วิเคราะห์คติความเชื่อและพิธีกรรมทางศาสนาที่ปรากฎในประเพณีการทำบุญอุทิศ ในชาติพันธุ์ไทยอีสาน

Main Article Content

พระครูปลัดวัลลภ วชิรวํโส

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์คติความเชื่อและพิธีกรรมทางศาสนาที่ปรากฎในประเพณีการทำบุญอุทิศในชาติพันธุ์ไทยอีสาน กลุ่มชาติพันธุ์ไทยอีสานมีคติความเชื่อว่า คนเราเมื่อสิ้นชีพย่อมอาศัยผลแห่งบุญกรรมที่ตนเองสร้างไว้ หากไม่มีผลแห่งบุญก็ต้องอาศัยผู้ยังมีชีวิตอยู่ทำบุญอุทิศไปให้ ประเพณีทำบุญอุทิศ จึงเป็นประเพณีที่มีจุดมุ่งหมายสำคัญคือ (๑) เพื่อแสดงความกตัญญูกตเวที (๒) เพื่ออุทิศส่วนบุญให้กับเปรต (๓) เพื่อแสดงความอาลัยรักผู้มีอุปการะหรือญาติผู้ล่วงลับไป (๔) เพื่อเป็นกุศโลบายให้มีจิตใจเสียสละ (๕) เพื่อสร้างความรักความสามัคคีในครอบครัวหมู่วงศาคณาญาติและชุมชน (๖) เพื่อส่งเสริมความเป็นสิริมงคล และ (๗) เพื่อเป็นบรรทัดฐานทางสังคม

Article Details

How to Cite
วชิรวํโส พ. (2022). วิเคราะห์คติความเชื่อและพิธีกรรมทางศาสนาที่ปรากฎในประเพณีการทำบุญอุทิศ ในชาติพันธุ์ไทยอีสาน. วารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์, 6(2), 78–96. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jmb/article/view/258483
บท
บทความวิชาการ

References

จันทร์ ไพจิตร. (2520). ประมวลพิธีมงคลไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช.

ชวินทร์ สระคำ, จำลอง สารพัดนึก. (2538). พจนานุกรม บาลีไทย. กรุงเทพมหานคร: บริษัทประยูรวงศ์ พริ้นท์ติ้ง.

แปลก สนธิรักษ์. (2520). พิธีกรรมและประเพณีไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช.

พระธรรมโกศาจารย์ (พุทธทาสภิกขุ). (2531). สันติภาพของโลก. ไชยา: ธรรมทานมูลนิธิ.

พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (2539). เรื่องน่ารู้และเกี่ยวกับพิธีศพและพุทธภาษิตชีวิตและความตาย. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). ถ้ารู้จักพระพุทธศาสนาความสุขก็มาทันที.กรุงเทพมหานคร: บริษัท พิมพ์สวย จำกัด.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2549). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระโมคคัลลานเถระ. (2538). คัมภีร์อภิธานวรรณนา. แปลและเรียบเรียงจากคัมภีร์อภิธานัปปทีปีกา. แปลโดย พระมหาสมปอง มุทิโต. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สุขภาพใจ.

พระสิริมังคลาจารย์. (2539). มงคลตฺถทีปนี ทุติโย ภาโค. กรุงเทพมหานคร: มหามกุฏราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2535). พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏกํ 2500. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2532). อรรถกถาภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาอฏฺกถา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สุเมธ เมธาวิทยกุล. (2532). สังกัปพิธีกรรม. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์โอเดี้ยนสโตร์.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2539). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพมหานคร: อักษรเจริญทัศน์.

อนันตศักดิ์ พลแก้วเกษ. (2022). บุญข้าวสาก บุญข้าวประดับดิน: การสร้างความพันธ์ในเครือญาติของคนอีสาน. 22 (1) : 197.