การบูรณาการความเมตตาเพื่อปกป้องคุณค่าของพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการบูรณาการความเมตตาเพื่อปกป้องคุณค่าของพุทธศาสนาในโลกยุคใหม่ที่เผชิญกับความขัดแย้งทางสังคม วัฒนธรรม และศีลธรรม ความเมตตาถือเป็นคุณธรรมพื้นฐานในหลักธรรม “พรหมวิหาร 4” ที่แสดงออกผ่านภาคปฏิบัติของหลัก “สังคหวัตถุ 4” คือการให้ต่อกันด้วยน้ำใจ การใช้ถ้อยคำไพเราะ การส่งเสริมสนับสนุนช่วยเหลือเกื้อกูล และการวางตนเสมอต้นเสมอปลายไม่เอารัดเอาเปรียบกัน อันเป็นการอยู่ร่วมกันอย่างสันติในสังคม โดยการศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้อง วิเคราะห์กรณีศึกษาและข้อมูลจากบทสัมภาษณ์ที่เผยแพร่ ศึกษากรณีประเทศรวันดาซึ่งใช้กระบวนการกาชาชา เน้นการให้อภัยและการฟื้นฟูศรัทธาในระดับชุมชนภายหลังโศกนาฏกรรมการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ ร่วมกับแนวคิดของท่านติช นัท ฮันห์ ที่เสนอ “การฟังอย่างลึกซึ้ง” และ “การพูดด้วยวาจาแห่งความรัก” ในการเยียวยาความขัดแย้งเพื่อสร้างสังคมแห่งสันติภาพ อีกทั้งศึกษาการบูรณาการเมตตาธรรมผ่านศาสตร์พระราชาตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและโครงการพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ที่ประยุกต์หลักความเมตตาสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืนเพื่อประโยชน์สุขของประชาชนทุกกลุ่มชาติพันธุ์ในสังคมไทย จากกรณีศึกษาของมูลนิธิพุทธะมหาเมตตา บทความยังนำเสนอการให้ทานเป็นยุทธศาสตร์ในการเผยแผ่พุทธศาสนาที่ดำเนินการใน 3 มิติ คือ วัตถุทาน อภัยทาน และธรรมทาน รวมถึงการบูรณาการความเมตตาผ่านบทเพลงธรรมคีตะในสังคมร่วมสมัย เพื่อเป็นเครื่องมือในการเผยแผ่หลักธรรมและสร้างศรัทธา รวมทั้งการประยุกต์ใช้สื่อสังคมออนไลน์ในการเผยแผ่พระธรรม ผลการศึกษาชี้ว่า ความเมตตาในบริบทต่างๆ เมื่อบูรณาการร่วมกับหลักกาลามสูตรและโยนิโสมนสิการในยุคสื่อสังคมออนไลน์ เป็นกลไกเชิงจริยธรรมที่ช่วยปกป้องคุณค่าของพุทธศาสนาและส่งเสริมสันติสุขอย่างยั่งยืน