คำว่า “เหมี้ยง” หรือ “เมี่ยง” ความสัมพันธ์ทางภาษากับวัฒนธรรมไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาคำว่า เหมี้ยง และ เมี่ยง ในด้านที่มาของคำ วิวัฒนาการของคำว่า เหมี้ยง และ เมี่ยง ในด้านความสัมพันธ์ทางภาษาและวัฒนธรรมไทย จากการศึกษาพบว่าเหมี้ยง เป็นของขบเคี้ยวของชาวล้านนาที่ทำไว้รับประทานเองทุกบ้าน ชาวบ้านล้านนาในอดีตนิยมเคี้ยวเหมี้ยงหรืออมเหมี้ยงหลังรับประทานอาหาร วัฒนธรรมการอมเหมี้ยงเป็นวัฒนธรรมที่ปรากฏมาอย่างช้านานในล้านนา จากการพบคำว่า เหมี้ยง กับเมี่ยง ในเอกสารโบราณแสดงให้เห็นถึงประวัติคำที่ยาวนาน เหมี้ยงยังแสดงถึงวัฒนธรรมประเพณีของคนไทย ทำให้ทราบว่าคนไทยรู้จักคุ้นเคยกับเมี่ยงมานาน
การเขียน คำว่าเหมี้ยง กับ เมี่ยง เขียนต่างกัน ตามพจนานุกรมฉบับภาษาล้านนา และพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 ด้วยวิธีการออกเสียงของภาษาล้านนากับภาษากรุงเทพนั้นแตกต่างกัน ด้านความหมายของคำว่าเหมี้ยงในพจนานุกรมฉบับภาษาล้านนาและพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 มีความแตกต่างกัน คือพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 มี 2 ความหมาย
แม้ว่าเหมี้ยงของคนในล้านนาจะแตกต่างจากเมี่ยงคำของคนในภาคกลาง แต่เมี่ยงคำก็ถือเป็นแสดงความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของไทย ปัจจุบันคำว่า เหมี้ยง และ เมี่ยง มีการเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพสังคม และการเปลี่ยนแปลงทางภาษาตามวิวัฒนาการทางภาษา แต่การศึกษาคำว่า เหมี้ยง และ เมี่ยง แสดงความสัมพันธ์ทางภาษาและวัฒนธรรมไทยได้เป็นอย่างดี
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
- ข้อความใดๆ ที่ปรากฎในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
เอกสารอ้างอิง
เชียงใหม่นิวส์. (2560).ขี้เหมี้ยงแป๋ว่าอะหยังฮู้ก่อ?.คำเมืองวันละคำ. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 ธันวาคม2564 จาก https://www.chiangmainews.co.th/page/archives/654873/
ฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทย. (2564). จารึกหริปุญชปุรี.ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินทร (องค์กรมหาชน). สืบค้นเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม2564 จากhttps://db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/detail/2074
ธเนศวร์ เจริญเมือง. (2563). รวมบทความเรื่องอาหารในล้านนา เหมี้ยง: ภูมิปัญญาท้องถิ่นบนทางแยก. สืบค้นเมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน 2564จาก site.sri.cmu.ac.th/~ctrd/index.php?p=45c48cce2e2d7fbdea1afc51c7c6ad26&id=104
เดลินิวส์ ออนไลน์. (2557). เมี่ยงคำ มรดกทางวัฒนธรรมของชาติ. เสืบค้นเมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน 2564 จาก https://d.dailynews.co.th/article/266019/
นันทนา ตันติเวสส. (2540). ชา .อภิธานศัพท์คำไทยที่มีต้นเค้ามาจากภาษาต่างประเทศ กรมศิลปากร. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์สุวรรณภูมิ
บุญเกิด รัตนแสง. (2541). ภาษากับวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์.
ประดิษฐ์ ใจอร่าม. (2564).วัฒนธรรมการกินเหมี้ยง. ผู้เชี่ยวชาญ สัมภาษณ์เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม 2564.
พระอุดมธีรคุณ. (2563). ภาษาและวัฒนธรรม: ความหมาย ความสำคัญ และความสัมพันธ์ระหว่างกัน. วารสารมหาจุฬาวิชาการม, 7(2), 25-48.
พิชญาดา เจริญจิต. (2560). “เมี่ยง” ที่ไม่ใช่หมาก วัฒนธรรมการกินของชาวเหนือ. สืบค้นเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2564 จาก https://www.technologychaoban.com/folkways/article_21570
พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติเชียงใหม่. (2564). เหมี้ยง. คลังวิชาการ ความรู้ทั่วไป. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม2564 จาก https://www.finearts.go.th/chiangmaimuseum/view/26139-เหมี้ยง
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. (2550). พจนานุกรมภาษาล้านนา ฉบับเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในวโรกาสเจริญพระชนมายุ ๘๖ พรรษา. เชียงใหม่: ห้างหุ้นส่วนจำกัดเชียงใหม่โรงพิมพ์แสงศิลป์.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพฯ: บริษัท ศิริวัฒนาอินเตอร์พริ้นท์ จำกัด (มหาชน).
หอพระสมุดวชิรญาณ. (2457). เรื่องนางนพมาศหรือตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์ฉบับหอสมุดวชิรญาณ. สืบค้นเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน 2564 จากhttps://vajirayana.org/เรื่องนางนพมาศ-หรือ-ตำหรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์-ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ/ตำหรับนางนพมาศซึ่งเปนท้าวศรีจุฬาลักษณ์.
วชิรนที วงศ์ศิริอำนวย. (2542). อักษรล้านนา .เชียงใหม่: บีเอสการพิมพ์
อิสรีย์ สว่างดี .(2558). การวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของคำศัพท์การประกอบอาหารไทยถิ่นเหนือของคนสามช่วงอายุ ในจังหวัดเชียงใหม่. วารสารมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 22 (1), 99-117.
อุดม รุ่งเรืองศรี. (มปป.). มาเรียนอักษรภาษาล้านนา. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน 2564 จาก https://sites.google.com/site/northfoodd/ma-reiyn-xaksr-phasa-lan-na
Matichon Academy. (2564). Tour Story: เรื่องราวระหว่างทัวร์ “เหมี้ยง”หรือ “เมี่ยง”คือ “ชา”. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม2564 จาก https://www.matichonacademy.com/tour-story/เหมี้ยง-หรือ-เมี่ยง-คือ