การศึกษาในระบบ : สัญญาณแห่งวิกฤตและโอกาสในการพัฒนา

Main Article Content

เมธชนนท์ ประจวบลาภ

บทคัดย่อ

การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมด้านนโยบายทางการเมือง ทัศนคติทางการเมืองของคนรุ่นใหม่การเข้าสู่ตลาดแรงงานของประชากรจากปัญหาเศรษฐกิจและความเหลื่อมล้ำ การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างสมบูรณ์ จากการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างประชากร และเทคโนโลยีดิจิทัลที่เข้ามาอำนวยความสะดวกในการเรียนรู้ ทุกที่ทุกเวลา ทำให้การศึกษาในระบบโรงเรียนที่มีลักษณะขาดความยืดหยุ่น ไม่สามารถปรับตัวให้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ส่งผลให้การศึกษาในระบบโรงเรียนได้รับความนิยมลดลง มีการควบรวมหรือยุบโรงเรียนมากขึ้น รวมถึงอาจมีการเปลี่ยนแปลงสถานที่จัดการศึกษาไปสู่พื้นที่อื่นที่ไม่ใช่โรงเรียน หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงต้องดำเนินการ (1) ปรับปรุงกฎระเบียบ ข้อบังคับของการจัดการศึกษาให้มีความยืดหยุ่นคล่องตัว (2) พัฒนาหลักสูตรให้ทันสมัยและใช้งานได้จริงในชีวิตประจำวัน (3) พัฒนาครูให้มีทักษะการสอนสมัยใหม่ (4) เชื่อมโยงการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย และ (5) เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาประเทศภายใต้สังคมผู้สูงอายุ เพื่อให้การศึกษาในระบบสามารถธำรงรักษาบทบาทการเป็นแหล่งเรียนรู้ของชุมชนและสังคมต่อไป

Article Details

บท
บทความวิชาการ

References

กองบรรณาธิการ The Active. (2563). จบใหม่ไร้งาน อนุสรณ์ แนะรัฐแก้เชิงรุก. [Online]. Available : https://theactive.net/news/20201002-6/. [2566, พฤศจิกายน 30].

ชโรชีนีย์ ชัยมินทร์. (2562). MOOC : เพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตในศตวรรษที่ 21. วารสารมนุษยศาสตร์และ

สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่, 1 (1), 46-70.

ชิดชงค์ ส. นันทนาเนตร. (2564). ความจำเป็นและเป้าหมายในการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ ใน การเรียนรู้เพื่อชีวิตสำหรับผู้สูงอายุ หน่วยที่ 1-7. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

เด็กไม่พ้นวิกฤต หลุดนอกระบบนับแสน เหตุครอบครัวไร้งานทำ-สิ้นหวัง, (2566, มิถุนายน 19). ใน เดลินิวส์ออนไลน์.[Online]. Available: https://www.dailynews.co.th/news/2450208/. [2566, ธันวาคม 3].

ทองอยู่ แก้วไทรฮะ. (2544). ระบบการศึกษา ใน ประมวลสาระชุดวิชาปรัชญาและหลักการศึกษานอกระบบ หน่วยที่ 1-5. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ธนพล ชัยชนะ. (2560). การตัดสินใจของผู้ปกครองในการส่งบุตรหลานเข้าศึกษาโรงเรียนศรีราชา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 18. สารนิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยบูรพา.

ธีรศักดิ์ อุปไมยอธิชัย. (2560). พื้นฐานการจัดการการศึกษา. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นิคม ทาแดง และทวีวัฒน์ วัฒนะกุลเจริญ. (2562). เทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษากับการศึกษา ใน การพัฒนา

หลักสูตร หน่วยที่ 1-7. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

บุศรา นิยมเวช. (2563). ทฤษฎีการเรียนรู้ด้านการศึกษาและการศึกษาตลอดชีวิต. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ประกาศคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. (2562, 22 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอนพิเศษ 130

ง. 25-30.

ปรัชญา เวสารัชช์. (2562). สภาพสังคมและเศรษฐกิจกับการศึกษา ใน การพัฒนาหลักสูตร หน่วยที่ 1-7.

นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

พระราชบัญญัติการศึกษาภาคบังคับ พ.ศ. 2545. (2545, 31 ธันวาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 119 ตอนที่ 128 ก. 11-14.

พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. (2542, 19 สิงหาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 116 ตอนที่ 74

ก. 1-23.

พระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566. (2566, 19 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 140 ตอนที่ 20

ก. 60-72.

เมธชนนท์ ประจวบลาภ และคณะ. (2566). แนวทางการพัฒนาสื่อการเรียนรู้เพื่อสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ยาสูบของเด็กและเยาวชนในระบบการศึกษาและการศึกษานอกระบบ (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ.

ศิริสุดา แสงทอง. (2564). ความตื่นตัวทางการเมืองของคนรุ่นใหม่ : จุดยืนประชาธิปไตยใหม่แห่งอนาคต. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8 (2), 286-297.

ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร. (2565). สถิติการศึกษาประจำปี 2564. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์อักษรไทย.

เศรษฐา ทวีสิน. (2566). คำแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรี. กรุงเทพฯ : สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.

สำนักข่าว Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ. (2563). ผลสำรวจพิษโควิด-19 ทำผู้ปกครองตกงาน พบกู้เงินเพื่อใช้จ่าย.

[Online]. Available: https://www.hfocus.org/content/2020/07/19830. [2566, ธันวาคม 3].

สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. (2566). สถิติการศึกษาฉบับย่อ ประจำปี 2566. [Online]. Available : http://mis.moe.go.th/wp-content/uploads/2023/08/stat2566_01.pdf. [2567, มกราคม 9].

สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580 (ฉบับย่อ).

[Online]. Available : https ://www.nesdc.go.th/download/document/SAC/NS_SumPlanOct2018 .pdf. [2567, กุมภาพันธ์ 7].

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). มาตรฐานการศึกษาของชาติ พ.ศ. 2561. นนทบุรี : 21 เซนจูรี่.

_______. (2563). รายงานผลการประเมินและข้อเสนอแนะปรับปรุงแก้ไขกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการศึกษาให้สอดคล้องกับกฎหมายการศึกษาชาติ. กรุงเทพฯ : อีเลฟเว่นสตาร์ อินเตอร์เทรด.

_______. (2564). การติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษาเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประเทศไทย. กรุงเทพฯ : พริกหวานกราฟฟิค.

_______. (2564). สมรรถนะการศึกษาไทยในเวทีสากล ปี 2563. กรุงเทพฯ : 21 เซ็นจูรี่. สำนักงานสภาพัฒนาการ

เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาประชากรเพื่อการพัฒนาประเทศ

ระยะยาว (พ.ศ. 2565-2580). [Online]. Available : https://www.nesdc.go.th/ewt_w3c/

ewt_dl_link .php?nid=13500. [2566, ธันวาคม 7].

สุมาลี สังข์ศรี. (2562). การพัฒนาการเรียนรู้ตลอดชีวิต ใน การพัฒนาหลักสูตร หน่วยที่ 8-15.

นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สุมิตร สุวรรณ. (2554). การกำหนดยุทธศาสตร์. นครปฐม : เพชรเกษมพริ้นติ้ง กรุ๊ป.

อภิชาติ รอดนิยม. (2564). เทคโนโลยีการศึกษากับการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ในยุคใหม่. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 6 (9), 123-133.

อภิวัฒน์ รัตนวราหะ. (2564). การคาดการณ์เชิงยุทธศาสตร์. เชียงใหม่ : สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ.

Organization for Economic Cooperation and Development. (2023). PISA 2022 Results (Volume I) : The State of Learning and Equity in Education. [Online]. Available : https://www.oecd-

ilibrary.org/sites/53f23881-en/index.html?itemId=/content/publication/53f2 3881-en.

, February 7].

Paulo Freire. (2005). Pedagogy of the Oppressed : 30th Anniversary Edition. New York : Continuum.