ศึกษาหลักธรรมที่ปรากฏในเคลัญญสูตร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ ดังนี้ (1) เพื่อศึกษาโครงสร้างและสาระสำคัญของเคลัญญสูตร (2) เพื่อศึกษาหลักธรรมที่ปรากฏในเคลัญญสูตร (3) เพื่อศึกษาคุณค่าของหลักธรรมที่ปรากฏในเคลัญญสูตร
ผลการวิจัย พบว่า เคลัญญสูตร มีปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎกเล่มที่ 18 ว่าด้วยความเจ็บป่วยในปฐมเคลัญญสูตรนั้น พระพุทธเจ้าทรงสอนให้มีสติสัมปชัญญะตลอดเวลา เมื่อเกิดทุกขเวทนา ส่วนในทุติยเคลัญญสูตร พระพุทธองค์ทรงสอนให้มีสติสัมปชัญญะตลอดเวลา เมื่อเกิดทุกขเวทนาขณะผัสสะ
หลักธรรมที่นำไปปฏิบัติ ในเวลาเจ็บป่วยกายใจคือ ความไม่ประมาท, การระงับเวทนา, การระงับผัสสะ, อาตาปี สัมปชาโน สติมา, นิวรณ์ 5 พระพุทธองค์ทรงสอนให้มีสติสัมปชัญญะความเพียรตลอดเวลา เพื่อให้มีความไม่ประมาท เมื่อเกิดทุกขเวทนาเกิดผัสสะก็รู้ชัดว่าทุกขเวทนาเกิด เกิดนิวรณ์ 5 จะเห็นความไม่เที่ยง มีปัจจัยปรุงแต่ง ไม่ยึดมั่นถือมั่น
คุณค่าของหลักธรรมที่ปรากฏในเคลัญญสูตรคือ คุณค่าด้านการระงับเวทนา คุณค่าด้านการพ้นจากความทุกข์ คุณค่าด้านการพัฒนาชีวิตให้อยู่กับปัจจุบัน คุณค่าด้านการบรรลุธรรม เมื่อมีสติสัมปชัญญะย่อมรู้เวทนาชัด กำจัดอภิชา (กิเลส) พิจารณาเห็นธรรมในธรรม ตามลำดับ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
- ข้อความใดๆ ที่ปรากฎในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
เอกสารอ้างอิง
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
แม่ชีกนกวรรณ ปรีดิ์เปรม. (2562). การรักษาผู้ป่วยโรคซึมเศร้าตามแนวพุทธจิตวิทยา. พระนครศรีอยุธยา: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
จงลักษณ์ เผือกผิววงศ์. (2560). การประยุกต์ใช้สติในการดำเนินชีวิตประจำวัน. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสันติศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
จุฑามาศ วารีแสงทิพย์. (2561). การทำสมาธิรักษาโรคความดันโลหิตสูง. กรุงเทพมหานคร : อักขระการพิมพ์.
จุฑามาศ แสงทองดี. (2562). พุทธศาสนากับการเยียวยาทางจิตใจของผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย. พระนครศรีอยุธยา: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ใจเพชร กล้าจน (หมอเขียว). (2553). ความเจ็บป่วยกับการดูแลสุขภาพแนวเศรษฐกิจพอเพียงตามหลักแพทย์ทางเลือกวิถีพุทธวิถีพุทธของศูนย์เรียนรู้สุขภาพพึ่งตนตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง สวนป่านาบุญอำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนบูรณาการศาสตร์. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
ชนิกา ภูวดิษยคุณ. (2554) การประยุกต์หลักธรรมเพื่อการบริหารความเครียดในองค์กร. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาชีวิตและความตาย. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ทัศนีย์ สิรินพมณี. (2563). วิธีการรักษาผู้ป่วยตามแนวพุทธจิตวิทยา. พระนครศรีอยุธยา: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระบัณฑิต อุสฺสโภ (เพชรเล็ก). (2561). ศึกษาหลักธรรมและการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในปฐมเคลัญญสูตร. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิปัสสนาภาวนา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมชาย บุญสุ่น. (2562). พุทธจิตวิทยาการควบคุมตนเอง. พระนครศรีอยุธยา : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สุพรภรณ์ กันยะดิ๊บ. (2560). หลักพุทธธรรมกับการสร้างเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการการสร้างเสริมสุขภาพ. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
