พฤติกรรมของผู้ใช้บริการนวดแพทย์แผนไทย กรณีศึกษาศูนย์แพทย์แผนไทยเทศบาลนครเชียงใหม่ ตำบลพระสิงห์ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) พฤติกรรมของผู้ใช้บริการแพทย์แผนไทย 2) ผลทางด้านร่างกาย        ที่เกิดขึ้นภายหลังการรับบริการนวดแผนไทย และ 3) อาการก่อนและหลังเข้ารับบริการนวดแผนไทย รวมถึงการรักษาด้วยแพทย์แผนไทยและแพทย์แผนปัจจุบัน ณ ศูนย์แพทย์แผนไทยเทศบาลนครเชียงใหม่ ตำบลพระสิงห์ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ การวิจัยนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน โดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกและแบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างผู้ใช้บริการจำนวน 20 คน การศึกษาครั้งนี้อาศัยแนวคิดแพทย์แผนโบราณ แนวคิดสมุฏฐานเวชกรรมไทย และแนวคิดทฤษฎีการแพทย์แผนปัจจุบัน รวมถึงมุมมองของการแพทย์แผนปัจจุบันต่อการเกิดโรค

ผลการศึกษาพบว่า 1) พฤติกรรมของผู้ใช้บริการ คือ การนั่งทำงานเป็นเวลานาน การยืนสอนหนังสือ    การทำงานบ้าน รวมถึงการทำสวน เกิดอุบัติเหตุ และผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 เป็นสาเหตุทำให้มีอาการปวดเมื่อยร่างกาย เช่น คอ บ่า ไหล่ ผู้ใช้บริการส่วนจึงใหญ่ตัดสินใจเข้ารับการรักษาเนื่องจากอาการปวดเรื้อรังที่ไม่ดีขึ้นตามเวลา 2) ภายหลังการรักษา พบว่า  ผู้ป่วยส่วนใหญ่อาการดีขึ้นแต่ไม่สามารถกลับสู่สภาพปกติได้อย่างสมบูรณ์ นอกจากนี้ ยังพบว่าผู้ใช้บริการส่วนใหญ่ขาดกำลังใจในการรักษา เนื่องจากตัดสินใจเข้ารับการรักษาด้วยตนเอง อย่างไรก็ตามผู้ใช้บริการบางส่วนได้รับกำลังใจจากลูกหลานและผู้ให้บริการนวด และ  3) ผู้ใช้บริการส่วนใหญ่รู้สึกผ่อนคลายและร่างกายเบาสบายขึ้นภายหลังการรักษา เนื่องจากได้รับการนวดตรงจุด  ที่มีอาการ ทั้งนี้ ผู้ใช้บริการส่วนใหญ่เคยรับการรักษาจากแพทย์แผนปัจจุบันมาก่อน แต่เนื่องจากอาการไม่ดีขึ้น จึงตัดสินใจมารับการรักษาด้วยแพทย์แผนไทย ผลการศึกษาสะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตของชาวเชียงใหม่ที่ต้องทำงานหนักเพื่อการดำรงชีพ ส่งผลให้สุขภาพเสื่อมโทรม ทำให้มีแนวโน้มหันมาใช้บริการนวดแผนไทยมากขึ้น เนื่องจากใช้เวลาในการรักษาน้อยกว่าและมีค่าใช้จ่ายต่ำกว่าการรักษาในโรงพยาบาล