“อุดมการณ์ล้านนานิยม” ในบทเพลงของ จรัล มโนเพ็ชร

บทคัดย่อ

บทความนี้วัตถุประสงค์เพื่อค้นหาและวิเคราะห์อุดมการณ์ ในบทเพลง ของ จรัล มโนเพ็ชร โดยใช้แนวคิดอุดมการณ์ของหลุยส์ อัลธูแซร์ และแนวคิด สัญศาสตร์พบว่า จรัล มโนเพ็ชร ได้ผลิตผลงานภายใต้อุดมการณ์ล้านนานิยมโดย การประกอบสร้างความเป็นล้านนาผ่านงานวรรณกรรม ๖ ลักษณะ คือ ๑) สร้าง ความเป็นล้านนาผ่านภาษา ๒) สร้างความเป็นล้านนาผ่านภูมิปัญญา จำแนกได้ ๔ ลักษณะคือ ประเพณีล้านนา การขับขาน อาหาร และเครื่องแต่งกาย ๓) สร้าง ความเป็นล้านนาโดยยึดโยงกับพระพุทธศาสนา ๔) สร้างความเป็นล้านนา ผ่านบุคคลในประวัติศาสตร์ ๕) สร้างความเป็นล้านนาผ่านวาทกรรมคนเมือง จำแนกได้ ๓ ลักษณะ คือ คนเมืองหวงแหนแผ่นดินเกิด คนเมืองผิวขาว และ คนเมืองไม่ใช่ลาว ๖) สร้างความเป็นล้านนาผ่านการเชื่อมโยงกับส่วนกลาง โดยมี จุดประสงค์เพื่อสร้างจุดยืนให้กับ “ล้านนา” ภายใต้กระแสชาตินิยมจากส่วนกลาง