ภิกษุกับความสาคัญของการถือนิสสัยในสังคมไทยปัจจุบัน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การที่พระพุทธองค์ทรงอนุญาตให้ภิกษุถือนิสสัยในสำนักอุปัชฌาย์ กาหนดให้อุปัชฌาย์ปกครองดูแลสัทธิวิหาริกของตน คอยตักเตือนพร่าสอนเกี่ยวกับกิริยามารยาทและด้านอื่นๆ เพื่อป้องกันความเสียหายที่จะพึงเกิดขึ้น เพื่อเป็นหลักประกันว่า กุลบุตรผู้ที่เข้ามาในพระธรรมวินัย จะได้รับการศึกษาทั้งคันถธุระและวิปัสสนาธุระ และเพื่อให้เกิดความสัมพันธ์อันดีระหว่างอุปัชฌาย์กับสัทธิวิหาริกที่ตนได้ให้บรรพชาอุปสมบท โดยให้ทั้งสองฝ่ายมีความรู้สึกที่ดีและประพฤติต่อกันเสมือนบิดากับบุตร เป็นการสร้างความสามัคคีและความเรียบร้อยดีงามให้เกิดขึ้นในสังคมสงฆ์ การถือนิสสัยของสัทธิวิหาริกในปัจจุบันนี้ ถือว่ามีความจำเป็นมากในการปกครองดูแล เมื่อเกิดความขัดแย้งหรือเกิดอธิกรณ์ขึ้น อุปัชฌาย์สามารถจะแก้ไขปัญหาของสัทธิวิหาริกของตนได้โดยง่าย เพราะทั้งสองฝ่ายนั้นมีความเคารพยาเกรงกัน มีความสนิทสนม กลมเกลียวกัน เสมือนบิดากับบุตร ถ้าในปัจจุบันนี้อุปัชฌาย์และคณะสงฆ์ยังคงยึดหลักพระธรรมวินัยในการปฏิบัติแล้ว ก็ชื่อว่าได้รับการปกครองดูแลโดยพระศาสดา วิธีแก้ไขปัญหาที่ดีที่สุด คือ อุปัชฌาย์ต้องทาหน้าที่คอยอบรมสั่งสอน สอดส่องดูแลพฤติกรรมของสัทธิวิหาริก เพราะจุดนี้ คือ จุดเริ่มต้นของชีวิตนักบวช ถ้าจุดเริ่มต้นตรงนี้ถูกต้องชัดเจน ข้อวัตรปฏิบัติตามพระธรรมวินัยก็จะมีประสิทธิภาพมากขึ้น
Article Details
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
- ข้อความใดๆ ที่ปรากฎในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
เอกสารอ้างอิง
พระครูสมุทรประภากร (เฉลิม ปภงฺกโร). “การพัฒนาศักยภาพของพระอุปัชฌาย์ในเขตปกครองคณะสงฆ์ภาค ๑๕”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๕๗.
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช). ศัพท์วิเคราะห์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง, ๒๕๕๐.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). สอนนาค-สอนฑิต ชีวิตพระ ชีวิตชาวพุทธ. พิมพ์ครั้งที่ ๒. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพุทธธรรม, ๒๕๔๒.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต). นิติศาสตร์แนวพุทธ.กรุงเทพมหานคร: บริษัทพิมพ์สวยจากัด, ๒๕๕๐.
________. พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ ๒๓.กรุงเทพมหานคร: สานักพิมพ์ผลิธัมม์ ในเครือบริษัท สานักพิมพ์เพ็ทแอนด์โฮม จากัด, ๒๕๕๘.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏก ๒๕๐๐.กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๐๐.
________. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, ๒๕๓๙.
สิริวัฒน์ คาวันสา. ประวัติพระพุทธศาสนาในประเทศไทย. พิมพ์ครั้งที่ ๔. กรุงเทพมหานคร: บริษัทจรัลสนิทวงศ์การพิมพ์ จากัด, ๒๕๔๒.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ฟื้น). ธรรมโมวาท เล่มที่ ๒: โอวาทและคาบรรยายพิเศษในการ ฝึกซ้อมอบรมและสอบความรู้พระอุปัชฌาย์.กาญจนบุรี: สหายพัฒนาการพิมพ์, ๒๕๓๙.
สมเด็จพระมหาธีราจารย(นิยม). “ปญหาอุปสรรคในการปฏิบัติหน้าที่ของพระอุปัชฌาย์” ในเอกสารการประชุมสัมมนาพระอุปัชฌาย์. กรุงเทพมหานคร: กรมการศาสนา, ๒๕๔๑.