ไตรลักษณ์: หลักแห่งความเสมอภาคในพระพุทธศาสนา

Main Article Content

พระมหาศุภวัฒน์ บุญทอง
กฤติยา ถ้ำทอง
พระครูพิพิธวรกิจจานุการ
พระมหาณรงค์ศักดิ์ สุทนฺโต
ชำนาญ เกิดช่อ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอมโนทัศน์เกี่ยวกับหลักไตรลักษณ์ ซึ่งเป็นหลักแห่งความเสมอภาคในพระพุทธศาสนา และเพื่อให้ความสำคัญความเสมอภาคของมนุษย์ โดยใช้การศึกษาจากเอกสาร หนังสือและบทความที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่า ความเสมอภาคในพระพุทธศาสนา แบ่งออกได้เป็น 2 ด้าน คือ ความเสมอภาคตามธรรมชาติ ที่เรียกว่า “ไตรลักษณ์” หรือ “สามัญลักษณะ” ซึ่งเป็นความเสมอภาคที่เป็นไปตามกฎของธรรมชาติ ที่มนุษย์ทุกรูปนามรวมทั้งสัตว์มีชีวิตทุกชนิดด้วยย่อมเสมอกันตามหลักสามัญลักษณะ อันได้แก่ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา และความเสมอภาคทางสังคม มีความเท่าเทียมกัน ไม่ดูถูกดูหมิ่นกัน ไม่เอารัดเอาเปรียบกัน ไม่เลือกที่รักมักที่ชัง ปฏิบัติสม่ำเสมอกันในชนทั้งหลาย โดยไม่เลือกเชื้อชาติ สีผิว ภาษา และศาสนา รวมถึงการช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกันสร้างความสัมพันธ์ต่อกันและนับถือกันให้มากขึ้นด้วย ซึ่งเป็นจุดมุ่งหมายของการสั่งสอนของพระพุทธเจ้าเพื่อการสร้างความยุติธรรม ความเสมอภาคของสังคม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
บุญทอง พ. ., ถ้ำทอง ก., พระครูพิพิธวรกิจจานุการ, สุทนฺโต พ. ., & เกิดช่อ ช. (2023). ไตรลักษณ์: หลักแห่งความเสมอภาคในพระพุทธศาสนา. วารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์, 7(1). สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jmb/article/view/263175
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

จำนงค์ ทองประเสริฐ. (2520). พระพุทธศาสนากับสังคมและการเมือง. กรุงเทพฯ: แพร่พิทยา.

ณรจญา ตัญจพัฒน์กุล. (2564). Marxism ตายแล้ว ? : เราจะคืนชีพใหม่ให้ ‘มาร์กซ์’ ในศตวรรษที่ 21 ได้หรือไม่?. สืบค้น 7 เมษายน 2566 จาก https://www.the101.world/re-reading-marxism-in-21-st-century/

ปนัดดา รักษาแก้ว. (2564). การสร้างความเสมอภาคในสังคม: แนวคิด หลักการ บนฐานคิดธรรมาภิบาล. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์. 10(1), 334-342.

ปรีชา เปี่ยมพงศ์สานต์. (2531). ธัมมิกเศรษฐศาสตร์: ปรัชญาเศรษฐศาสตร์สังคมของชาวพุทธ. กรุงเทพฯ: มิตรนราการพิมพ์.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาประสพฤกษ์ จารุวาโท (รัตนยงค์). (2550). “การศึกษาเชิงวิเคราะห์แนวความคิดเรื่องการบูชาในระพุทธศาสนา”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วิรัช ถิรพันธุ์เมธี. (2541). ดร.เอ็มเบ็ดก้าร์ รัฐบุรุษจากสลัม. กรุงเทพฯ: ดวงแก้ว.

วิรัช ถิรพันธ์เมธี. (254). พุทธปรัชญาการปกครอง. กรุงเทพฯ: ดวงแก้ว.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2564). พุทธธรรม ฉบับขยายความ. กรุงเทพฯ: ม.เอเชียอาคเนย์.

สมภาร พรมทา. (2539). ปรัชญาสังคมและการเมือง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุชีพ ปุญญานุภาพ. (2528). คุณลักษณะพิเศษแห่งพระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: สำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี.

Plato. (1968). The Republic of Plato. Translated with notes and an interpretive essay by Allan Bloom. New York: Basic Book. Inc

Yarnall, T. F. (2000). Engaged Buddhism: New and Improved! (?) Made in the U.S.A. of Asian Materials. Religion Department: Columbia University.