การศึกษาเปรียบเทียบวิถีชีวิตทางศาสนาในสังคมของชาวพุทธกับชาวมุสลิม : กรณีศึกษาชุมชนบ้านคลองบางตะเคียน ตำบลบางโฉลง อำเภอบางพลีจังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวิถีชีวิตทางศาสนาในสังคมของชาวพุทธในชุมชนบ้านคลองบางตะเคียน ตำบลบางโฉลง อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ 2) เพื่อศึกษาวิถีชีวิตทางศาสนาในสังคมของชาวมุสลิมในชุมชนบ้านคลองบางตะเคียน ตำบลบางโฉลง อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ 3) เพื่อเปรียบเทียบวิถีชีวิตทางศาสนาในสังคมของชาวพุทธและชาวมุสลิมในชุมชนบ้านคลองบางตะเคียน ตำบลบางโฉลง อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ งานวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยศึกษาและรวบรวมข้อมูลจากคัมภีร์ทางศาสนา เอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และการสัมภาษณ์กลุ่มเป้าหมาย ผลการวิจัยพบว่า

วิถีปฏิบัติในพระพุทธศาสนาคือ ศีลธรรม จารีตประเพณี คำสั่งสอนในทางศาสนา ที่ศาสดาผู้ประกาศศาสนาได้นำมาเผยแผ่ สอนให้มนุษย์ได้ประพฤติตามทั้งข้อที่ควรและไม่ควรประพฤติตามคือ ข้อที่ทรงอนุญาตได้แก่ กุศลธรรมความดีและในข้อที่ทรงห้ามเช่น ศีล 5 เป็นต้น และอกุศลธรรมความชั่วต่าง ๆ ที่เกิดจากการกระทำทางกาย วาจา และทางใจ ส่วนวิถีปฏิบัติทางศาสนาในศาสนาอิสลาม คือ ปฏิบัติตนตามหลักการ 3 ประการ คือ 1) หลักการศรัทธา 2) หลักการปฏิบัติ และ 3) หลักคุณธรรมการศรัทธาในศาสนาอิสลาม และความศรัทธาของภายในหัวใจ ไม่มีใครมีอำนาจที่จะทำอะไรได้ นอกเหนือจากอัลลอฮฺ องค์เดียวเท่านั้น

วิถีชีวิตทางศาสนาของชาวพุทธในชุมชนบ้านคลองบางตะเคียน เน้นหลักการ ๓ ประการ คือ 1) การทำหน้าที่ของตนเองให้สมบูรณ์ รู้ว่าตนคือใคร ควรมีบทบาทอย่างไร 2) เข้าใจวิถีปฏิบัติทางศาสนาของผู้อื่น 3) สละประโยชน์ส่วนตัวเพื่อประโยชน์ส่วนรวม การเป็นผู้นำของชุมชน ต้องมีความเป็นผู้นำที่ทำจริง ทำให้เห็นเพื่อประโยชน์ต่อส่วนรวม ส่วนวิถีปฏิบัติทางศาสนาในทัศนะของชาวมุสลิมในชุมชนบ้านคลองบางตะเคียน จังหวัดสมุทรปราการ พบว่า การทำหน้าที่ของตนให้สมบูรณ์ เป็นการสร้างเหตุแห่งความสุข คือสงบ สันติ เบิกบานใจ ความสุขจะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อเราได้ปฏิบัติตามความเชื่อของหลักการ

ชาวพุทธกับชาวมุสลิมที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านคลองบางตะเคียนนั้น มีวิถีชีวิตอยู่อย่างสันติสุข ไร้ความขัดแย้งทางศาสนา มีความแตกต่างกันเพียงความศรัทธาในศาสนาของตน ไม่ก้าวล่วงวิถีปฏิบัติทางศาสนาของบุคคลอื่น ดังนั้น การรู้จักเอาใจเขามาใส่ใจเรา และการลงมือทำกิจกรรมร่วมกัน จึงเป็นการเชื่อมประสานให้มนุษย์เข้าใจซึ่งเหตุและผลของกันและกัน