พุทธปรัชญากับอนัตตาและกรรม

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษา เรื่องพุทธปรัชญากับอนัตตาและกรรม โดยวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างอนัตตาและกรรม ผลการศึกษาพบว่า พุทธปรัชญาให้ทรรศนะชีวิตมนุษย์เมื่อเกิดมาแล้วล้วนมีกรรมดีและกรรมชั่วทั้งนั้น เพราะกรรมในพุทธปรัชญาคือการกระทำที่ดีหรือไม่ดี ถ้าเป็นกรรมดีเรียกว่ากุศลกรรม และกรรมไม่ดีเรียกว่าอกุศลกรรม ดังนั้น อนัตตามีความสัมพันธ์กับกรรมโดยที่ชีวิตมนุษย์มีเพียงรูปกับนาม หรือกายกับใจ คือรูปนามทั้งสองนี้เป็นทุกข์ตามภาวะของรูปนาม แต่ไม่มีใครเป็นทุกข์ การกระทำมีอยู่แต่ผู้กระทำไม่มี ฉะนั้นทุกข์ไม่มีแล้วจึงไม่มีผู้รับผลแห่งกรรม สังขารคือร่างกายและจิตใจนี้เป็นเพียงสภาวธรรมปรุงแต่งกายและจิตเท่านั้น