การสร้างสรรค์บทเพลงจากภาพปูนปั้นพุทธประวัติวัดไชยวัฒนาราม

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยคุณภาพเชิงสร้างสรรค์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลภาพปูนปั้นพุทธประวัติวัดไชยวัฒนาราม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และเพื่อสร้างสรรค์บทเพลงจากภาพปูนปั้นพุทธประวัติวัดไชยวัฒนาราม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยศึกษาแนวคิดและทฤษฎีจากเอกสารทางวิชาการ เก็บข้อมูลจากการลงพื้นที่ภาคสนามและการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญโดยใช้แบบสัมภาษณ์เพื่อเก็บข้อมูลจากผู้เชี่ยวชาญด้านพุทธศาสนา ประวัติศาสตร์ โบราณคดี และดุริยางคศิลป์ การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อกำหนดประเด็นการสร้างสรรค์บทเพลงและการอธิบายรายละเอียดของทำนองเพลงสร้างสรรค์
          ผลการวิจัยพบว่า (1) วัดไชยวัฒนารามสร้างขึ้นโดยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง ตั้งอยู่บริเวณริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งทิศตะวันตก นอกเกาะเมือง ปรากฏร่องรอยภาพปูนปั้นพุทธประวัติที่แสดงเหตุการณ์สำคัญ 3 เหตุการณ์คือ ประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน ซึ่งตรงกับวันวิสาขบูชาอันเป็นวันสำคัญของพุทธศาสนิกชนทั่วโลก (2) การสร้างสรรค์บทเพลงจากภาพปูนปั้นพุทธประวัติวัดไชยวัฒนาราม เป็นการสร้างสรรค์เพลงชุดในรูปแบบดนตรีเล่าเรื่องตามหลักฐานข้อมูล สร้างสรรค์ตามหลักการประพันธ์ทางดุริยางคศิลป์ ใช้หลักการตั้งชื่อบทเพลงตามเหตุที่มาของครูมนตรี ตราโมท ประกอบด้วยบทเพลงสร้างสรรค์จำนวน 5 บทเพลง คือ เพลงนบอภิวันท์ เพลงดุสิตสมภพ เพลงรุ่งอรุณวันเพ็ญ เพลงละสังขาร และเพลงไชยวัฒนาราม กำหนดให้บรรเลงโดยวงปี่พาทย์ไม้นวมเพื่อสื่อความนอบน้อมบูชา สะท้อนคุณค่าความสำคัญทางพระพุทธศาสนาและเพื่อเป็นแนวทางการศึกษาเกี่ยวกับการประพันธ์เพลงไทยให้สามารถใช้เรียนรู้และฝึกปฏิบัติตามได้โดยง่าย