พ่อเจ้าหลวง : ประวัติศาสตร์ความทรงจำร่วมของชาวม้ง บ้านหนองหอย
บทคัดย่อ
หมู่บ้านหนองหอย ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ ได้ก่อ ตั้งมายาวนานกว่า ๖๐ ปี ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวม้ง ในอดีตประสบปัญหา หลายด้านทั้งความเป็นอยู่ การดำรงชีวิต ที่ดินทำกิน ยาเสพติดเพราะหมู่บ้าน หนองหอยเป็นแหล่งผลิตฝิ่นที่อยู่ใกล้ตัวเมืองเชียงใหม่มาก ซึ่งเสี่ยงต่อ ความมั่นคงของประเทศ ปัญหาการตัดไม้ทำลายป่าเพื่อแผ้วถางพื้นที่ดินทำกิน การทำลายแหล่งต้นนํ้าลำธาร จนกระทั่งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล อดุลยเดช ได้เสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมราษฎร ณ หมู่บ้านหนองหอย ครั้งแรก เมื่อปี พ.ศ.๒๕๑๒ เพื่อทอดพระเนตรปัญหาดังกล่าวด้วยพระองค์เอง จากเหตุการณ์ในครั้งนั้น ได้เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่กับชุมชนม้ง แห่งนี้ แนวพระราชกระแสรับสั่งการปลูกพืชทดแทนฝิ่น ต่อมาได้ก่อตั้งขึ้นเป็น โครงการหลวงหนองหอย มีวัตถุประสงค์สำคัญคือการให้ความช่วยเหลือชาวไทย ภูเขาให้เลิกปลูกฝิ่น ให้หันมาปลูกพืชผักผลไม้ทดแทนเพื่อสร้างงานสร้างอาชีพ ที่ยั่งยืน รวมทั้งการปลูกฝังให้รู้คุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติ ตลอดระยะเวลาที่ พระองค์เสด็จประพาสพื้นที่แห่งนี้หลายครั้ง ชาวม้งบ้านหนองหอยสามารถ ดำรงชีวิตได้อย่างสงบสุขในฐานะประชาชนคนไทยภายใต้ร่มพระบรมโพธิสมภาร อันนำความปลาบปลื้ม ความจงรักภักดี และได้ขนานนามแก่พระองค์ว่า “พ่อเจ้าหลวง” บทความนี้มีวัตถุประสงค์สำคัญคือ การรวบรวมและทำการเรียบเรียง ข้อมูลเอกสารงานวิจัย แหล่งข้อมูลออนไลน์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อถ่ายทอดเรื่อง ราวเกี่ยวกับ พระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่มีต่อชาวม้งบ้านหนองหอยผ่านความทรงจำผ่านการบอกเล่าซึ่งเป็นเพียงแค่เศษ เสี้ยวหนึ่งที่สะท้อนความรู้สึกที่มีอีกมากมายในพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ จุดมุ่งหวังสำคัญคือเป็นข้อบันทึกทางประวัติศาสตร์ชุมชน ที่จะถ่ายทอดความทรงจำ ของชาวม้งรุ่นหนึ่งไปยังชาวม้งรุ่นต่อๆ ไปไม่ให้สูญหายตราบนานเท่านาน
References
จิตรา อินทรกำแพง. ความทรงจำร่วมของชาวม้ง กรณีศึกษาศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่, รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ และมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่. ๒๕๕๓.
ภีศเดช รัชนี และคณะ. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและโครงการหลวง.มปท. : Allied Printers. A division of The Post Publishing Public Company Limited. ๒๕๕๑.
องค์การบริหารส่วนตำบลแม่แรม. ม.ป.ท. ประวัติหมู่บ้านหนองหอยเก่าหมู่ที่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. เชียงใหม่ :องค์การบริหารส่วนตำบลแม่แรม.
นายจิน, อายุ ๖๔ ปี, ๔๕ หมู่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่,สัมภาษณ์ : ๖ สิงหาคม ๒๕๕๓.
นางพิม, อายุ ๗๐ ปี, ๑๒ หมู่ ๑๑ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่,สัมภาษณ์ : ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๕๓.
นายไล, อายุ ๗๔ ปี, ๗ หมู่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่,สัมภาษณ์ : ๒๓ มีนาคม ๒๕๕๓.
นางยอด, อายุ ๗๒ ปี, ๗ หมู่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่.สัมภาษณ์ : ๒๓ มีนาคม ๒๕๕๓.
นายซัน, อายุ ๖๓ ปี, ๓๓ หมู่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่.สัมภาษณ์ : ๑๐ เมษายน ๒๕๕๓.
นางหวาน, อายุ ๖๐ ปี, ๓๓ หมู่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่.สัมภาษณ์ : ๑๐ เมษายน ๒๕๕๓.
นายเสน, อายุ ๔๓ ปี, ๙ หมู่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่.สัมภาษณ์ : ๙ เมษายน ๒๕๕๓.
นางปัน, อายุ ๒๙ ปี, ๑๘/๑ หมู่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่.สัมภาษณ์ : ๙ เมษายน ๒๕๕๓.
นางสาวนิด, อายุ ๔๐ ปี, ๔๕ หมู่ ๗ ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่,สัมภาษณ์ : ๖ สิงหาคม ๒๕๕๓.
นายสุรินทร์ เตชะเลิศพนา, ที่ทำการผู้ใหญ่บ้านหนองหอย ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่, สัมภาษณ์ : ๓๑ มกราคม ๒๕๖๐
โครงการหลวงหนองหอย. แหล่งข้อมูลออนไลน์ : http://www.hungryfatguy.com/2012/11/baanmonmuan/, สืบค้น เมื่อวันที่ ๒๐ ธันวาคม ๒๕๕๙.
ชาวเขาโครงการหลวงฯ ลงดอย กราบสักการะพระบรมศพในหลวง รัชกาลที่ ๙. แหล่งข้อมูลออนไลน์ : http://w3.manager.co.th/OnlineSection/ViewNews.aspx?NewsID=9590000124210, สืบค้นเมื่อวันที่ ๒๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๙.
นิทรรศการโครงการหลวง ใต้ร่มพระบารมี ๔๗ ปี โครงการหลวง, วันที่ ๒๒-๒๕ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๙ ณ หอประชุมมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่.
พ่อเจ้าอยู่หัว (TxivVajHuabTais). แหล่งข้อมูลออนไลน์ : https://www.youtube.com/watch?v=JPtp5W9kBtY, สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๙ พฤศจิกายน ๒๕๕๙.
พี่น้องชาวม้งทั่วเชียงใหม่ระดมหัวใจร่วมแสดงความอาลัยในหลวง รัชกาลที่ ๙. แหล่งข้อมูลออนไลน์ : http://www.manager.co.th/Local/ViewNews.aspx?NewsID=9590000111570, สืบคน้ เมื่อวันที่ ๑๕ ธันวาคม ๒๕๕๙.
โรงเรียนเจ้าแม่หลวงอุปถัมภ์ ๒. แหล่งข้อมูลออนไลน์ : http://data.bopp-obec.info/web/index_view_history.php?School_ID=1050130427&page=history, สืบค้นเมื่อวันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๕๕๙.
โรงเรียนเจ้าแม่หลวงอุปถัมภ์ ๒. แหล่งข้อมูลออนไลน์ : http://oknation.nationtv.tv/mblog/entry.php?id=967672, สืบค้น เมื่อวันที่ ๒๕ ธันวาคม ๒๕๕๙.
พี่น้องชาวม้งทั่วเชียงใหม่ระดมหัวใจร่วมแสดงความอาลัยในหลวง รัชกาลที่ ๙. แหล่งข้อมูลออนไลน์ : http://www.manager.co.th/Local/ViewNews.aspx?NewsID=9590000111570, สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๕๙.
อรรถจักร สัตยารักษ์, ประวัติศาสตร์ว่าด้วยความทรงจำร่วมของคนในท้องถิ่น, แหล่งข้อมูลออนไลน์ : http://vijai.trf.or.th/Activity_detail.asp?topicid=861, สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๙ พฤศจิกายน ๒๕๕๙.
อนุ เนินหาด. ซะป๊ะเรื่องเก่า. http://ww.thainews70.com/news-culture-arnu/view.php?topic=124, สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๑ พฤษภาคม ๒๕๖๐.
เอกชัย หงส์กังวาน. เส้นทางค้ายาเสพติดในสามเหลี่ยมทองคำ. แหล่งข้อมูลออนไลน์ : http://facebook.com/permalink.php?story_fbid=186516168429859&id=1000121144304366, สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๑ พฤษภาคม ๒๕๖๐.
Collective Memory. แหล่งข้อมูลออนไลน์: https://en.wikipedia.org/wiki/Collective_memory, สืบค้นเมื่อวันที่ ๒๐ ตุลาคม ๒๕๕๙.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2017 สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน “วารสารข่วงผญา” ถือเป็นลิขสิทธิ์ของสำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจาก สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
2. เนื้อหาบทความที่ปรากฏในวารสารเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใดๆ