Prince Sakolworanakorn Worawan and Thai Municipality

Main Article Content

Nattapoll Chaiching

Abstract

     This article is a study of the local government development in Thailand through the role of Prince Sakonwanakorn Worawan, as he played an important role in driving Thai municipalities under absolute monarchy and democracy, including
the roles of civil servants, law committees, political consultants, parliamentary candidates, labor leaders, and academics. Which his hoped that the municipality be the foundation of democracy and social justice for his country. In addition,
this article proposes that the origin of Thai local government was not the Traditional Thai State but also it was born in the modern state. e had played an important role in driving this success.

Article Details

How to Cite
chaiching ื. . (2020). Prince Sakolworanakorn Worawan and Thai Municipality. King Prajadhipok’s Institute Journal, 17(3), 79–113. Retrieved from https://so06.tci-thaijo.org/index.php/kpi_journal/article/view/244060
Section
Original Articles

References

เอกสารชั้นต้น

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (2468, 11 มกราคม – 8 มีนาคม). เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ร.7ม.3/4 เรื่อง ตั้ง ม.จ.สกลวรรณากร เป็นอธิบดีกรมสาธารณสุข และเรื่องการประกาศตั้งข้าราชการชั้นอธิบดี.

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (2471, 18 สิงหาคม). เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ร.7ม.7.5/1 เรื่อง รายงานการประชุมเสนาบดีสภา.

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (2472ก, 30 มกราคม). เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ร.7ม.7.5/2 เรื่อง สำเนาความเห็นของกรรมการพิจารณารายงานของนายอาร์.ดี.เครก เรื่องเทศบาลในกรุงเทพพระมหานคร.

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (2472ข, 19-28 พฤศจิกายน). เอกสารกรมราชเลขาธิการ รัชกาลที่ 7 กระทรวงมหาดไทย ร.7ม.16.4/142 เรื่อง การปกครองโดยลักษณะเทศบาล ซึ่งอธิบดีกรมสาธารณสุข ทรงแสดงในที่ประชุมเทศา พ.ศ. 2472.

หอจดหมายเหตุแห่งชาติ. (2476 – 2482, 4 พฤษภาคม-19 มิถุนายน). เอกสารสำนักนายกรัฐมนตรี สร.0201.62/1 โครงการและการ ปฏิบัติงานกระทรวงมหาดไทย (พ.ศ. 2476 – 2482).

สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2476, 8 สิงหาคม). โครงการกองการโฆษณา ใน รายงานการประชุมคณะรัฐมนตรี ครั้งที่ 13/2476). กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.

สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2476, 29 สิงหาคม). โครงการกองการโฆษณา ใน รายงานการประชุมคณะรัฐมนตรี ครั้งที่ 19/2476. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.

สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2476, 15 พฤษภาคม). ตั้งกรรมาธิการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติเทศบาล. ใน รายงานการประชุมคณะรัฐมนตรี ครั้งที่ 26/2476. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.

สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2476, 10 ตุลาคม). สลค.3.8.3/3 เรื่องบันทึกการปรุงแต่งเทศบาลในสยาม.

สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2476, 16 มีนาคม). พระราชบัญญัติเทศบาล. ใน รายงานการประชุมคณะรัฐมนตรี ครั้งที่ 28/2476 (สมัยที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.

สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2476, 15 สิงหาคม). ย้ายหม่อมเจ้าสกลวรรณากร วรวรรณ ไปรับราชการ

กระทรวงมหาดไทย. ใน รายงานการประชุมคณะรัฐมนตรี ครั้งที่ 15/2476. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการคณะรัฐมนตรี.

สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (9 ตุลาคม 2476). สลค.3.8.3/3 ลักษณะของเทศบาลในนานาประเทศ.

สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. (2476, 4 ธันวาคม). สลค.3.8.3/3 หนังสือที่ น.6088/2476.

เอกสารชั้นรอง

การสำรวจโภคกิจในชนบท. (2477, 12 มิถุนายน). ประชาชาติ. น. 1.

ฉัตรทิพย์ นาถสุภา. (2539). ประวัติศาสตร์การปฏิวัติอุตสาหกรรมเปรียบเทียบ. กรุงเทพฯ: ศูนย์ศึกษาเศรษฐศาสตร์การเมือง คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ณัฐพล ใจจริง. (2549-2550). มองคดีการลบชื่อนักศึกษา กรณีกบฏสันติภาพ ผ่านเอกสารศาสตราจารย์วิจิตร ลุลิตานนท์. จุลสารหอจดหมายเหตุมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 10.

ณัฐพล ใจจริง. (2557). รายงานวิจัย เรื่อง พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวกับแนวพระราชดำริด้านการปกครองท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.

ณัฐพล ใจจริง. (2561). รายงานวิจัย เรื่อง หม่อมเจ้าสกลวรรณากร วรวรรณกับอุดมคติทางสังคมกับการปกครองท้องถิ่นไทย. กรุงเทพฯ: คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ดำริห์ เรืองสุธรรม. (2544). ขบวนการแรงงานไทยในการต่อต้านญี่ปุ่นในสงครามโลกครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ.

ดุลภากร วรวรรณ,หม่อมเจ้า. (2477). การไฟฟ้าเทศบาล: คำบรรยายในการอบรมที่ปรึกษาเทศบาล, พ.ศ.2477. พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

เดชสหกรณ์, หลวง, (2477). การพาณิชย์และการสหกรณ์:คำบรรยายในการอบรมที่ปรึกษาเทศบาล พ.ศ. 2477. พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

แต่งตั้งราชบัณฑิต. (2477, 5 มิถุนายน). ประชาชาติ. น. 2.

ทิพวรรณ เจียมธีรสกุล. (2544). ปฐมทรรศน์ทางการเมืองของปรีดี พนมยงค์. กรุงเทพฯ: เรือนแก้วการพิมพ์.

ทวีศักดิ์ เผือกสม. (2550). เชื้อโรค ร่างกาย และรัฐเวชกรรม: ประวัติศาสตร์การแพทย์สมัยใหม่ในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2542, มกราคม – เมษายน). ปรีดี พนมยงค์ กับการปกครองท้องถิ่นไทย. วารสารธรรมศาสตร์, 25(1), 35-44.

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2547). สถานภาพของความรู้ทางประวัติศาสตร์เรื่องรัฐและรัฐบาลไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2553). การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475. กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน.

ประกิตกลศาสตร์, พระยา. (2477ก). การโยธาเทศบาล คำบรรยายในการอบรมที่ปรึกษาเทศบาล พ.ศ. 2477. พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2477ข). การหาน้ำจืด การประปา การระบายน้ำและการชลประทาน: คำบรรยายในการอบรมที่ปรึกษาเทศบาล พ.ศ.2477. พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

ประกิตกลศาสตร์, พระยา และเดชาติวงศ์, หลวง. (2477). การอุตสาหกรรม: คำบรรยายในการอบรมที่ปรึกษาเทศบาล พ.ศ. 2477.

พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

ประดิษฐมนูธรรม, หลวง. (2475). คำชี้แจงเค้าโครงการเศรษฐกิจและเค้าร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยการประกันความสุขสมบูรณ์ของราษฎรกับเค้าร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยการประกอบเศรษฐกิจ. พระนคร: โรงพิมพ์ลหุโทษ.

พรพิมลพรรณ รัชนี, หม่อมเจ้าหญิง. (2499). ประวัติหม่อมเจ้าสกลวรรณากร วรวรรณ. ใน ประวัติกับปาฐกถาของหม่อมเจ้าสกลวรรณากร วรวรรณ. ธนบุรี: โรงพิมพ์พาณิชย์เจริญ.

พระราชบัญญัติจัดระเบียบเทศบาล พ.ศ. 2476. (2476, 24 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 51.

พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. 2476. (2477, 24 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 51.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2476, 26 มีนาคม). รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 20/2476 สามัญ สมัยที่ 2.

กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2478, 25 ตุลาคม). รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 21/2478 สามัญ สมัยที่ 2.

กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2490, 12 สิงหาคม). รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 10/2490. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

รายงานการประชุมกรรมการพิจารณาเค้าโครงการเศรษฐกิจแห่งชาติ ณ วังปารุสกวัน 12 มีนาคม พ.ศ.2476. (2526). ใน ปรีดี พนมยงค์, ปรีดี พนมยงค์กับสังคมไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

เล้ง ศรีสมวงศ์. (2477). ความรู้ทั่วไปในการพาณิชย์ คมนาคมและอุตสาหกรรม:คำบรรยายในการอบรมที่ปรึกษาเทศบาล พ.ศ. 2477. พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2477ก, 12 มิถุนายน). การสำรวจโภคกิจในชนบท. ประชาชาติ. น. 5.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2477ข). ปาฐกถาเรื่อง ระเบียบการเมืองในยุโรปทุกวันนี้. ใน เทศาภิบาล เล่ม 33 ตอน 9 (พิเศษ).

ม.ป.ท.: ม.ป.พ.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2484ก, มกราคม). การบูรณะชนบท. ใน เทศาภิบาล เล่ม 41 ตอน 1. ม.ป.ท.: ม.ป.พ.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2484ข). ปาฐกถาวิกฤติในทฤษฎีแห่งรัฐ. พระนคร: ม.ป.พ.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2489ก). เอกสารฉะบับที่ 1 ของคณะพรรคสหชีพ ปาฐกถาเรื่องสหชีพในธรรมชาติในอดีตและในปัจจุบัน โดยหม่อมเจ้าสกลวรรณากร ฯ ที่ปรึกษาของคณะพรรคสหชีพ แสดงที่สวนอัมพร เมื่อ 19 ก.พ. 2489. พระนคร: โรงพิมพ์สมรรคภาพ.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2489ข). รัฐธรรมนูญสหชีพ. พระนคร: โรงพิมพ์สหไทย.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2491). วิทยาศาสตร์การคลัง คำสอนชั้นปริญญาโท พ.ศ. 2491. พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2494). ปาฐกถา เรื่อง นักศึกษากับสังคม. ใน คณะกรรมการนักศึกษา มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง (รวบรวม), ปาฐกถา. พระนคร: โรงพิมพ์รุ่งนคร.

สกลวรรณากร วรวรรณ, หม่อมเจ้า. (2496). เทศบาลและสาธารณูปโภค. พระนคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์,

สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล. (2523). ประวัติการต่อสู้ของชนชั้นกรรมกรไทย. วารสารรพี’23, 94-123.

สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ. (2553). แผนชิงชาติไทย ว่าด้วยรัฐและการต่อต้านรัฐ สมัยจอมพล ป. พิบูลสงครามครั้งที่สอง (พ.ศ. 2491 – 2500). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ 6 ตุลารำลึก,

สุวรรณวาจกกสิกิจ, หลวง และจรูญ สืบแสง. (2477). การเกษตร: คำบรรยายในการอบรมที่ปรึกษาเทศบาล พ.ศ.2477. พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

สุวัสดี โภชน์พันธ์. (2543). เทศบาลและผลกระทบต่ออำนาจท้องถิ่น. (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, สาขาประวัติศาสตร์. กรุงเทพฯ.

หยุด แสงอุทัย. (2517). เค้านโยบายของคณะพรรคสหชีพ. ใน พรรคการเมือง. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์พิศเณศ.

อลงกรณ์ อรรคแสง. (2547). พัฒนาการการจัดโครงสร้างองค์กรปกครองท้องถิ่นไทยเปรียบเทียบต่างประเทศ. (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, สาขาการปกครอง. กรุงเทพฯ.

อาจอัคคีการ, หลวง. (2477). การกำจัดอุจจาระและขยะมูลฝอย กับความสะอาดของบ้านเมือง คำบรรยายในการอบรมที่ปรึกษาเทศบาล พ.ศ.2477. พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง.

เอกสารชั้นต้น

NARA, RG 59 General Record of Department of State Decimal file 1945-1949 Box 7250, Chronology of scheme-Siam.

NARA, RG 59 General Record of Department of State Decimal file 1945-1949 Box 7250, The Sahacheep : A Chronology, 13 March 1946.

NARA, RG 59 General Record of Department of State Decimal file 1945-1949 Box 7250, Brief Guide to Political Party in Siam.

เอกสารชั้นรอง

Batson, Benjamin A. (1984). The End of the Absolute Monarchy in Siam. Singapore: Oxford University Press.

Kasian Tejapira. (2001). Commodifying Marxism : the Formation of Modern Thai Radical Culture, 1927-1958. Kyoto, Japan: Kyoto University Press.

Kullada Kesboonchoo Mead. (2004). The Rise and Decline of Thai Absolutism. New York: Routledge Curzon.

Landon, Kenneth Perry. (1968). Siam in Transition : A Brief Survey of Culture Trends in The Five Years since the Revolution of 1932. New York: Greenwood Press.

Royal Delegate. (1949, October 14). The Straits Times. p. 2.

Sivaram, M. (1936). The New Siam in The Making : A Survey of The Political Transition in Siam1932 – 1936. Bangkok: Stationers Printing Press.

Stowe, Judith. (1991). Siam Becomes Thailand: A Story of Intrigue. United Kingdom: C. Hurst & Co.