หลักธรรมที่เป็นเหตุให้อายุยืนและอายุสั้นในอนายุสสาสูตร

Main Article Content

พระธนกฤต เขมธมฺโม
พระมหายุทธนา นรเชฏฺโฐ
พระมหาสุรศักดิ์ ปจฺจนฺตเสโน
สุภาพรรณ เพิ่มพูล
พระเมธาวินัยรส

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ (1) เพื่อศึกษาโครงสร้างและสาระสำคัญของอนายุสสาสูตร (2) เพื่อศึกษาหลักธรรมที่ปรากฎในอนายุสสาสูตร (3) เพื่อวิเคราะห์หลักธรรมที่เป็นเหตุให้อายุยืนและอายุสั้นในอนายุสสาสูตร ผลการศึกษาวิจัยพบว่า


1) อนายุสสาสูตร มีโครงสร้างปรากฏในพระไตรปิฎก เล่มที่ 22 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 14 อังคุตรนิกาย ปัญจกนิบาต ตติยปัณณาสก์ หมวดคิลานวรรค 3 พระสูตร 5-6 หน้า 205-206 แบ่งเป็น 2 พระสูตร คือ ปฐมอนายุสสาสูตรและทุติยอนายุสสาสูตร 2) หลักธรรมที่ปรากฏในอนายุสสาสูตร แบ่งเป็น 2 พระสูตร คือ ปฐมอนายุสสาสูตร ธรรมที่เป็นเหตุให้อายุสั้น มี ๕ ประการ คือ (1) ไม่ทำสิ่งที่เป็นสัปปายะ (2) ไม่รู้จักประมาณในสิ่งที่เป็นสัปปายะ (3) บริโภคสิ่งที่ย่อยยาก (4) เที่ยวในเวลาไม่สมควร (5) ไม่ประพฤติพรหมจรรย์ และทุติยอนายุสสาสูตร ซึ่งปรากฏว่าสามข้อแรกเหมือนกับปฐมอนายุสสาสูตร และสองข้อสุดท้ายเป็น (6) ทุศีล (7) มีปาปมิตร (มิตรชั่ว) ตรงข้ามอายุยืน 3) วิเคราะห์หลักธรรมที่เป็นเหตุให้อายุยืนและอายุสั้นในอนายุสสาสูตร พบว่า ปฐมอนายุสสาสูตร ธรรมเป็นเหตุให้อายุยืน มี 5 ประการ คือ (1) ทำสิ่งที่เป็นสัปปายะ (2) รู้จักประมาณในสิ่งที่เป็นสัปปายะ (3) บริโภคสิ่งที่ย่อยง่าย (4) เที่ยวในเวลาที่ควร (5) ประพฤติพรหมจรรย์ และทุติยอนายุสสาสูตร ซึ่งปรากฏว่าสามข้อแรกเหมือนกับปฐมอนายุสสาสูตรและสองข้อสุดท้ายเป็น (6) การมีศีล (7) การมีกัลยาณมิตร (มิตรดี) ตรงข้ามอายุสั้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เขมธมฺโม พ., นรเชฏฺโฐ พ., ปจฺจนฺตเสโน พ., เพิ่มพูล ส., & พระเมธาวินัยรส. (2022). หลักธรรมที่เป็นเหตุให้อายุยืนและอายุสั้นในอนายุสสาสูตร . วารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์, 6(1), 108–126. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jmb/article/view/255764
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ดร.นายแพทย์พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ (อธิบดีกรมอานามัย). (2557). เคล็ดลับอายุยืน 100 ปี ชีวีมีสุข. พิมพ์ครั้งที่ 2 กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.

ดร.นายแพทย์อุทัย สุดสุข. (2554). สาธารณสุขในพระไตรปิฎก บูรณาการสู่สุขภาพดี ชีวิมีสุข. พิมพ์ครั้งที่ 2. นนทบุรี: เทพประทานการพิมพ์.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2534). พระไตรปิฎกพร้อมอรรถกถา แปล ชุด 91 เล่ม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 34. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์พระพุทธศาสนาธรรมสภา.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2554). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ บริษัท สหธรรมิก จำกัด.

พระพุทธโฆสเถระ. (2554). คัมภีร์วิสุทธิมรรค. แปลและเรียบเรียงโดย สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถร). พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพมหานคร: บริษัทธนาเพรส จำกัด.

พระมหาบุญแสง ปุญฺญสโม (จิตรีเหิม). (2560).“แนวทางการประพฤติพรหมจรรย์เพื่อส่งเสริมจริยธรรมในสังคมไทย”. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัย มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

แม่ชีนันทนัช อัศดรศักดิ์. (2560). “ศึกษาอายุสสธรรม 5 ในการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา”. สารนิพนธ์พุทธศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาวิปัสสนาภาวนา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สมิต อาชวนิจกุล. (2535). การพัฒนาตนเองสำหรับผู้ที่ีมุ่งหวังความสำเร็จในการงาน และชีวิตอย่างต่อเนื่อง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ดอกหญ้า.