การศึกษารหัสพุทธธรรมจากอักษรย่อแบบไม่ระบุชื่อหัวใจในคัมภีร์หัวใจ 108

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแหล่งที่มาและวิธีการย่ออักษรแบบไม่ระบุชื่อหัวใจในคัมภีร์หัวใจ 108 และศึกษารหัสพุทธธรรมและการนำอักษรย่อแบบไม่ระบุชื่อหัวใจในคัมภีร์หัวใจ 108 ไปใช้ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสาร และนำเสนอเป็นรายงานการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์

        ผลการวิจัยพบว่า อักษรย่อแบบไม่ระบุชื่อหัวใจในคัมภีร์หัวใจ 108 ส่วนใหญ่มาจากคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา เช่น พระไตรปิฎก รวมถึงบทสวดมนต์ต่าง ๆ แต่มีอักษรย่อบางส่วนที่มาจากความเชื่อในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และเวทมนตร์คาถาทางไสยศาสตร์ วิธีการย่ออักษรตามคัมภีร์วชิรสารัตถสังคหะพบ 3 รูปแบบ คือ การย่ออักษรตัวแรกของศัพท์ การย่ออักษรตัวสุดท้ายของศัพท์ การย่ออักษรที่ใช้วิธีทั้งสองข้อข้างต้นร่วมกัน รหัสพุทธธรรมที่พบ ได้แก่ พระพุทธเจ้า พระรัตนตรัย พระธรรม พุทธสาวกบางรูป พระเถระหลังพุทธกาล ชื่อคัมภีร์ พิธีกรรม ศาสนวัตถุ เหตุการณ์สำคัญในพระพุทธศาสนา นิทานธรรม ส่วนวิธีการนำอักษรไปใช้พบ 2 ลักษณะ คือ การไปใช้ตามคติทางพระพุทธศาสนา ได้แก่ การนำมาใช้สื่อแหล่งที่มา ชื่อและความหมายของหัวใจ เรื่องที่เกี่ยวกับพระพระพุทธศาสนาที่กล่าวข้างต้น ใช้เป็นคำภาวนาฝึกจิตให้เป็นสมาธิ และอุบายเตือนสติให้ตั้งมั่นอยู่ในความดี และการนำไปใช้ตามคติความเชื่อทางไสยศาสตร์ทั้งทางที่ดี เช่น ป้องกันภัย และทางที่ไม่ดี เช่น นำไปใช้ทำร้ายคนอื่นให้วิบัติ เป็นต้น