คุณค่าเชิงพุทธจริยศาสตร์เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตในสังคมยุคดิสรัปชัน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดและทฤษฎีการพัฒนาคุณภาพชีวิตในสังคมยุคดิสรัปชัน 2) เพื่อศึกษาคุณค่าเชิงพุทธจริยศาสตร์ 3) เพื่อวิเคราะห์คุณค่าเชิงพุทธจริยศาสตร์เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตในสังคมยุคดิสรัปชัน 4) เพื่อนำเสนอองค์ความรู้เรื่องคุณค่าเชิงพุทธจริยศาสตร์เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตในสังคมยุคดิสรัปชัน โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพและการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 15 ท่าน มาวิเคราะห์ข้อมูลแล้วนำเสนอด้วยวิธีพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1) แนวคิดและทฤษฎีที่ใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตในยุคดิสรัปชัน คือ ทฤษฎีลำดับขั้นความต้องการของมาสโลว์ และทฤษฎีองค์ประกอบคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลก ซึ่งเน้นการปรับตัวอย่างสมดุลต่อการเปลี่ยนแปลงทางสังคม 4 ด้าน คือ การศึกษา เศรษฐกิจและสังคม สุขภาวะ และการรับข้อมูลข่าวสาร 2) คุณค่าเชิงพุทธจริยศาสตร์ ประกอบด้วย (1) คุณค่าของหลักไตรสิกขาเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านการศึกษา (2) คุณค่าของหลักทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านเศรษฐกิจและสังคม (3) คุณค่าของหลักเบญจศีลและเบญจธรรมเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านสุขภาวะ (4) คุณค่าของหลักกาลามสูตรเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านการรับข้อมูและข่าวสาร 3) วิเคราะห์คุณค่าเชิงพุทธจริยศาสตร์เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต (1) ด้านการศึกษาตามคุณค่าของไตรสิกขา โดยมุ่งเน้นความรู้ทางวิชาการและคุณธรรมจริยธรรม ทักษะสำคัญในศตวรรษที่ 21 และการเรียนรู้ตลอดชีวิต (2) ด้านเศรษฐกิจและสังคมตามคุณค่าของทิฏฐธัมมิกัตถะ โดยมุ่งเน้นความขยัน การออมทรัพย์ การมีเครือข่ายที่ดี และการใช้จ่ายอย่างพอเพียง พร้อมทักษะที่สำคัญเพื่อสร้างความมั่นคง (3) ด้านสุขภาวะ ตามคุณค่าของเบญจศีลและเบญจธรรม มุ่งพัฒนาสุขภาวะทั้งกาย ใจ สังคม และปัญญา เพื่อความสัมพันธ์ที่ดีในสังคม (4) ด้านการรับข้อมูลและข่าวสารตามคุณค่าของกาลามสูตร ส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ข้อมูลและข่าวสารโดยอาศัยเหตุผล การตรวจสอบ และความน่าเชื่อถือของข้อมูล 4) องค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัย เรียกว่า Ethics Model เพื่อบูรณาการกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตด้านการศึกษา ด้านเศรษฐกิจและสังคม ด้านสุขภาวะ และด้านการรับข้อมูลและข่าวสาร
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
- ข้อความใดๆ ที่ปรากฎในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์
เอกสารอ้างอิง
เกียรติพงษ์ อุดมธนะธีระ. (ม.ป.ป.). Wave Revolution-คลื่นการเปลี่ยนแปลงของสังคมโลก. สืบค้น 4 กันยายน 2566 จาก https://www.iok2u.com/article/innovation/wave-revolution
เกียรติพงษ์ อุดมธนะธีระ. (ม.ป.ป.). โลกยุควูก้า (VUCA World) โลกยุคที่มีความผันผวน. สืบค้น 8 กันยายน 2566 จาก https://www.iok2u.com/article/innovation/vuca-world
จิตศริณย์พร ปัญจวัฒนคุณ. (2562). การดำเนินชีวิตในศตวรรษที่ 21 ด้วยหลักพุทธสุนทรียศาสตร์. ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
จิราภรณ์ ตั้งกิตติภาภรณ์. (2559). จิตวิทยาบุคลิกภาพและพฤติกรรมสุขภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เดชา บุญมาสุข. (2559). การบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ยั่งยืน. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
นวรัตน์ ไกรษร. (2562). การเสริมสร้างคุณค่าชีวิตของผู้สูงอายุด้วยอริวัฑฒิ 5. ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิตสาขาวิชาพุทธศาสน์ศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
ประเวศ วะสี. (2545). พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ: ธรรมนูญสุขภาพของคนไทย เครื่องมือนวัตกรรมทางสังคม. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข.
พระครูปลัดสุวัฒนเมธาคุณ (ชัยยันต์ สืบกระพันธ์). (2556). บูรณาการหลักพุทธจริยศาสตร์ในการดำเนินชีวิตของคนไทยในสังคมปัจจุบัน. ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
พระอุดมธีรคุณ (สมคิด จินฺตามโย). (2558). บูรณาการการดำเนินชีวิตที่ดีของชาวพุทธด้วยหลักสติในพุทธปรัชญาเถรวาท. ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2556). พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มูลนิธิมหามกุฏราชวิทยาลัย.
เยาวลักษณ์ กุลพานิช. (2566). อิทัปปัจจยตาเชิงบูรณาการการเสริมสร้างดุลยภาพชีวิตในยุคการปรับเปลี่ยนฉับพลัน. ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
ราชบัณฑิตยสถาน, (2546). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คพับลิเคชั่นส์ จำกัด.
วนิชญา ชัยยา. (2564). การพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนไทยในศตวรรษที่ 21 ตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาท. ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2561). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 40. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.
สมภพ มานะรังสรรค์. (ม.ป.ป.). คนไทยเตรียมรับมือ 6 Super Disruption. สืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2566 จาก https://www.wearecp.com/th-1904-256
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2566-2570. สืบค้นเมื่อ 4 กันยายน 2566 จาก https://www.nesdc.go.th/ewt_news. php?nid=13651&filename=develop_issue
อำพล บุดดาสาร. (2556). การพัฒนามนุษย์ตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาท. ศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
Toffler, A. (1990). The Third Wave. แปลโดย รจิตลักษณ์ แสงอุไร และคณะ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: Global Brain.
BIZPROMPT. (ม.ป.ป.). ยุค disruption สำคัญอย่างไร. สืบค้น 15 กันยายน 2566 จาก https://www.biz promptinfo.com /ยุค-disruption-คืออะไร-สำคัญอย่าง/
Suthisansanee, T. (ม.ป.ป.). ทฤษฎีมาสโลว์ ลำดับขั้นความต้องการของ Maslow’s Hierarchy of Needs. สืบค้น 5 ตุลาคม 2566 จาก https://thewisdom.co/content/maslows-hierarchy-of-needs/
