การศึกษาวิเคราะห์พละ 4 ในพลสูตร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาโครงสร้างและสาระสำคัญของพลสูตรต่าง ๆ ในพระไตรปิฎก 2) เพื่อศึกษาหลักคำสอนเรื่องพละ 4 ในพลสูตร 3) เพื่อวิเคราะห์หลักคำสอนเรื่องพละ 4 ในพลสูตร ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงเอกสาร วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา นำเสนอเชิงพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า 1) หลักธรรมในหมวดพลธรรมนั้น มีปรากฏอยู่ในพระสูตรหลายแห่งด้วยกัน จะมีความหมายเหมือนกันคือ เป็นหลักปฏิบัติที่ทำให้ผู้ปฏิบัติเกิดกำลัง เกิดพลัง เพื่อทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถก้าวขึ้นไปสู่ความสำเร็จได้ตามเป้าหมายที่ผู้ปฏิบัติตั้งเป้าเอาไว้ ซึ่งมีทั้ง พละ 4 ,พละ 5 , พละ 6 และพละ 7 ประการ    2) พลธรรมที่มีในพระไตรปิฎกนั้น หากแต่จะแตกต่างกันตามวัตถุประสงค์และเป้าหมายการนำไปใช้ ก็จะนำบางหัวข้อเข้าไปประกอบรวมกันเป็นพลธรรมในพระสูตรเหล่านั้น ในทางพุทธศาสนาปัญญาที่สร้างประโยชน์ในปัจจุบันชาติ รวมถึงใช้ในการปฏิบัติธรรมชำระจิตใจให้บริสุทธิ์ เพื่อประโยชน์ในภพชาติต่อไปจนถึงภพชาติสุดท้ายคือเข้าพระนิพพาน ส่วนวิริยะ คือความเพียรเพื่อความสุข ความสำเร็จ การพยายามฝึกจิตให้เป็นสมาธิในทุกอิริยาบถ ส่วนของอนวัชชะ หน้าที่การงานและความประพฤติที่ไม่มีโทษมีความสุจริต และส่วนสังคหะ การช่วยเหลือเกื้อกูล เพื่อแก้ปัญหาพื้นฐานของชีวิตในด้านปัจจัย 4 เพื่อให้ผู้รับสามารถพึ่งพาตนเองได้ สร้างสังคมแห่งความสุข และการแก้ปัญหาที่แท้จริง คือ ความทุกข์ในจิตใจ เพราะจะเกิดพลังที่เสมือนภูมิต้านทานสิ่งที่จะเป็นภัยอันตรายจากการดำเนินชีวิต คือ ภัยจากการครองชีพ ภัยจากการเสื่อมเสียชื่อเสียง ภัยจากความครั่นคร้ามเก้อเขินในที่ชุมชน ภัยจากความตาย และภัยจากทุคติภูมิ 3) การประยุกต์ใช้หลักพละ 4 ในการเพิ่มสมรรถนะให้กับผู้ปฏิบัติงาน คือ การบูรณาการหลักธรรมที่นำมาเสริมสร้างสมรรถนะให้กับผู้ปฏิบัติงานหรือบุคลากรเพื่อประยุกต์ใช้โดยการนำหลักพละ 4 และหลักสังคหพละกับหลักสมรรถนะตามหลักสากล คือ ความรู้ ทักษะ และความสามารถ หากบุคคลมีลักษณะในด้านบวกเฉพาะตนได้บูรณาการหลักธรรมมาประยุกต์ในการทำงานจะทำให้บุคคลนั้นเป็นผู้มีความรู้คู่คุณธรรมแล้ว ย่อมนำองค์กรไปสู่เป้าหมายอย่างแน่นอน