หลักพรหมวิหารธรรมของผู้บริหารสถานศึกษากับการบริหารงานบุคคล โรงเรียนพระปริยัติธรรม สังกัดสำนักงานเขตการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญ เขต 12
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาหลักพรหมวิหารธรรมของผู้บริหารสถานศึกษา โรงเรียนพระปริยัติธรรม 2) เพื่อศึกษาการบริหารงานบุคคล โรงเรียนพระปริยัติธรรม 3) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างหลักพรหมวิหารธรรมของผู้บริหารสถานศึกษากับการบริหารงานบุคคล โรงเรียนพระปริยัติธรรม สังกัดสำนักงานเขตการศึกษาพระปริยัติธรรม แผนกสามัญ เขต 12 กลุ่มตัวอย่างโรงเรียน จำนวน 12 โรงเรียน โรงเรียนละ 6 คน ได้แก่ 1) ผู้บริหารสถานศึกษา/ผู้ปฏิบัติหน้าที่แทน 1 คน 2) หัวหน้าบริหารงานบุคคล 1 คน และครูผู้สอน 4 คน รวม 72 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามที่มีลักษณะเป็นแบบมาตรส่วนประมาณค่า ตามวิธีของลิเคิร์ท 5 ระดับ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ ความถี่ ร้อยละ มัชฌิมเลขคณิต ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน
ผลการวิจัย พบว่า 1) หลักพรหมวิหารธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาโรงเรียนพระปริยัติธรรม โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า อยู่ในระดับมากทุกด้าน โดยค่ามัชฌิมเลขคณิตเรียงจากมากไปหาน้อย ดังนี้ หลักพรหมวิหารธรรมด้านเมตตา หลักพรหมวิหารธรรมด้านมุทิตา หลักพรหมวิหารธรรมด้านอุเบกขา และหลักพรหมวิหารธรรมด้านกรุณา ตามลำดับ 2) การบริหารงานบุคคล โรงเรียนพระปริยัติธรรม โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก และรายด้านอยู่ในระดับมากทุกด้าน โดยเรียงลำดับค่า มัชฌิมเลขคณิต จากมากไปหาน้อย ดังนี้ ด้านการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา ด้านการดำเนินการทางวินัยและการลงโทษ ด้านการประเมินผลการปฏิบัติงาน ด้านการวางแผนอัตรากำลัง ด้านการสรรหาและบรรจุแต่งตั้งครูและบุคลากรทางการศึกษา และด้านการออกจากราชการ ตามลำดับ 3) หลักพรหมวิหารธรรมของผู้บริหารสถานศึกษามีความสัมพันธ์กับการบริหารงานบุคคลโรงเรียนพระปริยัติธรรม อยู่ในระดับสูง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 โดยหลักพรหมวิหารธรรมด้านกรุณา มีความสัมพันธ์กับการบริหารงานบุคคล ทุกด้านอยู่ในระดับสูงมากที่สุด จึงเป็นหลักธรรมที่บุคลากรต้องการให้ผู้บริหารพึงประพฤติปฏิบัติต่อตนเอง เมื่อมีความสงสารจะทำให้ผู้บริหารเปิดใจกว้าง รับฟังปัญหา คิดจะช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นจากความทุกข์เดือดร้อนให้ได้รับแต่ความสุข เป็นการสร้างขวัญกำลังใจ ความรัก ความศรัทธาที่ดีให้เกิดขึ้นในสถานศึกษา
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
- ข้อความใดๆ ที่ปรากฎในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
เอกสารอ้างอิง
กองพุทธศาสนศึกษา สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2557). คู่มือปฏิบัติงานโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา พุทธศักราช 2557. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
กัณฑ์พงษ์ นามเสน่ห์. (2559). การปรับใช้หลักพรหมวิหาร 4 กับการบริหารบุคลากร. Journal of Roi Kaensarn Academi. 1 (2), 38-48.
จิตรกร ไขระวิ. (2566). ความสัมพันธ์ระหว่างการบริหารสถานศึกษาตามหลักพรหมวิหาร 4 กับการปฏิบัติงานของครูในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี. มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา การประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ครั้งที่ 6.
ธิดารัตน์ เสรีขจรจารุ. (2564). แนวทางการพัฒนาการบริหารงานบุคคล ตามหลักพรหมวิหาร 4 โรงเรียนโคราชวิทยา อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
นพพล ศุภวิทยาเจริญกุลม. (2560). ภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1. วิทยานิพนธ์หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหาร:การศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การประกาศแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561-2580). (18 เมษายน 2562). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอนที่ 51 ก. : 6.
พรทิพย์ อนุพัฒน์. (2564). พรหมวิหาร 4 : กับการบริหารงานบุคคลในองค์กร. วารสารศึกษาศาสตร์ มมร. 9(1), 255-266.
พระครูวิจิตรสาธุรส. (2560). การใช้หลักพรหมวิหารธรรมในการบริหารงานของผู้บริหารสถานศึกษาตามทัศนะของครูกลุ่มโรงเรียนการกุศล จังหวัดสงขลา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์. 4(1), 1-15.
พระณัฐวุฒิ สุชาโต (คลังเงิน), บุญช่วย โชติวโส และประจิตร มหาหิง. (2563). การบริหารงานบุคคลโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษาตามหลักพรหมวิหาร 4 สังกัดสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ จังหวัดขอนแก่น, วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น. 7(2), 300 - 301.
พระเทพโสภณ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2554). มณีแห่งปัญญา. กรุงเทพฯ: ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม.
พระปลัดสมเกียรติ อํสุธโร อินถา ศิริวรรณ และระวิง เรืองสังข์. (2564). การบริหารงานบุคคลในยุคดิจิทัล, วารสารบัณฑิตศึกษาปริทัศน์ วิทยาลัยสงฆ์นครสวรรค์. 9(1), 72–75.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2557). ธรรมนูญชีวิต. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์พระพุทธศาสนาของธรรมสภา.
พระมหาชัยวัฒน์ จตฺตมโล (พรหมสนธิ). (2560ข). รูปแบบการบริหารงานบุคคลตามหลักพุทธบริหารการศึกษาของโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา กลุ่มที่ 4. วิทยานิพนธ์หลักสูตรพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
วัชระ คณะทรง. (2565). การบริหารงานบุคคลตามหลักพรหมวิหารธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาระยอง เขต 2. วิทยานิพนธ์หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต คณะครุศาสตร์: มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. กรุงเทพฯ: บริษัทพริกหวานกราฟฟิค จำกัด.
เอกพล กาญจนสำเริง. (2560). ความสัมพันธระหว่างคุณลักษณะของผู้บริหารกับความสำเร็จในการบริหาร กิจการลูกเสือตามความคิดเห็นของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชุมพร เขต 1. วิทยานิพนธ์หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สุราษฎรธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎรธานี.
เอวิกา ปราบพาลทัพพ์. (2565). การบริหารงานบุคคลโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 4. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. 2(1), 41.
Best, John W. 1977. Research in Education. (3rd ed.). Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall, Inc.
Sri K. D. (2005). Buddhism as a Religions. Kuala Lumpur Malaysia: Buddhist Mahavihara Publishing Ltd.
