ประเพณีบุญผะเหวดกับอัตลักษณ์ด้านศีลธรรมของชาวอีสาน

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งแสดงให้เห็นอัตลักษณ์ด้านศีลธรรมของชาวอีสาน ที่ได้รับอิทธิพลจากประเพณี บุญผะเหวด (บุญมหาชาติ) ซึ่งประเพณีบุญผะเหวดกับชาวอีสานเป็นสิ่งคู่กันมาช้านาน และถือเป็นจารีต (ฮีต) ประเพณี โดยความเป็นบุญประจำปี ที่ชาวอีสานได้ร่วมกันปฏิบัติเป็นประจำทุกปี ในช่วง เดือน ๔ ของทุกปี ตามการนับแบบจันทรคติ ประมาณเดือนมีนาคมถึงเมษายน ชาวอีสานเป็นกลุ่มชนที่ได้รับอิทธิพลจากประเพณีบุญผะเหวดค่อนข้างมาก โดยสังเกตจากอัตลักษณ์ด้านศีลธรรมของชาวอีสาน ไม่ว่าจะเป็นความเป็นคนรู้จักเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ แบ่งปัน การให้อภัยกัน ความอ่อนน้อมถ่อมตน เป็นต้น ล้วนแต่เป็นคุณลักษณะที่สอดแทรกอยู่ในเวสสันดรชาดก ซึ่งชาวอีสานทั่วไปก็ได้ซึมซับรับเอาแนวทางการดาเนินชีวิตด้านศีลธรรมอันดีงามในประเพณีบุญผะเหวดดังกล่าวมา ซึ่งกลายเป็นอัตลักษณ์ด้านศีลธรรมของชาวอีสาน อีกทั้งสะท้อนให้เห็นว่าเป็นคนยิ้มแย้มแจ่มใส เอื้อเฟื้อแบ่งปัน สามัคคีมีน้าใจรู้จักให้อภัยกัน ซึ่งส่งเสริมให้คนอีสานอยู่กันอย่างมีความสุขตลอดมาจนถึงปัจจุบัน