An Analytical Study of Alternative Gender and Enlightenment in Tipitaka

Main Article Content

Sujin Katethai
Phramaha Yongyut Dhiradhammo

Abstract

This research article has three objectives: (1) to study the concept of alternative genders in modern science, (2) to examine the concept of enlightenment in the Tipiṭaka, and (3) to analyze the relationship between alternative genders and enlightenment in the Tipiṭaka. This research is qualitative in nature.


The study of alternative genders in modern science reveals that queer individuals represent a diverse group in terms of sexual behavior and physiology. Modern classifications identify as many as 20 genders, including identities such as lesbian, homosexual. In the context of the Tipiṭaka, the term "Bandha" can be categorized into five types: (1) Asita Bandhaka, (2) Usuiya Bandhaka, (3) Opakkamika Bandhaka, (4) Pakkha Bandhaka, and (5) Napungsaka Bandhaka Regarding enlightenment in the Tipiṭaka, it is described as the attainment of the Four Paths, Four Fruitions, and the Unconditioned State. Within this framework, an alternative gender referred to as the eunuch, or Abhabba (unable person), is notable. Despite earnest efforts in self-development according to the Threefold Training, the eunuch is ultimately unable to attain enlightenment due to unwholesome karmic re-linking and the absence of non-delusion. Nonetheless, such individuals can accumulate merit for the potential attainment of enlightenment in future lives. The analysis of alternative genders and enlightenment in the Tipiṭaka reveals that an enlightened individual in Buddhism is referred to as a Noble Person (Ariyapuggala). Although an alternative gender may not attain enlightenment in this life, they can still be trained and accumulate merit through the practice of the Threefold Training. This training requires steadfast adherence to the Triple Gem, morality, concentration, and wisdom.

Article Details

How to Cite
Katethai, S., & Phramaha Yongyut Dhiradhammo , P. Y. D. . (2024). An Analytical Study of Alternative Gender and Enlightenment in Tipitaka. Journal of MCU Buddhist Review, 8(2), 209–223. Retrieved from https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jmb/article/view/274242
Section
Research Articles

References

กองบรรณาธิการวอยซ์ออนไลน์. Who ประกาศ คนข้ามเพศไม่ได้ป่วยทางจิต. สืบค้น 18 มีนาคม 2567 จาก https://voicetv.co.th/read/HJVbWd8ZX#google_vignette.

กุลธิดา ติระพันธ์อำไพ. กรอบเพศแบบสองขั้ว (Gender binary): วิทยาศาสตร์ชายเป็นใหญ่ที่กดทับเด็กในระบบการศึกษา. สืบค้น 16 กันยายน 2566 จาก https://thepotential.org/knowledge/ patriarchy-in-education-system/.

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. สร้างความเข้าใจเกี่ยวกับความหลากหลายทางเพศ & แนวทางการอยู่ร่วมกันอย่างให้เกียรติ. แปลจาก Charles Sturt University. สืบค้น 15 มิถุนายน 2566 จาก https://www.law.tu.ac.th/how-to-respect-lgbtq/

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. LGBT+ให้เกียรติกันและกันโดยสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับ ความหลากหลายทางเพศ. สืบค้น 19 มีนาคม 2567 จาก https://www.law.tu.ac.th/how-to-respect-lgbtq/.

ดนัย อังควัฒนวิทย์. ความหลากหลายทางเพศ. นิตยสารอิเลกทรอนิกส์ คณะแพทย์ศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล. สืบค้น 16 มีนาคม 2567 จาก https://www.rama.mahidol.ac. th/atrama/issue016

เตชิน อิสระภาณุวงค์. (2561). ศึกษาการบรรลุธรรมของฆราวาสที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตร์มหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ. ความหลากหลายทางเพศในกระบวนทัศน์วิทยาศาสตร์และสังคมศาสตร์. สืบค้น 16 มีนาคม 2567 จาก https://ojs.lib.buu.ac.th/index.php/huso2 /article/view/7587.

มนูญ วงษ์มะเซาะห์. ทำความรู้จักกับ LGBTQI ตัวย่อที่มีความหมายและประเด็นที่น่าสนใจในความก้าวหน้าของกลุ่ม LGBTQI ในปี 2020. สืบค้น 16 มีนาคม 2567 จาก https://www.amnesty.or.th /latest/blog/860/:

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2534). พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหา มกุฏราชวิทยาลัย.

มูลนิธิเด็กโสสะแห่งประเทศไทยในพระบรมราชินูปถัมภ์. Pride Month: สิทธิ์ทางเพศที่ครอบครัวควรทำความเข้าใจ. สืบค้น 16 มีนาคม 2567 จาก https://www.sosthailand.org/blog/pride-month-sexual.

บุษกร สุริยสาร. (2557). อัตลักษณ์และวิถีทางเพศในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: องค์การแรงงานระหว่างประเทศ.

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ. (2537). ปทานุกรม บาลี ไทย อังกฤษ สันสกฤต. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: มหามกุฎราชวิทยาลัย.

พระเทพสิทธิมุนี (โชดก ญาณสิทธิ). (2548). คำบรรยายเรื่อง วิปัสสนากรรมฐาน (มหาสติปัฏฐาน). กรุงเทพฯ: บริษัทสหธรรมิก จำกัด.

พระธรรมปิฏก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2541). ปฏิบัติธรรมให้ถูกทาง. พิมพ์ครั้งที่ 46. กรุงเทพฯ: บริษัท สหธรรมิก จำกัด.

พระธรรมปิฏก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2547). ตื่นกันเสียที จากความเท็จของหนังสือ เหตุเกิด พ.ศ. 1. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: มูลนิธิพุทธธรรม.

พระมหาสมเจต สมจารี. (2559). ศึกษาบัณเฑาะก์กับการบรรลุธรรมขั้นสูงในพุทธศาสนาเถรวาท. วารสารศึกษาศาสตร์ มมร. 4(2), 151-165.

พระระพิน พุทธิสาโร. (2561). เฟชบุ๊กพื้นที่ทางความเชื่อและเพศ: การแสดงอัตลักษณ์ทางเพศของภิกษุ สามเณรไทย. การประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 5 ระดับนานาชาติ ครั้งที่ 3. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น. 1-15.

พระเกรียงศักกดิ์ สิริสกฺโก (ศรีโชติ). (2565). จริยศาสตร์เพศในทรรศนะของพุทธปรัชญา. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

พระมหา อุทัย ภูริเมธี (ขะกิจ). (2552). ศึกษาคุณค่าของการเกิดเป็นมนุษย์ในพระพุทธศาสนา.

วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาอดิเดช สติวโร (สุขวัฒนวดี). 2555. การศึกษาวิเคราะห์กายวิภาคศาสตร์ที่เกื้อหนุนต่อการปฏิบัติกรรมฐาน. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตร์มหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาอดุลย์ ยโสธโร. (2549). การศึกษาเชิงวิเคราะห์เรื่องบัณเฑาะก์กับการบรรลุธรรม. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วิศิษฐ์ ชัยสุวรรณ. (2563). พระอภิธรรม ใครว่ายาก. กรุงเทพฯ: บริษัทอัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด.