารมนุษย์กับสังคม ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้เขียนซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารมนุษย์กับสังคม ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารมนุษย์กับสังคมก่อน
เอกสารอ้างอิง
กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย. (2560). ภัยพิบัติ. [ออนไลน์]. ได้จาก: http://www.disaster.go.th/ th/content-disaster_news-5-1/[สืบค้นเมื่อ 19 กุมภาพันธ์2561].
. (2560). สถานการณ์อุทกภัยของประเทศไทย. [ออนไลน์]. ได้จาก:http://social.nesdb.go.th/Social Stat/StatReport_Final.aspx?reportid=1367&template=2 R1C&yeartype=M&subcatid=48 [สืบค้นเมื่อ 26 กุมภาพันธ์2561].
กรมอุตุนิยมวิทยา. (2560). ลักษณะการเกิดน้ำท่วม. [ออนไลน์]. ได้จาก: https://www.tmd.go.th/info /info.php?FileID=48 [สืบค้นเมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 2561].
ขนิษฐา สุตพันธ์. (2560). ภัยพิบัติทางน้ำและการช่วยเหลือผู้ประสบภัย. [ออนไลน์]. ได้จาก:http://203.155 .220.119/News_dds/magazine/magazine5/maga5_12.pdf[สืบค้น เมื่อ 20 มีนาคม 2561].
คำชัดลึก. (2554). มหาสารคามประกาศภัยพิบัติ10อำเภอ. [ออนไลน์]. ได้จาก: http://www.komchadlue k.net/news/crime/110144 [สืบค้นเมื่อ 10 พฤศจิกายน 2561].
จรรยา บุญสอน. (2560). การวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงน้ำฉับพลัน กรณีศึกษาห้วยแม่ท่าแพอ.ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย. ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
จรัณธร บุญญานุภาพ (2558). หลักในการแปลตีความข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมด้วยสายตา.[ออนไลน์]. ได้จาก: http://www.sveng.rmutk.ac.th/dw/rs_manual_clาassifier.pdf [สืบค้นเมื่อ 25 มีนาคม 2561].
ญาดา โกธรรม,เมธี แก้วเนิน,วราห์ เทพาหุดี, พุธชพล สุวรรณชัย. (2553). การประยุกต์ใช้การรับรู้ระยะไกลและระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อศึกษาพื้นที่น้ำท่วมของบ่อเลี้ยงสัตว์น้ำจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. เอกสารการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 48, 3-5 กุมภาพันธ์ 2553, กรุงเทพฯ,มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 1-11.
ฐิตาภรณ์ สาดแสงจันทร์. (2556). การจำแนกเชิงวัตถุจากข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมTHEOS:กรณีศึกษาในบริเวณจังหวัดนนทบุรี.ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต.มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณ์.
ทับทิม วงศ์ทะดำ. (2559). การวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงน้ำท่วมโดยกระบวนการลำดับชั้นเชิงวิเคราะห์บริเวณลุ่มน้ำยมตอนล่างจังหวัดสุโขทัย. ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
เนตรนภา หงส์ทอง. (2559). การศึกษาการเปรียบเทียบเทคนิคการจำแนกเชิงจุดภาพและการจำแนกเชิงวัตถุของพื้นที่การเกษตรจากข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมไทยโชต: กรณีศึกษา อำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่. ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
มโนลี ศรีเปารยะ เพ็ญพงษ์. (2560). บทเรียนจากประสบการณ์อุทกภัยต่อการเตรียมความ
พร้อมการป้องกันอุทกภัยในอนาคตของประชาชนบริเวณลุ่มน้ำตาปีตอนล่างจังหวัดสุราษฎร์ธานี.วารสารวิทยาการจัดการ, 4: 205-225.
เริงศักดิ์ กตเวทิน และปาณัทช์ เจิมไธสง. (2549). การใช้ข้อมูลเรดาร์จากดาวเทียมRADARSAT-1 SAR (standard mode) เพื่อทำแผนที่แสดงพื้นที่ปลูกข้าวนาปีในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารเกษตรศาสตร์, 39: 311-320.
เริงศักดิ์ กตเวทิน และปาณัทช์ เจิมไธสง. (2552). จำนวนชุดข้อมูล RADARSAT ที่เหมาะสมสำหรับการประเมินพื้นที่ปลูกข้าวในลุ่มน้ำชี. วารสารเกษตรศาสตร์, 39:303-310.
ลิขิต น้อยจ่ายสิน. (2557). การประยุกต์ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ เพื่อประเมินพื้นที่เสี่ยงภัยน้ำท่วมในจังหวัดสระแก้ว. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา, 19(2):179-188.
วิษณุวัฒน์ หาจันทร์ศรี (2560). ฉ.เศรษฐกิจของจังหวัดมหาสารคาม. [ออนไลน์]. ได้จาก:https://sites.goo gle.com/site/netkak008/02-rak-ban-keid/chthraphyakr- thang-thrrmchati [สืบค้นเมื่อ 23 กุมภาพันธ์ 2561].
ศุจินธร ทองกรณ์. (2559). การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของอุณหภูมิพื้นผิวกับการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินโดยการรับรู้ระยะไกล กรณีศึกษาพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี. ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
ศูนย์ข้อมูลข่าวอาเซียน กรมประชาสัมพันธ์ (2558). ลักษณะภูมิประเทศประเทศไทย.[ออนไลน์]. ได้จาก http://www.aseanthai.net/ewt_w3c/ewt_news.php?nid=3098&filename [สืบค้นเมื่อ 23 กุมภาพันธ์ 2561].
ศูนย์เตือนภัยพิบัติแห่งชาติ. (2560). ลักษณะการเกิดน้ำท่วม. [ออนไลน์]. ได้จาก https://www.thairath .co.th/tags/ [สืบค้นเมื่อ 21 กุมภาพันธ์ 2561].
ศูนย์ป้องกันวิกฤติน้ำ กรมทรัพยากรน้ำ. (2560). ศูนย์ป้องกันวิกฤติน้ำ. [ออนไลน์]. ได้จากhttp://mekhala .dwr.go.th/ [สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2561].
ศูนย์ภูมิอากาศ สำนักพัฒนาอุตุนิยมวิทยา. (2560). ภูมิอากาศจังหวัดมหาสารคาม.[ออนไลน์]. ได้จาก http://climate.tmd.go.th/map/thailand [สืบค้นเมื่อ 1มีนาคม 2561].
สมชาย เลิศลาภวศิน. (2560). ธปท.ประเมินน้ำท่วมภาคอีสานเสียหายหมื่นล้าน. [ออนไลน์].
ได้จาก https://www.pptvhd36.com/news/ประเด็นร้อน/61451 [สืบค้นเมื่อ28 กุมภาพันธ์ 2561].
สาธิต วงศ์อนันต์นนท์ (2557). วิกฤตน้ำท่วมประเทศไทย 2554 กับผลกระทบทางสังคม.วารสารวิทยาศาสตร์, 2(2): 2-16.
สำนักงานเกษตรจังหวัดมหาสารคาม. (2560). ข้อมูลทั่วไปจังหวัดมหาสารคาม.[ออนไลน์].ได้จาก http:// www.mahasarakham.doae.go.th/Document/mahasarakham.pdf [สืบค้นเมื่อ 25 มีนาคม 2561].
สำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย. (2555). วิธีการคำนวณมูลค่าทรัพย์สินและมูลค่าความเสียหาย. [ออนไลน์]. ได้จาก http://www.oic.or.th/th/consumer/question/วิธีการคำณวณมูลค่าทรัพย์สิน-และมูลค่าความเสียหาย [สืบค้นเมื่อ 22 มีนาคม2561].
สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดมหาสารคาม. (2560). สรุปรายงานสถานการณ์อุทกภัยในพื้นที่จังหวัดมหาสารคาม. [ออนไลน์]. ได้จาก http://pr.prd.go.th/mahasarakham/ewt.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2560). สศก. ประเมินเสียหายน้ำท่วม 1.4 หมื่นล้าน.[ออนไลน์]. ได้จาก http://www.thansettakij.com/content/229501 [สืบค้นเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2561].
สื่อมวลชน สื่อเพื่อมวลชน เข้มข้นทุกข่าวสาร. (2560). วิกฤตนาสีนวล น้ำท่วมนาข้าวเสียหายกว่า 5 แสนบาท. [ออนไลน์]. ได้จาก https://suemuanchonnews.com/2017/09/08/ [สืบค้นเมื่อ 15 ตุลาคม2561].
สุภาสพงษ์ รู้ทำนอง. (2555). หลักการจำแนกข้อมูลภาพเชิงวัตถุ. [ออนไลน์]. ได้จาก https://www.goto know.org/posts/492648 [สืบค้นเมื่อ 22 มีนาคม 2561].
อนุรักษ์ พิมพ์ศรี (2557). การวิเคราะห์ระดับความเสี่ยงจากความเสียหายโรงเรียนที่ถูกน้ำท่วม อำเภอบางระกำจังหวัดพิษณุโลก. ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต.มหาวิทยาลัยนเรศวร
อภิศักดิ์ ทำบุญ. (2560). วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดินและกระบวนการผลิตพืชริมฝั่งแม่น้ำโขง อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม. ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
A.A. Salman, A.E. Ali., & H.E. Mattar. (2008). Mapping Land-Use/Land-Cover of Khartoum Using Fuzzy Classification. EmiratesJournal forEngineering Research. 13(2): 27-43.
Gordana Kaplan & Ugur Avdan. (2017). Object-based water body extraction model using Sentinel-2 satellite imagery. JournalEuropeanJournalof Remote Sensing, 50(1), 137-143.
GSP 216. (2015). Geometric Correction. [ออนไลน์]. ได้จาก: http://gsp.humboldt.edu/
olm_2015/courses/gsp_216_online/lesson4-1/geometric.html [สืบค้นเมื่อ 27 กุมภาพันธ์ 2561].
Lee & Lee. (2003). Flood Monitoring Using Multi-Temporal Radarsat-1 Images.
Journal ofApplied Remote. 17(9):1-11.
MGR Online. (2554). น้ำท่วมจังหวัดมหาสารคาม คลุมพื้นที่1.4 แสนไร่. [ออนไลน์]. ได้จาก: https://mgronline.com/local/detail/9540000128464[สืบค้นเมื่อ 20กุมภาพันธ์ 2561].
MGR Online. (2554). ประกาศ 5 หมู่บ้านเมืองมหาสารคามพื้นที่ภัยพิบัติน้ำท่วม.[ออนไลน์]. ได้จาก: https://mgronline.com/local/detail/9540000111512[สืบค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2561].
Okamoto & Fukuhara. (1996). Estimation of paddy field area using the area ratio of categories in each mixel of Landsat TM. International Journal of RemoteSensing. 17(9):1735-1749.
Pearson. (2000). ImageSegmentation [ออนไลน์]. ได้จาก: https://www.cs.auckland.
ac.nz/courses/compsci773s1c/lectures/ImageProcessing-html/topic3. htm [สืบค้นเมื่อ 24 กุมภาพันธ์].
Phuong D. Dao& Yuei-An Liou (2015). Object-Based Flood Mapping and Affected Rice Field Estimation with Landsat 8 OLI and MODIS Data. Journal ofApplied Remote. 7: 5077-5097.
Reija Haapanen.,Alan R. Ek., Marvin E.Bauer., & Andrew O. Finley. (2004). Delineation
of forest/nonforest land use classes using nearest neighbor methods. Journal ofApplied Remote. 29: 265-271.
Y. Yamagata., C. Wiegand.,T. Akiyama., & M. Shibayama. (1988). Water Turbidity and Perpendicular Vegetation Indices for Paddy Rice Flood Damage Analyses. Journal of Applied Remote Sensing Of Environment. 26:241-251.
