การศึกษาการเจริญพระพุทธมนต์ 12 ตำนานในพระพุทธศาสนา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษากำเนิดและพัฒนาการการเจริญพระพุทธมนต์ 12 ตำนานในพระพุทธศาสนา 2) เพื่อศึกษาอิทธิพลของการเจริญพระพุทธมนต์ 12 ตำนานที่มีในพระพุทธศาสนา 3) เพื่อวิเคราะห์ความมุ่งหมายในการเจริญพระพุทธมนต์ 12 ตำนานในพระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยมีผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 16 คน ใช้แบบสัมภาษณ์เป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูล โดยวิเคราะห์ข้อมูลเนื้อหาและนำเสนอผลการวิจัยเชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า 1) กำเนิดและพัฒนาการการเจริญพระพุทธมนต์ 12 ตำนานในพระพุทธศาสนามีกำเนิดและพัฒนาการมาจากการเจริญพระพุทธมนต์โดยเริ่มจากการท่องจำ สาธยาย การสวดหรือสังคีติคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ปรากฏในพระไตรปิฎก เริ่มจากเหตุทุพภิกขภัย อมนุษยภัยและพยาธิภัยขึ้นที่เมืองเวสาลี ภายหลังได้มีการแต่งเป็นร้อยกรองขึ้นเพื่อการคุ้มครองปกป้องภัยและสรรเสริญ 2) อิทธิพลของการเจริญพระพุทธมนต์ 12 ตำนานที่มีในพระพุทธศาสนาพบว่า มีอิทธิต่อความเชื่อในบทเจริญพระพุทธมนต์ในแง่ของ การศึกษาประวัติศาสตร์ การสร้างขวัญและกำลังใจ และพิธีกรรมของสงฆ์ 3) การวิเคราะห์ความมุ่งหมายในการเจริญพระพุทธมนต์ 12 ตำนานในพระพุทธศาสนาพบว่า การเจริญพระพุทธมนต์ 12 ตำนานมีทั้งตำนาน (ประวัติความเป็นมาพัฒนาการและบริบท) และมีความมุ่งหมายสำคัญ คือ (1) เพื่อคุ้มครองป้องกันภัยและการรักษาโรค (2) เพื่อความสุข ความสำเร็จและความเจริญรุ่งเรืองในชีวิต และ (3) เพื่อการรักษาพระพุทธศาสนา ดังนั้น การเจริญพระพุทธมนต์จึงมีอานุภาพยิ่งและเป็นการสรรเสริญคุณของพระพุทธ พระธรรมและพระสงฆ์ให้คงอยู่สืบไป
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
- ข้อความใดๆ ที่ปรากฎในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
เอกสารอ้างอิง
กรภพ สีสัน. (2561). การศึกษาวิเคราะห์คุณค่าของรตนปริตรที่มีต่อสังคมไทย. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตร์มหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
เกื้อ ชัยภูมิ. (2558). รูปแบบการสวดมนต์ในพระพุทธศาสนาเถรวาท. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
คณะกรรมการอำนวยการจัดงานสวดพระปริตรมหากุศลเฉลิมพระเกียรติฯ. (2554). บทสวดมนต์ พระปริตรธรรม 12 ตำนาน. กรุงเทพฯ: อาสารักษาดินแดน.
เจ้าอธิการอุดมศักดิ์ อุตตมสกฺโกและคณะ. (2566). ศึกษาวิเคราะห์การเจริญพระพุทธมนต์สิบสองตำนานในสังคมไทย. วารสารวิจยวิชาการ. 6(6), 15-28.
ณรงค์วรรษ บุญมา. (31 มีนาคม - 1 เมษายน 2559). ศึกษาวิเคราะห์การสวดมนต์ตามแนวพระพุทธศาสนาเถรวาท. การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 8 มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม จังหวัดนครปฐม ประเทศไทย. 1541-1547.
ณัฏฐรัตน์ ผาทา. (2550). การศึกษาวิเคราะห์บทสวดมนต์พุทธอัฏฐชยมงคลคาถา (คาถาพาหุง). วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ณัฐธพงษ์ มะลิซ้อน และคณะ. (2566). พฤติกรรมความเชื่อการสวดมนต์ข้ามปีในสังคมไทย. วารสารวิจัยธรรมศึกษา. 6(2), 267-281.
ธนิต อยู่โพธิ์. (2559). อานุภาพพระปริตต์. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงราชวิทยาลัย.
พระครูโอภาสธรรมพิทักษ์ (เสียม เดชธมฺโม). (2559). พัฒนาการรูปแบบการสวดมนต์ในสังคมไทยปัจจุบัน. วารสาร มจร พุทธปัญญาปริทรรศน์, 1(1), 23-36.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2542). เก็บเพชรจากคัมภีร์พระไตรปิฎก. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมานันทมหาเถระ. (2534). อัครมหาบัณฑิตานุสรณ์. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพิษณุพล สุวณฺณรูโป (รูปทอง). (2559). การศึกษาวิเคราะห์พระปริตต์ในพระพุทธศาสนา. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาดวงรัตน์ ฐิตรตโน (กิจประภานนท์). (2550). อิทธิพลของธัมมปทัฏฐกถา เรื่องอายุ วัฒนกุมารต่อประเพณีสืบชะตาของล้านนา. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาสุนทร สิริธมฺโม (เนเรียะ). (2549). การศึกษาวิเคราะห์กรณียเมตตสูตร. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระสมรัตน์ รตนสโม และประเวศ อินทองปาน. (2566). แนวทางการสาธยายพระพุทธมนต์ส่งเสริมการปฏิบัติธรรมของวัดคลองตาลอง ตำบลปากช่อง อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์. 9(1), 23-36.
พระสุวรรณมหาพุทธาภิบาล. (2567). คู่มือพุทธบริษัท สวดมนต์ทำวัตรเช้า-เย็นแปล และบทสวดมนต์พิเศษ วัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: วัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร.
พระอธิการศิริศักดิ์ ยสินฺธโร (ล้ำเลิศ). (2565). ศึกษาวิเคราะห์คุณค่าจุลราชปริตรในพระพุทธศาสนาเถรวาทที่มีต่อสังคมไทย. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พราห์มมร โล่สุวรรณ. (2556). การศึกษาเรื่องการสวดมนต์ที่มีผลต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของพุทธศาสนิกชนในสังคมไทย: เพื่อศึกษาพุทธศาสนิกชน วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร อําเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
แม่ชีทัศนา จิรสิริธรรม. (2552). ศึกษาการสวดมนต์แปลเพื่อการบรรเทาทุกข์ทางใจ: กรณีศึกษาผู้เข้าร่วมโครงการอยู่เย็นเป็นสุขพ้นทุกข์ร่วมกัน ณ เสถียรธรรมสถาน. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ. (2514). ประชุมพระนิพนธ์เกี่ยวกับตำนานทางพระพุทธศาสนา ตำนานพระปริตร. กรุงเทพฯ: รุ่งเรืองธรรม.
สำรวย นักการเรียน. (2546). ธรรมะจากเจ็ดตำนาน สิบสองตำนานและคาถาพาหุง. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.